Του Βολάκη Κωνσταντίνου
Δημοσιεύοντας αυτό το μικρό μου αφήγημα, εύχομαι σε όλες τις φίλες και φίλους που χόρεψαν σε σπίτια με μωσαϊκά, πίνοντας μαρτίνι και κόκκινο βερμούτ, καλή Σαρακοστή με υγεία και χαρά!
Στους νεότερους φίλους τής μετά ιντερνετικής εποχής, προτρέπω να θυμούνται ότι η ζωή μοιάζει με έναν χαρταετό…
Καλή μου φίλη και καλέ μου φίλε. Πριν σκεφθείς να την πετάξεις, προσπάθησε πρώτα να την φτιάξεις…
Καθώς μεταφέραμε τα ξύλα για να φτιάξουν τις «μάνες» του χαρταετού ο πατέρας μου και ο κυρ Νίκος, ο πατέρας του φίλου μου του Κώστα (αργότερα και κουμπάρος μου), μπαίνανε σκλήθρες στα χέρια άλλα δεν μας ένοιαζε γιατί το παντελόνι και η μπλούζα μας, γεμάτες αλεύρι, τρύπες και αλευρόκολλα, αποδείκνυε την πολύτιμη βοήθεια που προσφέραμε.
Σε αυτή τη βοήθειά μας το μεγαλύτερο μερίδιο ήταν τα χοροπηδητά μας γύρω γύρω από τους πατεράδες μας, ζαλίζοντάς τους όσο έφτιαχναν έναν τεράστιο χαρταετό – τον μεγαλύτερο που είδα στην ζωή μου- με γέλια και φωνές, ανάμεσα στα ηχηρά ρουφήγματα της μύτης, κατάλοιπο του περασμένου χειμώνα.
Οι τρεις χοντρές ξύλινες «μάνες» σχημάτιζαν ένα πεντάκτινο αστέρι που δενόταν αρκετά προσεκτικά με τον καφέ σπάγκο και μετά τον έντυναν με χρωματιστά χαρτιά -κόλες – που είχαν προμηθευτεί από το συνοικιακό μαραγκούδικο και το βιβλιοπωλείο για το μεγάλο γεγονός, ημέρες πριν.
Έβραζε στην κατσαρόλα η μητέρα μου- που η κοιλιά της έκανε εμφανή την εγκυμοσύνη της στον αδερφό μου- την φασολάδα του πατέρα μου, με τα μπόλικα καρότα, τα κρεμμύδια και το σέλινο που απαραιτήτως σαν έθιμο, έτρωγε κάθε Καθαροδευτέρα. Η κυρά Τασούλα, η μητέρα του Κώστα, βοήθαγε με τις ταραμοσαλάτες, τα χτένια, τα μύδια και τα θαλασσινά που έφερνε ο πατέρας μου από την Βαρβάκειο αγορά που δούλευε.
Στην μικρή κουζινούλα μας με το «πετρογκάζ», τα Πελοποννησιακά τραγούδια της μητέρας μου μπερδεύονταν με τα Λαρισαίικα και Αγρινιώτικα της κυρά Τασούλας και το αποτέλεσμα ήταν τόσο ιδιαίτερο που θα έπρεπε να το ανεβάσει στου Φιλοπάππου η Δώρα Στράτου σε μεγαλειώδη παράσταση.
Φάνηκε η κυρά Τασούλα στην μπλε σιδερένια καγκελόπορτα της αυλής μας, κρατώντας ένα μπουκάλι και μια μικρή νταμιτζάνα και φωνάζοντας «ελάτε, να πάτε να πάρετε κρασί απ’ τον Νιονιόπουλο» προσπαθώντας μάταια να ακουστεί μέσα από τις επευφημίες μας και τις κραυγές θριάμβου που συνοδεύονταν από τον κρυπτογραφημένο και αδιευκρίνιστο μέχρι σήμερα ινδιάνικο χορό που σήμαινε το τελείωμα του χαρταετού.
