Γράφει η Φρόσω Τάντου, Ψυχολόγος Τμήματος Ψυχικής Υγείας Ενηλίκων, Κέντρο Παιδιού και Εφήβου – Εκπαιδευόμενη στη συστημική ψυχοθεραπεία
Στην εποχή μας, όλο και περισσότεροι άνθρωποι στρέφονται στην ψυχοθεραπεία όχι μόνο για να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις, αλλά και για να γνωρίσουν καλύτερα τον εαυτό τους και να χτίσουν πιο ουσιαστικές σχέσεις. Μέσα από τις πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις, η συστημική ψυχοθεραπεία ξεχωρίζει γιατί μας βοηθά να δούμε πέρα από τα «προβλήματα» και να καταλάβουμε πώς σχετιζόμαστε με τους γύρω μας.
Βασική ιδέα της συστημικής προσέγγισης αποτελεί, ότι αυτό που μας δυσκολεύει, δεν είναι απαραίτητα κάτι που «πάει στραβά» μέσα μας. Μπορεί να είναι ο τρόπος με τον οποίο αλληλεπιδρούμε, οι σχέσεις μας, τα άλυτα κομμάτια της οικογένειας ή του περιβάλλοντός μας. Αναλυτικότερα, ένα άτομο που εκδηλώνει για παράδειγμα άγχος ή κατάθλιψη, μπορεί στην πραγματικότητα να εκφράζει μέσω του συμπτώματος ένα βαθύτερο πρόβλημα του συστήματος στο οποίο συμμετέχει. Μέσω αυτής της προσέγγισης, το άτομο ενθαρρύνεται να δει τον εαυτό του μέσα στο πλαίσιο των σχέσεων του και να εξετάσει πώς επηρεάζει και επηρεάζεται από τους άλλους.
Επιπρόσθετα, η συστημική ψυχοθεραπεία προσπαθεί να κατανοήσει τα μοτίβα επικοινωνίας και συμπεριφοράς που έχουν διαμορφωθεί με την πάροδο του χρόνου. Έμφαση δίνεται στην κατανόηση της δυναμικής αυτών των σχέσεων και στη δημιουργία ενός νέου, πιο λειτουργικού τρόπου αλληλεπίδρασης. Έτσι, η θεραπεία δεν επικεντρώνεται στην εύρεση “ενόχου”, αλλά στη διερεύνηση των μοτίβων αλληλεπίδρασης που συμβάλλουν στη δημιουργία και διατήρηση των δυσκολιών
Γιατί όμως να την επιλέξει κάποιος;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένας άνθρωπος θα μπορούσε να διαλέξει τη συστημική θεραπεία. Παρακάτω παρουσιάζονται κάποιοι από αυτούς:
• Βλέπει πίσω από το σύμπτωμα.
• Εστιάζει στη συνεργασία και όχι στην επίρριψη ευθυνών
• Μας βλέπει ως ανθρώπους, όχι ως διαγνώσεις
• Σκέφτεται το πλαίσιο (πού, πώς και γιατί γεννήθηκε το πρόβλημα)
• Μας βοηθά να χτίσουμε νέους τρόπους επικοινωνίας, πιο υγιείς και ξεκάθαρους, που δεν μας πληγώνουν.
• Δίνει χώρο σε κάθε φωνή μέσα στο σύστημα
Εν κατακλείδι, σε μια εποχή όπου οι σχέσεις δοκιμάζονται και το άγχος είναι καθημερινό, η συστημική ψυχοθεραπεία μπορεί να γίνει μια πολύτιμη διαδρομή. Μας προσφέρει τη δυνατότητα να επανασυνδεθούμε με τους άλλους και με τον εαυτό μας. Ακόμα κι αν δεν υπάρχει κάποιο «μεγάλο πρόβλημα», μπορεί να είναι ένας όμορφος τρόπος να φροντίσουμε τόσο εμάς τους ίδιους όσο και τις σχέσεις μας.
