ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της εικονογράφησης των παιδικών βιβλίων;
Στην Ελλάδα όταν μιλάμε για εικονογραφημένο παιδικό βιβλίο συνήθως εννοούμε δυο διαφορετικές κατηγορίες, τα εικονοβιβλία (picturebooks) και τα βιβλία με εικόνες (illustratedbooks). Το κύριο χαρακτηριστικό που διαφοροποιεί τις δυο αυτές κατηγορίες είναι ότι η εικονική αφήγηση δεν πρέπει κατ’ ανάγκη να ακολουθεί πιστά το κείμενο σε αντίθεση με το βιβλίο με εικόνες που συνήθως επεξηγεί και ενισχύει αυτό που λέει το κείμενο ή απλώς αρκείται στο να το διακοσμεί.
Στην εικονογράφηση ενός παιδικού βιβλίου ορισμένοι παράγοντες παίζουν πρωταρχικό ρόλο. Αρχικά το ύφος της εικονογράφησης θα πρέπει να συμφωνεί με το ύφος του κείμενου. Γι’ αυτόν τον λόγο και η συνεργασία του συγγραφέα με τον εικονογράφο θα πρέπει να είναι άρτια και στενή. Θα πρέπει να υπάρχει ισορροπία μεταξύ κειμένου και εικόνας. Και η εικόνα να είναι κοντά στο κείμενο που αναφέρεται. Αυτό δε, βοηθάει τα παιδιά ειδικά της προσχολικής ηλικίας. Οι χαρακτήρες της ιστορίας θα πρέπει να είναι μοναδικοί και αναγνωρίσιμοι και να μην συγχέονται με χαρακτήρες άλλων ιστοριών. Τέλος μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνει ο εικονογράφος στην ηλικιακό κοινό στο οποίο απευθύνεται. Άλλες οι γνωστικές δεξιότητες ενός παιδιού προσχολικής ηλικίας και άλλες σε μια μεγαλύτερη ηλικία. Επιπλέον η εικονογράφηση σε βιβλία για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας θα πρέπει να είναι διακριτική καθώς έχουν την τάση να απορρίπτουν βιβλία με έντονες εικόνες.
Ένα καλό εικονογραφημένο βιβλίο έχει πολλαπλά οφέλη για τα παιδιά μας. Αποτελεί την πρώτη επαφή του με τον μαγικό κόσμο του βιβλίου. Επειδή είναι μικρά, απλά και εύκολα, τα παιδιά τα επεξεργάζονται με μεγαλύτερη ευκολία. Δίνουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για συζητήσεις. Θέματα όπως ο θυμός, η ζήλια, η πάνα, η φιλία συζητούνται μέσω των εικόνων πολύ πιο εύκολα. Εκτός από τον μαγικό κόσμο των βιβλίων τα παιδιά έρχονται σε επαφή και με τον κόσμο της ζωγραφικής. Μαθαίνουν, ακούγοντας την ιστορία να παρατηρούν τις μικρές λεπτομέρειες που μπορεί να μην λέει με λόγια η ιστορία. Παράλληλα με τον τρόπο αυτό καλλιεργούν και την φαντασία τους. Τέλος επειδή αποτελούν ένα αναπόσπαστο κομμάτι της παιδικής τους ηλικίας, έχουν και μεγάλη συναισθηματική αξία για τα παιδιά. Μεγαλώνοντας θα επιστρέφουν σε αυτά θέλοντας να αναβιώσουν τα συναισθήματα εκείνης της ηλικίας.
