ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Τα παραμύθια πάντα υπήρχαν και θα υπάρχουν. Είχαν δημιουργηθεί από τα αρχαίαχρόνια. Δεν παραμένουν όμως με την πάροδο των χρόνων τα ίδια, αλλάζουν απόγενιά σε γενιά. Με την πάροδο των χρόνων τα παραμύθια εξελίσσονταν. Το ελληνικό παραμύθι κουβαλάει μεγάλη ιστορία. Αρκετά μάλιστα από αυτά που υπήρχαν από παλιά, συνεχίζουν να υπάρχουν και στις μέρες μας. Επίσης, εμπνέονται κι άλλοι λογοτέχνες και αναπτύσσονται συγγραφικά. Από τη στιγμή πουεξελίσσεται η κοινωνία εξελίσσονται και τα παραμύθια!
Στη νεότερη εποχή, μέσους και νέους χρόνους, η έννοια παρηγορώ από τη λέξη παραμύθιυποχωρεί και περιορίζεται σε αυτό που είναι κοντά στο μύθο και τέρπει το λαό. Είναιφανταστικό, διδακτικό, ευτράπελο σε αντίθεση με το μύθο που διδάσκει.
Σε αυτά τα παραμύθια συναντά κανείς το απόσταγμα της μνήμης απ’ όλες τις γενιές των Ελλήνων. Το αρχέγονο, το μαγικό, η σοφία, το μυθικό, οι μακρινοί και κοντινοί χώροι μπλέκονται με σύγχρονες πλοκές. Εκεί μπορεί να αναγνωρίσει κανείς τοπικές παραδόσεις,ψυχοσύνθεση και έθιμα που υφαίνονται σε τοπικά ή διεθνή παραμύθια. Η παρουσία αυτών των στοιχείων είναι ένα σημαντικό ντοκουμέντο, πολιτιστική ομολογία για τη ρίζα,την ύπαρξη και την εξέλιξη του ελληνικού πολιτισμού κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας.
Μέχρι τον 12ο αιώνα, η παράδοση του παραμυθιού είναι προφορική. Η γραπτή τους παράδοση ξεκινάει στην Ευρώπη με επίκεντρο την Ιταλία τον 16ο αιώνα, με τους μύθους τουΑισώπου – τα ομηρικά έπη μαζί με τις ιστορίες του βασιλιά Αρθούρου, όπου και εκτυπώνονται σε βιβλία. Σταδιακά εξελίσσεται η αναζήτηση και η καταγραφή τους από ευαίσθητους συγγραφείς και παραμυθοσυλλέκτες λαϊκών δημιουργιών ποιητικού καιπεζογραφικού λαϊκού λόγου με απαράγραπτα τα στοιχεία εθνικής ταυτότητας. Έτσι συλλέγεται η περιφρονημένη έως τότε λαϊκή χρυσή κληρονομιά – θρύλος – παραδόσεις,τραγούδια, παραμύθια, παροιμίες κ.ά.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΒΑΚΑΛΗ
Γεννήθηκε στα Γιάννενα. Σπούδασε ζωγραφική και ασχολήθηκε με το αντικείμενο και τη διδασκαλία του. Ήρθε σε επαφή με το βιβλίο, πρώτα με την εικονογράφηση και στη συνέχεια με τη συγγραφή. Βιβλία της που έχουνε εκδοθεί: “Ο πελαργός και η παρέα του” (εκδ. Σύγχρονη Εποχή), Έπαινος Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς. “Σάπερλιμπό, το δειλό λιοντάρι” (εκδ. Ντουντούμη). “Μικροί μετανάστες” (εκδ. Ντουντούμη). “Πούλια και Αυγερινός” (εκδ. Καμπανά). “Σαν ψέμα” (εκδ. Σπαθή). “Γεια σας, φίλοι μου” (εκδ. Σπαθή). “Το μαγικό βιολί” (εκδ. Άγκυρα), Βραβείο Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς. “Θεατρικό για παιδιά 4-7 ετών, Εορταστικά (εκδ. αφοί Τραγάκη). “Αγαπάει Γιάγκο, αγαπάει” (εκδ. Άγκυρα), Βραβείο Ελληνικής Εταιρείας Χριστιανικών