ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Είχαμε αναφερθεί και στα προηγούμενα άρθρα μας στο θέμα της αφήγησης ιστοριών και παραμυθιών τα οποία επιδρούν στα οχτώ είδη νοημοσύνης του παιδιού. Κατά τη διάρκεια της αφήγησης ενός παραμυθιού απαιτούνται και καλλιεργούνται τα περισσότερα, αν όχι όλα, είδη νοημοσύνης του παιδιού, τα οποία είναι τα ακόλουθα: 1. γλωσσική ή λεκτική νοημοσύνη, 2. μουσική / ρυθμική νοημοσύνη, 3. σωματική / κιναισθητική νοημοσύνη, 4. συναισθηματική ή διαπροσωπική νοημοσύνη 5. ενδοπροσωπική νοημοσύνη, 6. χωρική νοημοσύνη, 7. φυσιογνωστική νοημοσύνη, 8. λογική / μαθηματική νοημοσύνη. Και αναπτύσσουμε:
- Η φυσιογνωστική νοημοσύνη
Η φυσιογνωστική νοημοσύνη συνίσταται στην ικανότητα του ανθρώπου να αναγνωρίζει και να κατηγοριοποιεί το φυτικό και ζωικό βασίλειο. Τέτοια ευφυΐα διαθέτουν οι βοτανολόγοι, οι βιολόγοι, οι γεωργοί, οι γεωλόγοι, οι σεφ, κλπ.
Αυτή τη νοημοσύνη μπορούν να την αναπτύξουν τα παιδιά μέσα από την επαφή τους με τη φύση, με εργασίες που σχετίζονται με την παρατήρηση φυσικών φαινομένων, με τη συλλογή βοτάνων, την καλλιέργεια της γης, κλπ. Στα λαϊκά μαγικά παραμύθια τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τη φύση. Εκεί τα πουλιά μιλούν, τα δέντρα τραγουδούν, τα ψάρια χορεύουν, τα ζώα συμβουλεύουν, η θάλασσα σε ταξίδια γνώσης καλεί και για το ανείπωτο μιλεί. Τα παραμύθια φτιάχτηκαν από ανθρώπους αλλοτινών εποχών που δεν είχαν ακόμα χάσει τη σύνδεση με τη φύση και τις στοιχειακές της οντότητες, που μπορούσαν να ακούνε τη φωνή των δέντρων, των ζώων και των πουλιών, που συνδεόμενοι με την εσώτερη φωνή τους, μπορούσαν να ακούνε και τη φωνή των κόσμων γύρων τους. Έτσι το παιδί μέσα από τα παραμύθια καλλιεργεί την ευαισθησία του σχετικά με το φυσικό περιβάλλον και αντιλαμβάνεται πως και η πέτρα έχει ψυχή και το δέντρο αγαπά και το πουλί δημιουργεί με τον ήχο του έναν κόσμο και μια πραγματικότητα μεταμορφώνει.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Ελένη Σβορώνου
Η Ελένη Σβορώνου είναι απόφοιτη της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., με μεταπτυχιακή ειδίκευση στη Διαχείριση Πολιτιστικής Κληρονομιάς στο Πανεπιστήμιο του Birmingham. Είναι υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο WWF Ελλάς. Παράλληλα, γράφει για παιδιά και νέους.
Το έργο της Η μπαλάντα της Ζηνοβίας απέσπασε το Α΄ βραβείο στον 62ο λογοτεχνικό διαγωνισμό της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς, στην κατηγορία «Λογοτεχνικό Βιβλίο Γνώσεων για παιδιά» ενώ το Σκληρό Καρύδι (εκδ. Καλειδοσκόπιο) συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο της βιβλιοθήκης του Μονάχου White Raven (βιβλία που διακρίνονται για το ξεχωριστό περιεχόμενο και τη μορφή τους και αξίζουν να συμπεριλαμβάνονται στις συλλογές των δημόσιων βιβλιοθηκών).
Πολλά από τα βιβλία της έχουν συμπεριληφθεί στις βραχείες λίστες του περιοδικού Αναγνώστης (πρώην Διαβάζω), των Κρατικών Λογοτεχνικών Βραβείων και των βραβείων κοινού του Public, ενώ τα εφηβικά μυθιστορήματά της Το πάτημα του Έλληνα και Ο ψαροντουφεκάς απέσπασαν Εύφημο Μνεία από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά.
Συντονίζει εργαστήρια δημιουργικής γραφής για μεγάλους και εφήβους, διαβάζει και γράφει κριτικά σημειώματα για την παιδική και νεανική λογοτεχνία.
ΠΗΓΗ: BIBLIONET
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: Σκληρό Καρύδι, εικ. Ε. Γουτιάνου, εκδ. Καλειδοσκόπιο.
«- Κι εσένα πώς σε λένε, μικρή μας;
– Καλά, ξανά θα τα λέμε; Τα έχω πει εκατό φορές! Πάμε πάλι. Με λένε Αϊσέ και είμαι Παναθηναϊκάρα. Ο Αλοντίν, ο αδερφός μου, είναι βάζελος. Όχι, κάτσε. Τα μπέρδεψα. Εγώ είμαι βάζελος κι εκείνος γάβρος. Όταν μεγαλώσω, θέλω να γίνω γυμνάστρια».
Ένα βιβλίο σημαντικό για την εποχή μας και την προσέγγιση των παιδιών. Το Σκληρό Καρύδι συνδυάζει την μυθοπλασία με την κοινωνική πραγματικότητα στην Ελλάδα και στον κόσμο, την ζωή των προσφύγων και τα όνειρά τους.
Η Αϊσέ, ένα εννιάχρονο κορίτσι, μιλάει με κέφι, τόλμη και λίγο παράπονο για τη ζωή της. Μοιράζεται τα ίδια βάσανα με όλα τα παιδιά της ηλικίας της: σχέσεις με τους συμμαθητές και τον αδερφό της, φιλίες, παιχνίδι… Και στο βάθος οι βαθύτερες έγνοιες για μια πατρίδα που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει. Η μικρή, με την μητέρα και τον αδελφό της, έχει βρεθεί στην Αθήνα όπου οι συνθήκες διαβίωσης είναι δύσκολες. Υπάρχουν πολλές ελλείψεις, η αβεβαιότητα είναι μεγάλη, η αγωνία για τον πατέρα που δεν είναι μαζί με την υπόλοιπη οικογένεια είναι διαρκής, υπάρχουν όμως οι ελάχιστες προϋποθέσεις για βελτίωση και ένταξη στη νέα κατάσταση. Η Αϊσέ πηγαίνει στο σχολείο, κι εκεί τα υπόλοιπα παιδιά είναι επιφυλακτικά κι εύκολα καταφεύγουν στον χλευασμό για αυτό που δεν γνωρίζουν. Η μικρή, σαν «σκληρό καρύδι», πνίγει τα δάκρυά της, δίνει τη μάχη της και την κερδίζει.
Η εξαιρετική και μοντέρνα εικονογράφηση έγινε από την Ευαγγελία Γουτιάνου.
Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
