Γράφει ο Νίκος Κ. Χαβιάρας δ.Φ.
Ο Έντουαρντ Έβερετ (Edward Everett) ήταν σημαντικός Αμερικανός φιλέλληνας χωρίς να πολεμήσει στον Αγώνα. Γεννήθηκε το 1794 στη Βοστώνη. Σπούδασε θεολογία στη χώρα του και στη συνέχεια κλασική φιλολογία στο Γκέτινγκεν της Γερμανίας. Ασχολήθηκε με την πολιτική, κάτι στο οποίο τον βοήθησε και η ρητορική του ικανότητα, αφού υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους ρήτορες όλων των εποχών των ΗΠΑ. Ήδη στα 31 του χρόνια εξελέγη μέλος της Βουλής των Αντιπροσώπων (1825-1835).
Την άνοιξη του 1819, εμπνεόμενος από τις σπουδές του, πραγματοποίησε ταξίδι στην Ευρώπη, με κυριότερο σταθμό την Ελλάδα, ενδυναμώνοντας τα φιλελληνικά του αισθήματα. Έτσι, τάχθηκε από την αρχή υπέρ της Επανάστασης που ξέσπασε λίγο αργότερα, και προσπάθησε, ως Γραμματέας της Ελληνικής Επιτροπής της Βοστώνης, να ενισχύσει οικονομικά τους αγωνιζόμενους Έλληνες, αλλά και να επηρεάσει ώστε οι ΗΠΑ να υποστηρίξουν επίσημα την Επανάσταση. Ο Έβερετ δημοσίευσε στο περιοδικό The North American Review, στο οποίο ήταν διευθυντής, την έκκληση βοήθειας του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, τότε Προέδρου της Μεσσηνιακής Γερουσίας, προς τους πολίτες των ΗΠΑ (25 Μαΐου 1821). Αυτή ήταν η πρώτη γνωστή επικοινωνία των Ελλήνων με την Αμερική και ο Έβερετ συνέβαλε στο να βρει μεγάλη απήχηση και ανταπόκριση από τον αμερικανικό λαό. Ακόμη, το 1822 δημοσίευσε αγγλική μετάφραση του πρώτου Συντάγματος των Ελλήνων, του «Προσωρινού» της Επιδαύρου, στο ίδιο περιοδικό. Έτσι, το Δεκέμβριο του 1822, στο ετήσιο διάγγελμά του, ο Πρόεδρος Τζέιμς Μονρόε έκανε αναφορά στην ελληνική επανάσταση, υποστηρίζοντας το δικαίωμα των λαών για αυτοδιάθεση (το περίφημο «δόγμα Μονρόε»).
Εξαιτίας της μόρφωσής του, ο Έβερετ συνδύαζε το ενδιαφέρον για την αρχαία Ελλάδα με τη μελέτη της μεσαιωνικής και νεότερης. Το ημερολόγιο του ταξιδιού του στην Ελλάδα παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον και έχει εκδοθεί και στα ελληνικά. Επεδίωκε τη γνωριμία και συναναστροφή με Έλληνες και φιλέλληνες της Ευρώπης. Από το 1818 είχε γνωριστεί στο Παρίσι με τον Κοραή και διατήρησαν μεταξύ τους επικοινωνία. Ασχολήθηκε και με την εκμάθηση της νέας ελληνικής. Δίδαξε στο Χάρβαρντ, υπήρξε ωστόσο, παραδόξως, απολογητής του θεσμού της δουλείας. Σημαντική ήταν και η πολιτική του καριέρα, καθώς χρημάτισε πρέσβης των ΗΠΑ στο Λονδίνο, Κυβερνήτης και Γερουσιαστής της Μασσαχουσέτης, και έφθασε να γίνει και Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ (1852-1853). Πέθανε στη Βοστώνη το 1865 σε ηλικία 71 ετών.
