ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Φθινόπωρο, εποχή που ανοίγουν τα σχολεία και οι μαθητές αναζητούν τη νέα γνώση με την αναμονή και τη χαρά της ανακάλυψης. Στην εποχή μας τα σύγχρονα κοινωνικά θέματα κυριαρχούν στην καθημερινή ζωή των παιδιών.
Το σχολείο και η οικογένεια αποτελούν το φυσικό περιβάλλον του παιδιού. Σκοπός της οικογένειας είναι η ανατροφή και η παροχή των βασικών στοιχείων που θα βοηθήσουν στην ολόπλευρη ανάπτυξη του παιδιού και του σχολείου να μεταδώσει ακαδημαϊκές γνώσεις στο παιδί και να συμβάλλει στην κοινωνικοποίησή του. Η επίτευξη αυτών των στόχων εξαρτάται σε έναν μεγάλο βαθμό από την εύρυθμη λειτουργία της τάξης, η οποία επιτρέπει την απρόσκοπτη διεξαγωγή του μαθήματος, την προώθηση της διαπροσωπικής επικοινωνίας και την κάλυψη της βασικής ανάγκης των μαθητών για σωματική και ψυχολογική ασφάλεια.
Η συμβολή της παιδικής λογοτεχνίας, μέσα στα πλαίσια της κοινωνικής μάθησης, έγκειται στο ότι με την από κοινού ανάγνωση και συζήτηση πάνω στα κείμενα, τα παιδιά διαμορφώνουν κοινές αξίες και ιδανικά, με την προοπτική να επιτύχουν έναν ανώτερο σημαντικό και κοινό στόχο, ο οποίος είναι η αντιμετώπιση της δύσκολης συμπεριφοράς. Ωστόσο, για να οδηγηθούν προς τη λύση, πρέπει να οριστεί και να διατυπωθεί το πρόβλημα και να διατυπωθούν, επίσης, πιθανές λύσεις-προτάσεις. Τα κείμενα θα πρέπει να αποσαφηνίζουν από νωρίς το βασικό θέμα στην αφήγηση, να βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν τι ορίζεται ως βίαιη και επιθετική συμπεριφορά και να περιγράφουν τις βασικές ανάγκες της ψυχικής κατάστασης των βίαιων ηρώων, οι οποίοι είναι: η ανάγκη να ανήκουν σε μια ομάδα, η ανάγκη να ελέγχουν το περιβάλλον και η ανάγκη να ακούγεται η άποψή τους.
Η ανάγνωση κατάλληλων βιβλίων με θέματα που αφορούν σε θετικές και αρνητικές μορφές συμπεριφοράς μπορεί να δημιουργήσει το υπόβαθρο για μία συζήτηση, μέσα από την οποία θα αναπτυχθούν απόψεις για τους τρόπους αντιμετώπισης συναισθηματικών προβλημάτων και καταστάσεων. Οι μικρές ιστορίες, τα σύντομα αφηγήματα, τα εικονογραφημένα βιβλία και τα παραμύθια είναι τα λογοτεχνικά αναγνώσματα που μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να ανιχνεύσουν και στον εαυτό τους, αλλά και στους άλλους – είτε είναι συνομήλικοι είτε ενήλικες – συναισθήματα και συμπεριφορές που θα τους δημιουργήσουν προβληματισμό και νέους τρόπους θεώρησης των πραγμάτων. Και καθώς η μετάδοση των κοινωνικών αξιών και των θετικών αντιδράσεων είναι ιδιαίτερα σημαντική για την προσχολική ηλικία, τότε που αρχίζουν να σταθεροποιούνται οι συμπεριφορές και τα βασικά γνωρίσματα που θα συνθέσουν την προσωπικότητα του παιδιού, τα προσεχτικά επιλεγμένα λογοτεχνικά βιβλία θα μπορέσουν να προάγουν την ψυχική υγεία των παιδιών και να λειτουργήσουν ως εργαλεία μάθησης και μετάδοσης θετικών μορφών συμπεριφοράς.
Τα παιδιά-αναγνώστες περιμένουν μια καλή αρχή που τους εισάγει στη δράση και τους χαρακτήρες με ενδιαφέροντα τρόπο, μια καλή μέση που αναπτύσσει τη διαμάχη, μια αναγνωρίσιμη κλιμάκωση και το κατάλληλο τέλος.