Η μάνα μου, έδινε τις τελευταίες στροφές στην ταραμοσαλάτα που είχε ζαλιστεί από το πολύ γύρισμα και τσίμπαγε πού και πού και λίγο χαλβά για την «γκαστριά» της, όπως έλεγε, ενώ μουρμούριζε «πόσα παπούτσια άραγε έλιωσε ο διάολος να σας ενώσει!»
Μετά την σοβαρή παρότρυνση τού ενός πατέρα και τα αδιάσειστα επιχειρήματα που μας ανέπτυξε «ρε σεις, δεν ακούτε που σας μιλάνε; Άντε μπράβο, πηγαίνετε να φέρετε κρασί, άντε μη σηκωθώ επάνω…», τα δυο κεφάλια, τα κουρεμένα γουλί κατόπιν διαταγής του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, με την τούφα στο μέτωπο για ομορφιά από δειγματολόγιο κτηνιάτρου για το ζώον τράγος, απεφάσισαν να υπακούσουν.
Το οινομαγειρείον «Η Συνάντηση» του χοντρού κυρίου Νιονιόπουλου, η συνοικιακή ταβέρνα με τα βαρέλια στηριγμένα σε ράγες τρένου, με μπλε ξύλινα τραπεζάκια, μύριζε χυμένη ρετσίνα και τηγανητό γαύρο δηλαδή ήταν από αυτές που λέμε παλιές- παραδοσιακές- και που προσπάθησαν πολλοί σήμερα να αντιγράψουν με γελοίο αποτέλεσμα.
Οι θαμώνες ήταν πάντα γεροντάκια, και μέσα σε αυτούς και ο παππούς μου, όταν ερχόταν απ’ το χωριό να μείνει μαζί μας. Η μόνιμη πελατεία του μαγαζιού η οποία πάντα χρησιμοποιούσε τέσσερις καρέκλες για τον καθένα· μία για να κάθεται, μία για τα πόδια και δύο για τα χέρια.
Ο γραφικός ταβερνιάρης με την καράφλα, το κόκκινο πρόσωπο και την μελιτζανιά μύτη, σε κάθε τραπέζι είχε και το ποτήρι του και αφού σερβίριζε τον γαύρο, τις βραστές πατάτες με την φλούδα και το «κατρούτσο», σκούπιζε τα τριχωτά χέρια του στην πενταβρόμικη ποδιά του (από το πεντακάθαρη) και κοπάναγε ένα ποτηράκι λέγοντας «άντε εβίβα, ας πάει και το παλιάμπελο».
Η νταμιτζάνα στην επιστροφή λικνιζόταν επικίνδυνα ανάμεσα στα μαθητικά χέρια μας. Την μπουκάλα, την κράταγε γκρινιάζοντας, ο κατά ένα χρόνο μεγαλύτερος.
Ευτυχώς, και το καλαμένιο περίβλημα της νταμιτζάνας που ο κατασκευαστής είχε προνοήσει να την περιβάλλει, προστάτεψε επαρκώς το περιεχόμενο και την σωματική της ακεραιότητα αλλά πιθανολογώ με σιγουριά … και την δική μας.
Αφού τα «ζύγια» ελέγχθηκαν σταυρωτά πολλές φορές για να μην γέρνει ο «αετός», μπήκαν τα «σβουχτάρια», τα «σκουλαρίκια» και η «ουρά» αλλά αποδείχθηκε ότι ήταν πολύ μικρή για το μεγάλο μέγεθος του «αετού» και το αισθητό αεράκι της ημέρας.
Έτσι, το αποτέλεσμα στην πρώτη απογείωση που έγινε με την βοήθεια ενηλίκων γειτόνων να κάνουν «κεφάλι», όπως λέγεται η στήριξη στην επίσημη ελληνική ορολογία και στο εγχειρίδιο της Πολεμικής Αεροπορίας «περί των πτήσεων παιδικών χαρταετών», ήταν να σηκωθεί λιγάκι, να διαγράψει έναν τέλειο κύκλο και να προσγειωθεί ανώμαλα σε μια συστάδα από τσουκνίδες, ευτυχώς χωρίς υλικές ζημιές.
