Γράφει η Πηνελόπη Σπεντζούρη, ψυχολόγος Κινητής Μονάδας Ψυχικής Υγείας Χίου, Κέντρο Παιδιού και Εφήβου
Όλο και συχνότερα τα τελευταία χρόνια ακούμε ή διαβάζουμε για την ψυχική υγεία, πόσο σημαντική είναι και πόσο απαραίτητο είναι να τη φροντίζουμε. Ωστόσο στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να υπάρχει μεγάλη εξοικείωση με την επίσκεψη στον ειδικό ψυχικής υγείας. Το γεγονός ότι δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι συμβαίνει σε αυτό το ραντεβού, οδηγεί στο να σκεφτούμε όλα αυτά που κατά καιρούς έχουμε συζητήσει, ακούσει από γνωστούς/φίλους ή οικείους για αυτό το θέμα ή έχουμε δει στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και κοινωνικής δικτύωσης.
Τη στιγμή που συνειδητοποιούμε οι ίδιοι ή μας υποδεικνύει κάποιος άλλος, ότι χρειάζεται να φροντίσουμε το ψυχικό μας κομμάτι με την βοήθεια κάποιου ειδικού (ψυχολόγο, ψυχίατρο ή κοινωνική λειτουργό) είναι πιθανότερο να επιστρατεύσουμε στερεοτυπικές σκέψεις που έχουν σχηματιστεί κατά διαστήματα για αυτή την άγνωστη διαδικασία και να επιχειρηματολογήσουμε εύκολα απαντώντας στην πεποίθηση « δεν χρειάζεται να πάω εγώ». Κάποιες από τις συχνότερες σκέψεις που κάνουμε και συνηγορούν στο ότι ο ειδικός ψυχικής υγείας δεν αφορά εμάς, είναι οι εξής:
- «Δεν είμαι τρελός. Γιατί να πάω;»
- «Τι είμαι; Αδύναμος/η; Μπορώ να τα καταφέρω μόνος/η μου.»
- «Πού να πάω; Να το μάθει όλος ο κόσμος;»
- «Θα μου πει αυτά που μου λένε όλοι»
- «Έχω τους φίλους μου, με ακούν αυτοί. Δεν χρειάζομαι κάποιον άγνωστο.»
- «Και τι; Θα μου λέει τι να κάνω;»
Ο ειδικός ψυχικής υγείας είναι ένας άνθρωπος με την κατάλληλη εκπαιδευτική κατάρτιση, ο οποίος σε ένα πλαίσιο αυστηρής εχεμύθειας, μπορεί να δώσει κατευθύνσεις και να βοηθήσει στην διαχείριση των συναισθημάτων και την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων του ατόμου που τον επισκέπτεται, με στόχο να καταλήξει στην δική του μοναδική «λύση» της κατάστασης που τον δυσκολεύει. Οι φίλοι και η οικογένεια είναι πολύ σημαντικοί και απαραίτητοι άνθρωποι που χρειάζεται να υπάρχουν στη ζωή μας, να μας ακούν, να ταυτίζονται μαζί μας, να θυμώνουν, να κρίνουν και να επιθυμούν να περάσει γρήγορα το πρόβλημα για να γίνουμε πάλι καλά, και μπορούν να συνυπάρξουν με τον ειδικό ψυχικής υγείας.
Οι άνθρωποι που θα επισκεφτούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας δυσκολεύονται σε διάφορους τομείς και έχουν ειδικά «συμπτώματα» συναισθηματικού και γνωστικού χαρακτήρα, τα οποία χρειάζεται να φροντιστούν στο κατάλληλο πλαίσιο όπως και τα σωματικά συμπτώματα. Η ανάγκη για υποστήριξη σε κάποιες φάσεις της ζωής είναι καθολική και δεν αφορά λίγους και συγκεκριμένους. Γιατί ποιος μπορεί άραγε να ανταποκρίνεται ΠΑΝΤΑ στις προκλήσεις της καθημερινότητας; Μάλλον κανένας.
