Γράφει η Ευγενία Γάλλου
Η 12η Ιουνίου καθιερώθηκε ως Παγκόσμια Ημέρα κατά της Παιδικής Εργασίας και ειδικότερα κατά του περιορισμού της παράνομης διακίνησης παιδιών, από τον Διεθνή Οργανισμό Εργασίας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του ιδίου Οργανισμού, για 100 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο, αυτήν τη χρονιά δεν χτύπησε το κουδούνι του σχολείου, γιατί απλούστατα δεν πηγαίνουν σχολείο, επειδή δουλεύουν.
Ο όρος παιδική εργασία αναφέρεται στην εκμετάλλευση των παιδιών μέσω οποιασδήποτε μορφής εργασίας που στερεί, που τους αφαιρεί το δικαίωμα από την εκπαίδευση και είναι ψυχικά, σωματικά, κοινωνικά ή ηθικά επιζήμια. Η εκμετάλλευση αυτή απαγορεύεται από τη νομοθεσία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η παιδική εργασία υπήρξε αρχαίος θεσμός. Κατά τη διάρκεια του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, πολλά παιδιά ηλικίας 5-14 ετών από φτωχότερες οικογένειες δούλευαν στον δυτικό κόσμο και στις αποικίες του. Αυτά τα παιδιά εργάζονταν κυρίως στη γεωργία, στα εργοστάσια, στην εξόρυξη. Σήμερα, πάνω από 246 εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο εργάζονται και δυστυχώς αυτό το φαινόμενο δεν είναι καθόλου άγνωστο στη χώρα μας. Το μέλλον γι’ αυτά τα παιδιά διαγράφεται ζοφερό, καθώς δεν τους δίνεται η δυνατότητα να αναπτύξουν τις ικανότητές τους και να διευρύνουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους, όπως επίσης και την κοινωνική τους θέση μέσα στο σχολείο. Με αυτού του είδους παιδική εργασία παραβιάζονται δύο από τα βασικότερα δικαιώματα του παιδιού: το δικαίωμα στη μόρφωση και το δικαίωμα στο παιχνίδι. Το φαινόμενο της παιδικής εργασίας παρατηρείται τόσο στις υποανάπτυκτες χώρες όσο και στις αναπτυγμένες. Αν ταξιδέψουμε ανά τον κόσμο, παντού θα δούμε παιδιά να εργάζονται ως μικροπωλητές στους δρόμους, ζητιάνοι στα φανάρια, υπηρέτες στα σπίτια και αλλού. Παρ’ όλα αυτά το κακό δεν σταματά εδώ.
Σύμφωνα με έρευνα της Unicef, η Ελλάδα κατατάσσεται στις αναπτυσσόμενες χώρες που εφαρμόζουν ελλιπή και ανεπαρκή μέτρα για την προστασία της μητρότητας και του παιδιού. Στην Ελλάδα παρατηρούμε παιδιά να πουλάνε χαρτομάντιλα, λουλούδια, να καθαρίζουν τζάμια αυτοκινήτων στα φανάρια των δρόμων, να μαζεύουν σίδερα από κάδους ανακύκλωσης κ.λπ… Οι περισσότεροι λυπούμαστε για την κατάστασή τους και δίνουμε χρήματα ή αγοράζουμε το προϊόν… Είναι άραγε σωστό; Τα χρήματα συντηρούν την παρουσία των παιδιών στον δρόμο και ενισχύουν το φαινόμενο της παιδικής εργασίας.
Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει πολλές προσπάθειες για την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Απαραίτητη κρίνεται η συνεργασία των κατά τόπων φορέων, έτσι ώστε να γίνουν αντιληπτές από τους πολίτες οι βλαβερές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η εργασία σε παιδιά μικρής ηλικίας. Για να ξεπεραστεί μια τέτοια δυσκολία, κρίνεται απαραίτητη η δωρεάν υποχρεωτική εκπαίδευση υψηλής ποιότητας για όλα τα παιδιά, η οποία θα τα καθοδηγεί να πάρουν τη θέση που τους αναλογεί στην κοινωνία ως ανθρώπινα όντα και όχι ως μηχανές, η θεσμοθέτηση αυστηρότερου νομοθετικού πλαισίου, η καταγραφή όλων των γεννήσεων, η συλλογή στοιχείων και η παρακολούθηση του φαινομένου και οι στρατηγικές πρόληψης του φαινομένου. Επιπρόσθετα, επιβάλλεται η ύπαρξη κοινωνικών προγραμμάτων για να υποστηριχτούν οικογένειες και να ενισχυθούν με ένα εναλλακτικό εισόδημα που θα αντικαθιστά την απασχόληση του παιδιού τους με απώτερο στόχο την καταπολέμηση της φτώχειας. Όμως το πιο σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσουμε ότι το φαινόμενο της παιδικής εργασίας πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα που το συναντάμε όχι μόνο στις φτωχές αλλά και στις πλούσιες κοινωνίες…