Στην ουρά προστέθηκαν εφημερίδες, σακούλες, περιοδικά χωρίς πτητική βελτίωση και στο τέλος εδόθη η λύση, με ένα … τούβλο!
Τελικά, ο «αετός» σηκώθηκε μεγαλόπρεπα εν μέσω χειροκροτημάτων, ξετυλίγοντας γρήγορα τις τρεις «καλούμπες» χοντρό κορδονέτο που ήταν δεμένος και σταθεροποιήθηκε με λικνιστό καμάρι στον αττικό ουρανό.
Είμαι βέβαιος ότι το ακρωτήριο Κανάβεραλ θα είχε λιγότερο ενθουσιασμό και επευφημίες στην εκτόξευση των διαστημοπλοίων «Απόλλων» απ’ ό,τι η αλάνα της γειτονιάς μας.
Όλοι αναστατώθηκαν, τρέχανε με χαρά και φωνές να κρατήσουν για λίγο την «καλούμπα», να νιώσουν το δυνατό τράβηγμα που έσερνε τις τρεις καρέκλες που είχαν δέσει, ενώ οι νεόκοποι πετυχημένοι αεροναυπηγοί, ο κύριος Νέστορας και ο κύριος Νίκος, με διδακτορικό Δευτέρας και Τρίτης Δημοτικού, δεχόντουσαν τα κολακευτικά σχόλια των γειτόνων και των περαστικών που σταματούσαν να δουν το θέαμα, με καμάρι αστροφυσικού, βραβευμένου με Νόμπελ.
Από τα διπλανά μπάζα, μεταφέρθηκε κυλώντας ένα κομμάτι γκρεμισμένου τοίχου που σταθεροποίησε το δυνατό τράβηγμα του «αετού». Τότε αρχίσαμε, μαζεύοντας από τα κουτιά των τσιγάρων χαρτονάκια, να κάνουμε μια τρύπα στην μέση και να στέλνουμε «γράμματα» στον «αετό» με την βοήθεια του ανέμου και του κορδονέτου.
Η ασβεστωμένη αυλή μας, υποδέχθηκε την χαρά και τις φωνές μας στο στρωμένο σαρακοστιανό τραπέζι. Ο συνοικιακός πειρατικός σταθμός έκανε εκπομπή με λαϊκούς καλλιτέχνες. Μέσα από το μοναδικό μεγάφωνο του ραδιοφώνου μας με τις λάμπες και το «μάτι» οι φωνές τους γέμισαν μεράκι και κέφι την παρέα, με το… «πετραδάκι -πετραδάκι…», «το δικό μου πάπλωμα είναι για δυο άτομα»…, «η γυναίκα μου γκρινιάζει τάμπα τούμπα-τάμπα τούμπα»…., «πέρασα για στερνή φορά απ’ το μονοπάτι»…, και άλλες μεγάλες επιτυχίες από την λαϊκή μουσική παραγωγή της εποχής.
Η κρασοκατάνυξη, η λαγάνα και τα σαρακοστιανά βοήθησαν τα βήματα του λεβέντικου «χασάπικου» των πατεράδων μας, με τα ξεκούμπωτα πουκάμισα, τις λασκαρισμένες ζώνες και τα όμορφα «ταγκό» με τις μανάδες μας.
Η ευθυμία σε λίγο είχε αφήσει το ραδιόφωνο να τραγουδάει μόνο του και τα τραγούδια του Γούναρη, του Αττίκ και τα δημοτικά βγαίνανε τώρα από τα στόματα των ελαφρώς ζαλισμένων γονέων μας.
*****
Πέρασαν πολλά χρόνια. Τι απέγινε εκείνος ο «αετός» δεν θυμάμαι… Είμαι βέβαιος, όμως, ότι ακόμη στην μνήμη μας, συνεχίζει να πετά μαζί με τους γονείς μας, σε ουρανούς αδιευκρίνιστους… Εκεί, όπου συνεχίζουν να τραγουδούν αγκαλιασμένοι, …«άσ’τα τα μαλάκια σου ανακατεμένα»…
