ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Η ανάγνωση βιβλίων είναι χρήσιμη καθώς τα παιδικά βιβλία αποτυπώνουν σημαντικές θεματολογίες για τον ψυχισμό ενός παιδιού. Στη συνέχεια, το παιδί τις επεξεργάζεται και προσπαθεί να ερμηνεύσει διάφορους συμβολισμούς ενισχύοντας την κριτική του σκέψη. Πιο συγκεκριμένα, τα εφόδια που αποκτά το παιδί από τα βιβλία είναι τα ακόλουθα:
Ανάπτυξη της Φαντασίας
Τα βιβλία συνεισφέρουν στην ανάπτυξη της φαντασίας του παιδιού εισάγοντας νέες ιδέες για τον κόσμο, για διαφορετικά χρονικά σημεία αλλά και επινοημένους χαρακτήρες. Τα ενθαρρύνει να συνειδητοποιήσουν ότι μπορούν και πρέπει να φανταστούν οτιδήποτε θέλουν.
Γνωστικές Δεξιότητες και Μάθηση
Η ανάγνωση ενισχύει τις γνωστικές δεξιότητες που είναι απαραίτητες για την επιτυχία των παιδιών στο σχολικό περιβάλλον. Οι ιστορίες, για παράδειγμα, είναι ένας πολύ καλός τρόπος για την εισαγωγή νέων λέξεων στη γλώσσα. Τα παιδιά μπορούν να μάθουν για έννοιες όπως το σχήμα, το μέγεθος, τον χώρο, το χρώμα, τους αριθμούς και τα ονόματα αντικειμένων.
Η παιδική βιβλιογραφία βοηθά τους μαθητές να αναπτύξουν συναισθηματική νοημοσύνη. Οι ιστορίες έχουν τη δύναμη να προωθήσουν τη συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη. Η παιδική βιβλιογραφία «περιέχει πολλές στιγμές κρίσης, όταν οι χαρακτήρες παίρνουν ηθικές αποφάσεις και συλλογίζονται οι λόγοι των αποφάσεών τους», μια σημαντική ικανότητα για τα παιδιά να βλέπουν μοντελοποιημένα. Εκτός από την αξία της οικογένειας, τα παιδικά βιβλία ενθαρρύνουν τους μαθητές να σκέφτονται βαθύτερα για τα συναισθήματα τους με το θα θίγουν το του θανάτου. Με το να πεθάνει ένα ήρωας στο βιβλίο, βοηθούν το παιδί να μάθει να χειρίζεται τη θλίψη. Επίσης υπάρχουν βιβλία που μιλούν για το τι είναι η πραγματική ευτυχία, ποια είναι η αξία της ελευθερίας και έτσι το παιδί μπαίνει σε φιλοσοφική αναζήτηση.
Κάθε σπίτι καλό θα είναι να έχει έναν χώρο με βιβλία, ώστε τα παιδιά να ταξιδέψουν στον κόσμο της γνώσης, μέσω της δημιουργικότητας που προσφέρει η ανάγνωσή τους.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Λίλη Λαμπρέλλη
Με ρίζες στη Μυτιλήνη και στη Μικρασία, γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε νομικά και μουσική στην Αθήνα και στις Βρυξέλλες. Μετανάστρια κατ’ εξακολούθηση, εργάστηκε ως δικηγόρος στην Αθήνα και στη συνέχεια ως μεταφράστρια στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Λουξεμβούργο και στις Βρυξέλλες. Έχει γράψει επτά μικρά βιβλία για παιδιά κι ένα για μεγάλους. Από το Μάρτιο του 1998 ασχολείται με την αφήγηση λαϊκών παραμυθιών προφορικής παράδοσης. Μυήθηκε στα παραμύθια από την ανθρωπολόγο Nicole Belmont και πολλούς παραμυθάδες: τον Αφρικανό Maurice Boycasse, τον Άραβα Hamadi, τον Βέλγο Stephane van Hoecke, τον Γάλλο Michel Hindenoch κι άλλους κι άλλους. Όμως δάσκαλό της θεωρεί έναν από τους μεγαλύτερους γάλλους αφηγητές, τον Henri Gougaud και ανήκει στην ομάδα του. Είναι ιδρυτικό μέλος της βελγικής ε αφηγητών “Passeurs d’ Histoires”, και μέλος του “Μaison du Conte de Bruxelles”.