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Μαρία Ανδρικοπούλου
Η Μαρία Ανδρικοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα. Εργάζεται ως διοικητικό στέλεχος στο ΠάντειοΠανεπιστήμιο. Σπούδασε κλασική φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι μεταπτυχιακές σπουδές της επικεντρώνονται στην Πολιτιστική Πολιτική, Διοίκηση και Επικοινωνία (Πάντειο Πανεπιστήμιο) και στις Στρατηγικές Διαχείρισης Περιβάλλοντος, Καταστροφών και Κρίσεων (ΕΚΠΑ).
Άρθρα της σχετικά με το αρχαίο δράμα έχουν δημοσιευτεί στην περιοδική έκδοση του Κέντρου Δράματος και Θεάματος του Παντείου Πανεπιστημίου Τόπος Επίκοινος.
Είναι μέλος της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς και του Ελληνικού Τμήματος της Διεθνούς Οργάνωσης Βιβλίων για τη Νεότητα (ΙΒΒΥ) – Κύκλος του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου. Έχει γράψει πολλά βιβλία για παιδιά.
Από τις εκδόσεις Καλέντη κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία της: Ο Ιωάννης και τα γεώμηλα της Αίγινας, Κωνσταντίνος Κανάρης τ’ όνομά μου, Δάσκαλος σε δύο ρόδες και Μύθοι στο ρυθμό της μουσικής.
ΠΗΓΗ: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: Δάσκαλος σε δυο ρόδες, εκδ. ΚΑΛΕΝΤΗΣ.
Ένα βιβλίο εξαιρετικό, ύμνος στην προσφορά τωνδασκάλων.
Ένας δάσκαλος ξεχωριστός, ο δάσκαλος Μπεσάραγαπούσε τα παιδιά και τα βιβλία. Με το κατακίτρινο ποδήλατό του κουβαλούσε σε τόπους μακρινούς μια αγκαλιά βιβλία για μικρούς και μεγάλους. Κι ενώ δίπλα του χόρευαν οι βόμβες, κάθε φορά που ένα βιβλίο έφτανε στα χέρια των παιδιών, μια μικρή αχτίδα χαμογελούσε στον ουρανό.
Ένα μοναδικό βιβλίο που στηρίζεται στην πραγματική ιστορία ενός δασκάλου-ήρωα από το Αφγανιστάν. Κάθε σαββατοκύριακο κουβαλούσε με το ποδήλατό του βιβλία και τα πήγαινε σε απομακρυσμένα χωριά. Μια τρυφερή ιστορία ελπίδας όπου τα βιβλία γίνονται ασπίδες κατά των όπλων.
Μια αφήγηση βασισμένη στην αληθινή ιστορία του δασκάλου που μετέτρεψε το ποδήλατό του σε βιβλιοθήκη και αναζητούσε το δίκαιο μέσα από την παιδεία.
Το νέο βιβλίο για παιδιά της Μαρίας Ανδρικοπούλου, σε εικονογράφηση της Ελίζας Βαβούρη, αφηγείται μια ιστορία που συγκινεί, βασισμένη στην αληθινή ιστορία του Saber Hosseini, του «δασκάλου-ήρωα» από το Αφγανιστάν που μετέτρεψε το ποδήλατό του σε βιβλιοθήκη. Ενός ανθρώπου που αναζητούσε το καλό και το δίκαιο μέσα από την παιδεία.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο ίδιος σε συνέντευξή του: «Μου ήρθε η ιδέα πριν από έξι μήνες. Μίλησα γι’ αυτό σε φίλους σε λογοτεχνικούς κύκλους, που μου δώρισαν βιβλία και ξεκίνησα… Τώρα έχω περίπου 6.000 βιβλία και κάθε Σαββατοκύριακο κάνω βόλτες σε απομακρυσμένα χωριά, τα περισσότερα εκ των οποίων δεν έχουν καν σχολεία, δεν ξέρουν να διαβάζουν ή να γράφουν».
Ο κόσμος τελικά έχει μέσα του και το καλό, την ανάγκη για δικαιοσύνη, ελευθερία, παιδεία, αλληλεγγύη και το βρίσκεις σε πολλές διαφορετικές μορφές. Μια μορφή αυτού του καλού είναι η ιστορία αυτού του καταπληκτικού δασκάλου από το Αφγανιστάν, του SaberHosseini.
