ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Η επιλογή ενός παιδικού βιβλίου δεν είναι πάντοτε εύκολη υπόθεση. Αποτελεί ένα από τα πρώτα ερεθίσματα των παιδιών και συμβάλλει στη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους.
Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό τα βιβλία που επιλέγουμε να τους δώσουμε να πληρούν κάποια κριτήρια, ώστε να συνεισφέρουμε ουσιαστικά στην διαμόρφωση ευρύτερης γνώσης τους. Δεν είναι τυχαίο μάλιστα ότι και τα ίδια τα παιδιά πλέον διασκεδάζουν με τα βιβλία, όπως διασκεδάζουν και με τα παιχνίδια τους.
2ο Κριτήριο: Το περιεχόμενο
Αφού διασφαλίσουμε ότι το βιβλίο που έχουμε επιλέξει είναι κατάλληλο για την ηλικία του, σειρά έχει να δούμε το περιεχόμενο, καθώς αυτό καθορίζει και την επίδραση που θα έχει πάνω στο παιδί, ενώ μπορεί να συμβάλλει αποτελεσματικά και στην γλωσσική του ανάπτυξη.
Μην ξεχνάμε ότι μέσω των βιβλίων μπορούμε να μεταδώσουμε στα παιδιά μας σημαντικές αξίες και ηθικά διδάγματα τα οποία θα τα ακολουθούν σε όλη τους τη ζωή.
Όταν επενδύουμε, λοιπόν, σε παιδικά βιβλία καλό είναι να μπορούμε να επιλέγουμε ανάμεσα σε μία ευρεία γκάμα, με πλούσια εικονογράφηση και πρωτότυπες ιστορίες που θα μείνουν στη βιβλιοθήκη μας για πολλά χρόνια.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Γιώτα Αλεξάνδρου
Η Γιώτα Αλεξάνδρου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, με καταγωγή από το Λιβίσι της Μ. Ασίας. Υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ) καθ’ όλη τη διάρκεια των προπτυχιακών της σπουδών, αποφοίτησε πρώτη, με άριστα, από το Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης. Με διετή υποτροφία του Ιδρύματος Λίλιαν Βουδούρη, σπούδασε δράμα και θέατρο σε μεταπτυχιακό επίπεδο στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ Αγγλίας. Στη συνέχεια, εργάστηκε ως ηθοποιός και ως υπεύθυνη θεατρικής αγωγής σε δημοτικά σχολεία καθώς και ως εμψυχώτρια εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Σήμερα υπηρετεί ως νηπιαγωγός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.
Το βιβλίο της “Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου” ήταν στη βραχεία λίστα για τα Κρατικά Βραβεία Παιδικού Βιβλίου 2020, τα βραβεία του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και του περιοδικού Ο Αναγνώστης (2019). Το βιβλίο “Φένια, η αγαπημένη των ήχων” τιμήθηκε με Έπαινο από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά (2012) και ήταν στη βραχεία λίστα για τα βραβεία του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (2015). Το βιβλίο “Τα κλαδιά της σοφίας” ήταν στη βραχεία λίστα για τα βραβεία του περιοδικού Ο Αναγνώστης (2014). Το βιβλίο “Χάρης και Φάρις” ήταν στη βραχεία λίστα για τα βραβεία του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και του περιοδικού Ο Αναγνώστης (2013). Το βιβλίο “Ο Αλέκος στη Χώρα των Παθημάτων” τιμήθηκε με Έπαινο από την Εταιρεία Τεχνών, Επιστήμης και Πολιτισμού Κερατσινίου (2012). Το βιβλίο “Οι Νταήδες του Βυθού και ο Ρομπέν των Θαλασσών τιμήθηκε με Έπαινο από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών (2008).
Συμμετείχε με την ιστορία “Φτερωτές αποστολές …άκρως επικίνδυνες!” στον συλλογικό τόμο “Το γέλιο κάνει καλό στο σχολείο!” του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου (2015), με την ιστορία “Σύνθημα… Λύκος” στη συλλογική έκδοση της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς “Χωρίς Σχολείο” (εκδόσεις Ψυχογιός, 2021) και με την ιστορία “Τσίμπα, τσίμπα με ρυθμό” στην επίσης συλλογική έκδοση της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς “Γιορτή κάθε μέρα, μια Παγκόσμια Ημέρα” (εκδόσεις Ελληνοεκδοτική, 2021).
Στο πλαίσιο του προγράμματος “Μαθαίνουμε στο σπίτι”, παρουσίασε στην Εκπαιδευτική Τηλεόραση στην ΕΡΤ2 τα βιβλία της “Φον ο Φοβερός” και “Φένια, η αγαπημένη των ήχων”.