Ένα καλό βιβλίο, εικονογραφημένο, ή όχι, μας δίνει την τέλεια ευκαιρία να έρθουμε πιο κοντά με τα παιδιά μας. Να περάσουμε πραγματικά ποιοτικό χρόνο μαζί τους, να τους μάθουμε πράγματα αλλά και να μάθουμε πολλά από αυτά. Και θα πρέπει να αξιοποιούμε τέτοιες ευκαιρίες στο έπακρο.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Νικόλας Ανδρικόπουλος
Ο Νικόλαος Ανδρικόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1955. Σπούδασε γραφίστας στο Κέντρο Τεχνολογικών Εφαρμογών (Κ.Τ.Ε.) στην Αθήνα όπου αποφοίτησε το 1976. Από το 1993 βυθίζεται στο μαγικό κόσμο του παιδικού βιβλίου. Πήρε μέρος σε εκθέσεις εικονογράφων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, όπως, της Μπολόνια, του Τόκιο, του Βελιγραδίου, της Μπρατισλάβα και της Αθήνας. Το 1993 πήρε το 1ο βραβείο στη διεθνή έκθεση εικονογράφων της Τεχεράνης. Το 1994 πήρε το 1ο βραβείο αφίσας για τα 25 χρόνια του κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Το 1998 αναγράφεται στον τιμητικό πίνακα της ΙΒΒΥ (Διεθνής οργάνωση βιβλίων για τη νεότητα) για το βιβλίο του “Ο αρκούδος Αρθούρος”. Το 1999 πήρε το κρατικό βραβείο εικονογράφησης, για το βιβλίο της Μάνιας Καπλάνογλου “Οι πειρατές της Λιμνοχώρας”. Την ίδια χρονιά πήρε το 1ο βραβείο εικονογράφησης από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου, για το βιβλίο του Α. Παπαδιαμάντη, “Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη” και το 3ο βραβείο εικονογράφησης εξωφύλλου, στην Τεχεράνη, για το βιβλίο της Τόνιας Χατζηδάκη “Ο πειρατής με τ’ αλλιώτικα μάτια”. Το 2002, υποψήφιος της Ελλάδας για το βραβείο Άντερσεν στην εικονογράφηση. Η ιστοσελίδα του στο διαδίκτυο είναι: www.nikolasandrikopoulos.gr.
ΠΗΓΗ: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: «Η Χώρα με τους Παράξενους Ανθρώπους», εικονογράφηση Ν. Ανδρικόπουλος, εκδ. «Καλέντη»
Ένα βιβλίο που μιλάει για τη διαφορετικότητα και το δικαίωμα όλων μας να είμαστε κάτι διαφορετικό, να ξεχωρίζουμε- ακόμη κι αν αυτό ενοχλεί κάποιους.
Το βιβλίο με λίγα λόγια μάς περιγράφει τη ζωή ενός ανθρώπου που γινόταν κάθε μέρα όλο και πιο δύσκολη. Από τη δουλειά του τον έδιωξαν γιατί ήταν διαφορετικός. Από τα μαγαζιά τον έδιωχναν γιατί ήταν διαφορετικός. Στις συγκοινωνίες δεν τον δέχονταν γιατί ήταν διαφορετικός. Οι φίλοι του έπαψαν να τον κάνουν παρέα γιατί ντρέπονταν που ήταν διαφορετικός. Κι αυτός ρωτούσε τον εαυτό του: «Τώρα πρόσεξαν ότι είμαι διαφορετικός; Πρέπει να γίνω ένας ίδιος μες στους ίδιους;»
Ένα αντιρατσιστικό παραμύθι, με θέμα το δικαίωμα στη διαφορετικότητα, που μιλά στην καρδιά μας, το οποίο τιμήθηκε με Βραβείο Εικονογράφησης το 2007 από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.
«Η τέχνη μπορεί να κάνει τον κόσμο μας καλύτερο», αναφέρει ο συγγραφέας- εικονογράφος και συνεχίζει «Η τέχνη δεν σώζει σίγουρα, τον κόσμο. Μπορεί όμως να τον κάνει ομορφότερο, συνεπώς καλύτερο. Η τέχνη σώζει την ψυχή παραγωγού δημιουργίας τέχνης, και βεβαίως τις ψυχές των χρηστών της. Υπό μία έννοια επομένως, ναι σώζει. Τουλάχιστον τις ανακουφίζει από το βάρος, το άγος της πολυπλοκότητας δυσεπίλυτων υπαρξιακών και όχι μόνον, σκέψεων. Η τέχνη κάνει τη ζωή μας σίγουρα πιο όμορφη».
Αξιότιμοι γονείς, σάς προτρέπω να το αγοράσετε και να το διαβάσετε στα παιδιά σας. Γιατί τέτοιου είδους βιβλία μάς κάνουν πλουσιότερους ανθρώπους.