Γραμμάτων, Τιμητικό Δίπλωμα για την αναγραφή στον Τιμητικό Πίνακα της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (ΙBBY). Τακτική συνεργάτης του περιοδικού Συνεργασία. Έχει δημοσιεύσει άρθρα για την εικονογράφηση και έχει πραγματοποιήσει πολλές διαλέξεις σχετικές με το παιδικό βιβλίο. Έχει τιμηθεί με Α΄ βραβείο σε Πανελλήνιο Διαγωνισμό Ζωγραφικής. Έργα της έχουν εκτεθεί και έξω από την Ελλάδα. Από το 1990 μετέχει ενεργά στον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου και είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Πηγή: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: «Κανείς δεν με ρώτησε», εκδ. «Αστάρτη»
Μεταπολεμική περίοδος. Πολίτες απ’ όλη την Ελλάδα έχουν κατακλύσει την πρωτεύουσα. Κάποιοι διωγμένοι από τα κατεστραμμένα χωριά τους, άνεργοι, ζητούν εργασία, άλλοι κυνηγημένοι λόγω φρονημάτων, επιδιώκοντας την ανωνυμία. Κανείς δε ρώτησε κανέναν. Ένας παράλογος, κατ’ ανάγκη ξεριζωμός τούς έφερε παρά τη θέλησή τους, περιπλανώμενοι να ακροβατούν στον ξένο τόπο. Ιστορίες απλών ανθρώπων με διαφορετική προέλευση, ρίζες και αιτίες ξεριζωμού αποδεικνύουν πως τίποτε δε συμβαίνει τυχαία και ότι η όποια επιταγή του παρελθόντος ανάλογα εξαργυρώνεται. Ένας ζωγραφικός πίνακας γίνεται αφορμή για να ξεδιπλωθεί η οικογενειακή ιστορία της Μυρτώς. Ένας πόλεμος και μια πανδημία οδηγούν τον μικρό τότε Σταύρο στο Ορφανοτροφείο, και αργότερα στα καράβια όπου περιπλανιέται στις θάλασσες αποκομμένος από συγγενείς, φίλους και συντοπίτες. Διχόνοιες και προκαταλήψεις αναγκάζουν το χωλό Μαρικάκι από τη Μάνη να αναζητήσει καταφύγιο στην Αθήνα. Και η Γερανουί, μετά από μια περιπέτεια στα πρώτα χρόνια της ζωής της, θα βρεθεί προσφυγάκι από τη Σμύρνη στον καταυλισμό Κουντουριώτη με μια ξένη γυναίκα πλάι της, ενώ τίποτε ευοίωνο δεν προβλέπεται για το μέλλον της. Η αδιάλειπτη παρουσία του παρελθόντος και οι αστάθμητοι παράγοντες αποτελούν τη συνέχεια ενός κύκλου που έκλεισε και την αρχή ενός νέου. Μια διαρκής ανακύκλωση σωστών ή λαθεμένων επιλογών ρυθμίζει την ανθρώπινη περιπέτεια.
Πρόκειται για ένα εξαιρετικά προσεγμένο κείμενο, ένα μυθιστόρημα παραστατικά δοσμένο, το οποίο απαιτεί τη συναισθηματική εμπλοκή του αναγνώστη, καθώς φωτίζει τα γεγονότα και ψυχογραφεί τους ήρωες, υπό την οπτική γωνία του απώτερου παρελθόντος καθενός εξ αυτών, συνθέτοντας μία ολόκληρη εποχή: την Ελλάδα των κακουχιών και των πολέμων, του Εμφυλίου, αλλά και των χρόνων που ακολούθησαν, την εσωτερική μετανάστευση, τις αλλαγές στα ήθη, την ανοικοδόμηση, την νέα αθηναϊκή κοινωνία. Η συγγραφέας σταθερή στον στόχο της, θέλησε να καταδείξει μέσα από τον συνδυασμό μυθοπλασίας και ιστορικής πραγματικότητα, την αδιάλειπτη παρουσία του παρελθόντος και τους αστάθμητους παράγοντες, που ρυθμίζουν την ανθρώπινη περιπέτεια.