Με την ιδιότητα της παιδαγωγού-συγγραφέως, έχει συμμετάσχει ως εισηγήτρια σε επιμορφωτικές ημερίδες, έχει υλοποιήσει βιωματικά εργαστήρια για εκπαιδευτικούς και παιδιά και έχει επισκεφτεί νηπιαγωγεία και δημοτικά σχολεία εντός κι εκτός της Ελλάδας, στο πλαίσιο προγραμμάτων φιλαναγνωσίας.
ΠΗΓΗ: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: «Όταν παίζαμε για τη νίκη, Καραγκιόζη μου», εκδ. ΕΛΛΗΝΟΕΚΔΟΤΙΚΗ
Κάπου στην Αθήνα, τον Οκτώβρη του 1940, ένα αγόρι συναντά την Ιστορία και πορεύεται μαζί της. Ήρωας του βιβλίου ο Λευτέρης, ένα δωδεκάχρονο αγόρι που λίγο πριν την έναρξη του πολέμου χαιρόταν να παρακολουθεί τις παραστάσεις που έδινε ο καραγκιοζοπαίχτης πατέρας του. Η σχέση τους είναι δυνατή. Η σκηνή του αποχωρισμού στο τρένο που φεύγει για τον πόλεμο, γεμάτη έντονα συναισθήματα. Ο Λευτέρης αποχαιρετά τον πατέρα του και γίνεται εκείνος ο προστάτης της οικογένειας, όπως του ανέθεσε ο πατέρας.
Η συγγραφέας, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της, παρουσιάζει μια δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα. Αναφέρεται στην έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου και στη Γερμανική Κατοχή. Σίγουρα δεν είναι εύκολο και ευχάριστο να μιλήσεις στα παιδιά για όλα όσα συνέβησαν εκείνη την περίοδο. Όμως η συγγραφέας θεωρώ ότι το χειρίζεται με τέτοιο τρόπο, που κρατά τις ισορροπίες. Ευρηματική η παρουσία του θεάτρου σκιών στο κείμενο, που βοηθά να αποφορτίζεται ο αναγνώστης.
Διαβατάρικες σκιές στο σεντόνι της ζωής είμαστε.” έλεγε συχνά ο πατέρας.
“Ας πορευόμαστε με γέλιο και τραγούδι. Κι όποτε σκοτεινιάζει ολότελα,
χορό θα στήνουμε με το σκοτάδι. Αβάντι, μαέστρο!”
φώναζε γελώντας κι άρπαζε την αγαπημένη του φιγούρα…
Γινόμουν δώδεκα εκείνη τη μέρα του Οκτώβρη
που το σεντόνι όλων μας γέμισε ξαφνικά σκιές άγνωστες κι απειλητικές.
Είναι ακόμα νύχτα όταν οι σειρήνες κλέβουν τον ύπνο μας…
“Ξυπνήστε, Κολλητηράκια μου, έχουμε πόλεμο.”
Έχει γράψει η Μ. Ντεκάστρο: «Διαβάζουμε λοιπόν σε μια στρωτή αφήγηση για το μέτωπο, τη Βέμπο και τα τραγούδια της, τις γυναίκες που πλέκουν, το γράμμα του στρατιώτη, τη ζωή των πολεμιστών στην Πίνδο, τη δύσκολη επάνοδο των ηττημένων στρατιωτών- κομβικό σημείο όπου βγαίνουν έντονα συναισθήματα -η χαρά της επιστροφής του πατέρα στην οικογενειακή καθημερινότητα ‘σκιάζεται’ από την έκπληξη για την εξαθλίωσή του-, το λαϊκό χιούμορ, την πείνα, τους ναζί, τις πράξεις αντίστασης με το κατέβασμα της γερμανικής σημαίας από την Ακρόπολη»… και πιο κάτω συμπληρώνει… «Η εικονογράφηση του Αχιλλέα Ραζή, μού έδωσε την αίσθηση ότι είμαι θεατής και αναγνώστρια και παρακολουθώ στις σελίδες μία θεατρική παράσταση από tableaux vivants.Θα σταθώ όμως στη γενική άποψη της εικονογράφησης που αφορά συνολικά το βιβλίο και το στήσιμό του. Το πλήθος των εικόνων σε κάθε σαλόνι έχει ως αποτέλεσμα τη συστηματική και ρεαλιστική εικονοποίηση του κειμένου».
Προλογίζει με τον δικό της μοναδικό τρόπο η αείμνηστη συγγραφέας Αγγελική Βαρελλά.
Αφηγείται ο καραγκιοζοπαίκτης Άθως Δανέλλης.
Ένα βιβλίο που μπορεί να γίνει αφορμή για πολλές συζητήσεις ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, εκπαιδευτικούς και μαθητές, ακόμα και θεατρικό έργο σε σχολικές γιορτές για την 28η Οκτωβρίου.
Ένα βιβλίο που, κατά τη γνώμη μου, δεν θα πρέπει να λείπει από καμιά παιδική βιβλιοθήκη.