Από τις μικρές ιστορίες που έγραψε, το “Κρυμμένο νερό”, με ζωγραφιές της Φωτεινής Στεφανίδη, πήρε το 2011 το βραβείο του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου.
ΠΗΓΗ: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: «Έντεκα μέρες του Απρίλη 1826», εικονογράφηση: Κατερίνα Βερούτσου, εκδ., Πατάκη.
Παρουσιάζουμε ένα εξαιρετικό βιβλίο, ένα οδοιπορικό στο μαρτυρικό Μεσολόγγι του 1826 και ένα χρονικό έντεκα ημερών, 9 ημερών πριν την έξοδο και δύο μετά, δοσμένο μέσα από τα μάτια του Μάρκου, ενός εφήβου Γελεκτσή. Ποιοι ήταν όμως οι Γελεκτσήδες; Στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου μαθαίνουμε από τη συγγραφέα ότι οι Γελεκτσήδες ήταν μία ομάδα ατρόμητων εφήβων που έδρασαν κυρίως τους τελευταίους μήνες της δεύτερης πολιορκίας, συμμετέχοντας στον αγώνα με πολλούς τρόπους και πήραν το όνομά τους από το γιλέκο που φορούσαν για να μη τους βαραίνει η κάπα.
Διαβάζοντας κάποιος το βιβλίο της Λίλης Λαμπρέλλη έχει την εντύπωση ότι μπροστά στα μάτια του ξεδιπλώνεται ένα κείμενο με παραμυθιακά στοιχεία. Άλλωστε η ίδια δηλώνει παραμυθού. Πώς μπορεί όμως να είναι παραμύθι ένα κείμενο που στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα και σε μαρτυρίες και οι ήρωές του είναι πρόσωπα υπαρκτά με μοναδική εξαίρεση τον Μάρκο και τον Άγγελο; Η ζωντάνια και η δύναμη της αφήγησης από τη μια και το επικό-μυθικό στοιχείο από την άλλη που χαρακτηρίζει τις πράξεις των πρωταγωνιστών δημιουργούν την αίσθηση της ανάγνωσης ενός παραμυθιού που δεν τρομάζει ακόμα και όταν αφηγείται στιγμές αγριότητας, ακραίας στέρησης και απελπισίας. Και σ’ αυτό το σημείο βρίσκεται η αξία και η ιδιαιτερότητα του βιβλίου της Λίλης Λαμπρέλλη που μας χάρισε ένα κείμενο λογοτεχνικό το οποίο ξέρει πολύ καλά να ζωντανεύει την ιστορία και παράλληλα να τη σέβεται.
Ο νεαρός ήρωας του βιβλίου, ο Μάρκος παίρνει διακριτικά από το χέρι τους αναγνώστες και τους οδηγεί στα νερά της λιμνοθάλασσας, για να δουν τους εξαντλημένους κατοίκους να ψάχνουν καβούρια και αρμυρίκια για να χορτάσουν την πείνα τους, στους προμαχώνες για να συναντήσουν τον Κίτσο Τζαβέλα και να μυρίσουν το μπαρούτι, στο σπίτι του Τζαβέλα για να ακούσουν τον επίσκοπο Ιωσήφ να υψώνει τη φωνή του και να απειλεί με κατάρες, όταν κάποιοι προτείνουν να σκοτώσουν τις γυναίκες και τα παιδιά για να μη πιαστούν αιχμάλωτοι, στην πυριτιδαποθήκη του Καψάλη για να αγγίξουν τους αρρώστους, τους γέροντες και τους πληγωμένους που ήρεμοι περιμένουν να ανατιναχτούν, όταν οι εχθροί παραβιάσουν την πόρτα.
Ένα εξαιρετικό βιβλίο που φέρνει στο φως τις πράξεις ανώνυμων και επώνυμων Μεσολογγιτών που μπορεί να μη τους αναφέρει η ιστορία αλλά τους ζωντανεύει η λογοτεχνία με τον δικό της μοναδικό τρόπο, διατηρώντας έτσι άσβεστη την ατομική και συλλογική μνήμη. Αξίζει λοιπόν να διαβαστεί από μικρούς και μεγάλους, από γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικούς για να μάθουν τι έγινε τότε, εκείνες τις 11 μέρες του Απρίλη 1826.
Ένα βιβλίο ιδιαίτερα κατάλληλο για την περίοδο μνήμης της Εθνικής Επετείου της Ελληνικής Επανάστασης 1821.
