Οι Νεάντερταλ είχαν μεγάλες μύτες που μπορούσαν να ζεστάνουν και να υγράνουν τον κρύο, ξηρό αέρα γύρω τους σε ψυχρά κλίματα – μια προσαρμογή που μπορεί να είναι αποτέλεσμα φυσικής επιλογής, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Communications Biology.
Αυτές οι μεγάλες σε ύψος μύτες ήταν χρήσιμες στους Νεάντερταλ. Όταν οι ανατομικά σύγχρονοι άνθρωποι (Homo sapiens) εγκατέλειψαν την Αφρική, ενώθηκαν με τους Νεάντερταλ στη βόρεια Ευρασία και τα δύο είδη συνυπήρχαν. Έτσι, οι Νεάντερταλ έδωσαν στον Homo sapiens τα γονίδια για μεγαλύτερη μύτη, σύμφωνα με την ίδια μελέτη.
Οι επιστήμονες έκαναν την ανακάλυψη αυτή αφού ανέλυσαν το DNA από περισσότερους από 6.000 εθελοντές που στρατολογήθηκαν από τη Βραζιλία, την Κολομβία, τη Χιλή, το Μεξικό και το Περού που ήταν λατινοαμερικανικής, μικτής ευρωπαϊκής, ιθαγενής Αμερικής ή αφρικανικής κληρονομιάς και συνέκριναν τις γενετικές πληροφορίες με φωτογραφίες των προσώπων τους.
Αφού μέτρησαν τις αποστάσεις μεταξύ διαφορετικών σημείων σε κάθε πρόσωπο, όπως το ύψος της μύτης ενός ατόμου, οι ερευνητές συνέκριναν τα δεδομένα για να δουν εάν αυτά τα χαρακτηριστικά σχετίζονταν με ορισμένους γενετικούς δείκτες.
Οι ερευνητές εντόπισαν με επιτυχία 33 νέες περιοχές του γονιδιώματος που αντιστοιχούσαν στα χαρακτηριστικά του προσώπου. Ένα συγκεκριμένο, το ATF3, όχι μόνο είχε καταγωγή από τον Νεάντερταλ, αλλά καθόριζε το ύψος της μύτης. Διαπιστώθηκε ότι οι συμμετέχοντες με καταγωγή ιθαγενών Αμερικανών της μελέτης «είχαν γενετικό υλικό σε αυτό το γονίδιο που κληρονομήθηκε από τους Νεάντερταλ, συμβάλλοντας στην αύξηση του ύψους του ρινικού βόθρου», ανέφερε η μελέτη.
«Εικαζόταν ότι το σχήμα της μύτης μας καθορίζεται από τη φυσική επιλογή· καθώς οι μύτες μας μπορούν να μας βοηθήσουν να ρυθμίσουμε τη θερμοκρασία και την υγρασία του αέρα που αναπνέουμε, οι μύτες διαφορετικού σχήματος μπορεί να ταιριάζουν καλύτερα στα διαφορετικά κλίματα στα οποία ζούσαν οι πρόγονοί μας», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Qing Li, από το Τμήμα Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Μηχανικής του Πανεπιστημίου Fudan στη Σαγκάη. «Το γονίδιο που εντοπίσαμε εδώ μπορεί να έχει κληρονομηθεί από τους Νεάντερταλ για να βοηθήσει τους προγόνους μας που έφυγαν από την Αφρική να προσαρμοστούν σε ψυχρότερα κλίματα».
Το 2021, η ίδια ομάδα ερευνητών διεξήγαγε μια σχετική μελέτη που εντόπισε ένα γονίδιο που επηρέαζε το σχήμα των χειλιών. Αυτό το γονίδιο, που ονομάζεται TBX15, κληρονομήθηκε από τους Denisovans, ένα είδος ανθρωποειδών που ζούσε στην Ασία και εξαφανίστηκε πριν από περίπου 30.000 χρόνια. Οι Denisovans διασταυρώθηκαν με τον Homo sapiens, μεταβιβάζοντας αυτό το γενετικό χαρακτηριστικό. Εξετάζοντας τα δεδομένα από αυτήν την προηγούμενη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι, όπως οι ιθαγενείς Αμερικανοί, οι Ανατολικοασιατικοί ήταν επίσης πιο πιθανό να έχουν το γονίδιο της μύτης ATF3.
«Όταν ζεις σε ψυχρότερο κλίμα, η μύτη στενεύει έτσι ώστε να μπορεί να ζεστάνει τον κρύο αέρα πριν φτάσει στους πνεύμονες», εξήγησε στο Live Science ο συν-συγγραφέας της μελέτης Kaustubh Adhikari, στατιστικός γενετιστής στο University College του Λονδίνου. «Πιστεύουμε ότι όταν (ο Homo sapiens) έφτασε σε ψυχρότερες περιοχές, όπου ζούσαν ήδη οι Νεάντερταλ, συνυπήρξαν και μετέδωσαν αυτά τα (γενετικά) οφέλη στα παιδιά τους, βοηθώντας τα να κερδίσουν προβάδισμα στην προσαρμογή τους».
