Γράφει ο Σταύρος Παπαγιαννάκης
Η Επέτειος του «ΟΧΙ» μνημονεύει την άρνηση της Ελλάδας στις ιταλικές αξιώσεις που περιείχε το τελεσίγραφο το οποίο επιδόθηκε από τον Ιταλό πρέσβη, Εμμανουέλε Γκράτσι, στον Ιωάννη Μεταξά την 28η Οκτωβρίου του 1940.
Ο Μεταξάς εκείνη τη στιγμή εξέφρασε το ελληνικό λαϊκό αίσθημα, την άρνηση της υποταγής, και αυτή η άρνηση πέρασε στον τότε ελληνικό Τύπο με την λέξη «ΟΧΙ». Οι περισσότεροι από εμάς γνωρίζουμε ότι η μέρα αυτή «σημάδεψε» την Ελλάδα λόγω του πολέμου του 1940 και έμεινε γνωστή ως η Επέτειος του «ΟΧΙ» · αλλά τι ακριβώς είναι αυτό που γιορτάζουμε;
Τα ακριβή λόγια του Μεταξά ήταν: «Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο», όμως οι εφημερίδες της εποχής δεν άργησαν να γράψουν για το περίφημο «ΟΧΙ» του Πρωθυπουργού στους Ιταλούς. Με το παρακάτω διάγγελμα η μέχρι τότε ουδέτερη Ελλάδα μπήκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
“Προς τον ελληνικόν λαόν:
Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν διά την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. Μολονότι επεδείξαμεν την πλέον αυστηράν ουδετερότητα και ίσην, προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημας το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Έλληνες μου εζήτησεν σήμερον την 3ην πρωινήν ώραν, την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους κατά την ιδίαν αυτής βούλησιν ότι προς κατάληψιν αυτών η κίνησις των στρατευμάτων της. θα ήρχιζε την 6ην πρωινήν. Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ’ εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας κατά της Ελλάδος.
Έλληνες, τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Όλον το Έθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τας ιεράς μας παραδόσεις.
Νυν υπέρ πάντων ο αγών.”
Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως
Ιωάννης Μεταξάς
