Γράφει ο Νίκος Κ. Χαβιάρας δ.Φ.
Σύμφωνα με την απόφαση της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης (Τροιζήνα, 19 Μαρτίου-5 Μαΐου 1827), ο Ιωάννης Καποδίστριας ορίσθηκε ως ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας. Έτσι, ανήμερα των Θεοφανείων (6 Ιανουαρίου) του 1828 το αγγλικό πλοίο “Warspite” που τον μετέφερε, ελλιμενίσθηκε στο Ναύπλιο -αν και αρχικός προορισμός του ήταν η Αίγινα, όμως ο καιρός ήταν πολύ κακός. Το πλοίο συνόδευαν ακόμη δύο, ένα γαλλικό και ένα ρωσικό. Την επομένη, τα πλοία των τριών Δυνάμεων ύψωσαν την ελληνική σημαία και την τίμησαν με κανονιοβολισμούς, αναγνωρίζοντας εμπράκτως την ανεξαρτησία του ελληνικού κράτους. Τους κανονιοβολισμούς ανταπέδωσαν τα δύο φρούρια του Ναυπλίου, ενώ οι κάτοικοι, συγκεντρωμένοι στο λιμάνι, ζητωκραύγαζαν. Στις 8 Ιανουαρίου ο Καποδίστριας αποβιβάσθηκε στην πόλη, μέσα σε αποθεωτική υποδοχή του λαού, και πήγε στη Μητρόπολη του Αγίου Γεωργίου, όπου εψάλη δοξολογία.
Ο Κυβερνήτης κατέλυσε στην πολυτελή οικία του Εμμανουήλ Ξένου, η οποία ωστόσο χρειαζόταν επισκευές. Εκεί δέχθηκε τις αρχές του Ναυπλίου. Μάλιστα, με μόνη την άφιξή του κατάφερε να επιβληθεί τάξη στην πόλη, αφού οι αντιμαχόμενοι φρούραρχοι της Ακροναυπλίας και του Παλαμηδίου Νάσος Φωτομάρας και Θεοδωράκης Γρίβας αντίστοιχα του παρέδωσαν τα κλειδιά των φρουρίων τους. Ο Καποδίστριας όρισε φρούραρχο του Ναυπλίου τον Βαυαρό συνταγματάρχη Κ. Έυδεκ.
Στις 10 Ιανουαρίου κιόλας, ο Κυβερνήτης έπρεπε να αναχωρήσει για την Αίγινα. Άφησε στο Ναύπλιο τον συμπατριώτη του Κερκυραίο Σταμάτη Βούλγαρη (1774-1842), μηχανικό και λοχαγό του γαλλικού στρατού, και ζήτησε με επιστολή του προς τους δημογέροντες της πόλης να τον συνδράμουν στην επισκευή της οικίας Ξένου, ώστε αυτή να γίνει προσωρινή κατοικία του Κυβερνήτη. Επίσης, ο Βούλγαρης έπρεπε να επιθεωρήσει όλες τις οχυρώσεις του Ναυπλίου και να συντάξει έκθεση, καθώς και να βρει κατάλληλη περιοχή της πόλης για την οικοδόμηση οικισμού για τους πρόσφυγες του Αγώνα.
Το Ναύπλιο την περίοδο της άφιξης του Κυβερνήτη περιγράφεται ως «πόλις όλως τουρκική, τας μεν οδούς είχε στενάς, ανωμάλους και βορβορώδεις, τας οικίας ξυλοκτίστους, πολυθύρους, σεσαθρωμένας και πάντη αρρύθμους. […] συνέρρευσαν [εκεί] δια την παρουσίαν του Κυβερνήτου και πλήθος αγωνιστών προτεινόντων απαιτήσεις και δικαιώματα, καθώς και άλλοι αδικηθέντες υπό ισχυρών και επικαλούμενοι δικαιοσύνην». Είναι φανερό ότι ο Καποδίστριας παραλάμβανε γενικότερα μια χώρα σε τραγική κατάσταση και γι’ αυτό ξεκίνησε αμέσως ενέργειες για την ανασυγκρότησή της.
