Την ανάγκη να υπάρξει καλύτερη ευρωπαϊκή ανταπόκριση στη μετανάστευση, με αλληλεγγύη των κρατών μελών, μετεγκαταστάσεις και επανεγκαταστάσεις, υπογράμμισε ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (LIBE) του Ευρωκοινοβουλίου, Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκιλάρ, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στην Αθήνα.
Αντιπροσωπεία της Επιτροπής LIBE βρίσκεται από την περασμένη Τρίτη στην Ελλάδα προκειμένου να αξιολογήσει την κατάσταση αναφορικά με τους μετανάστες και τους αιτούντες άσυλο. Σήμερα, η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με συνέντευξη Τύπου, η οποία δόθηκε στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, μαζί με τον υπουργό, Νότη Μηταράκη, κατόπιν πρόσκλησης του τελευταίου.
Σχετικά με την επίσκεψη στην Ελλάδα, ο κ. Αγκιλάρ επισήμανε ότι έχουν γίνει βελτιώσεις από την πλευρά τής Ελλάδας στη διαχείριση του προσφυγικού-μεταναστευτικού, αλλά την ίδια ώρα «είδαμε καταστάσεις που πρέπει να φροντιστούν και πρέπει να καταγγελθούν», αναφέροντας ως παραδείγματα την «ανησυχητική» κατάσταση στο κέντρο κράτησης της Πέτρου Ράλλη, καθώς και «το ποσοστό απόρριψης των παραδεκτών υποθέσεων ασύλου». Ωστόσο, προσέθεσε ότι «δεν είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε την Ελλάδα να τα πάει καλύτερα. Είμαστε εδώ για να διασφαλίσουμε ότι η ΕΕ θα τα καταφέρει καλύτερα, θα βελτιώσει την αποδοτικότητά της στην Ελλάδα και αλλού στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ, ιδιαίτερα σε εκείνα τα κράτη μέλη που έχουν ευάλωτα εξωτερικά σύνορα στην ΕΕ, και η Ελλάδα έχει πολύ ευάλωτα εξωτερικά σύνορα».
Το νέο Σύμφωνο για το Άσυλο πρέπει να καλύψει το κενό τής αλληλεγγύης
Ο κ. Αγκιλάρ έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη που πρέπει να υπάρξει και ενόψει του υπό διαπραγμάτευση Ευρωπαϊκού Συμφώνου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση. «Αν θέλουμε να θέσουμε σε εφαρμογή το νέο Σύμφωνο, θα πρέπει αυτό να καλύψει το κενό τής αλληλεγγύης», παρατήρησε και ζήτησε να υπάρξει αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου. Συνέχισε λέγοντας ότι «πρέπει να τα πάμε καλύτερα με την αλληλεγγύη, με τις μετεγκαταστάσεις, τις επανεγκαταστάσεις και αυτό περικλείει βεβαίως και μια εξωτερική διάσταση», κάνοντας λόγο για «απείθαρχους γείτονες», συγκεκριμένα την Τουρκία, τη Λευκορωσία και το Μαρόκο, «τους οποίους πρέπει να διαχειριστούμε στρατηγικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο».
Στο ίδιο πλαίσιο, ο πρόεδρος της LIBE υπογράμμισε την ανάγκη να υπάρχει «κοινή ευρωπαϊκή απάντηση σε ορισμένες καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένων των Αφγανών που δεν πρέπει να επιστρέφονται σε καμία περίπτωση, σε αυτή τη περίοδο μετά την άνοδο της τυραννίας των Ταλιμπάν στην εξουσία».
Ο πρόεδρος της LIBE ανέφερε ότι η δουλειά του Ευρωκοινοβουλίου είναι «να έχουμε καλύτερη νομοθεσία στην ΕΕ, καλύτερη ενωσιακή ανταπόκριση, διασφαλίζοντας ότι αυτή τη φορά θα κάνουμε το σωστό στη διατήρηση της σωστής ισορροπίας μεταξύ της κοινής ευθύνης και της αλληλεγγύης, της αποτελεσματικής αλληλεγγύης όλων των κρατών μελών».
Φροντίζοντας για τα θεμελιώδη δικαιώματα, φροντίζουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια
Αναφορικά με τις κατηγορίες για παράνομες επαναπροωθήσεις, ο κ. Αγκιλάρ τόνισε ότι «σε κάθε συζήτηση που είχαμε αυτές τις τρεις ημέρες δόθηκε έμφαση στην πλήρη συμμόρφωση με την νομοθεσία της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ» και υπογράμμισε την ανάγκη για επικαιροποίηση του κανονισμού της Frontex. «Έχουμε ενισχύσει και αυξήσει μαζικά τους πόρους της Frontex αλλά φυσικά απαιτούμε και ζητάμε από τη Frontex να συμμορφώνεται πλήρως με την εντολή που έχει λάβει» συμπεριλαμβανομένης, όπως είπε, «της πλήρους διερεύνησης περιστατικών καταχρήσεων ή παραβιάσεων των θεμελιωδών δικαιωμάτων ή επαναπροωθήσεων». Ο ίδιος κάλεσε όποιον έχει στοιχεία για παράνομες επαναπροωθήσεις ή παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων να τα καταθέτει στις δικαστικές αρχές, σημειώνοντας ότι «στην ευρωπαϊκή ιδέα σχετικά με το κράτος δικαίου, δεν εξαρτόμαστε από υπουργικές έρευνες για να εξακριβώσουμε την πλήρη συμμόρφωση με το κράτος δικαίου, μπορούμε να βασιστούμε στις ανεξάρτητες δικαστικές αρχές που θα το διερευνήσουν».
Επίσης, ο πρόεδρος της LIBE άσκησε κριτική στην Κομισιόν επισημαίνοντας ότι «θα θέλαμε να δούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κάνει περισσότερα στον τρόπο που οι επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης γίνονται» και ζήτησε από την Κομισιόν «να διασφαλίσει ότι υπάρχει πλήρης συνεργασία με τις αρχές των κρατών μελών προκειμένου να παρακολουθείται ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία εφαρμόζεται σωστά και γίνεται πλήρως σεβαστή». Την ίδια ώρα επισήμανε ότι «αναγνωρίζουμε την προσπάθεια που κάνουν οι αρχές των χωρών με εξωτερικά σύνορα στο πεδίο, όπως η Ελληνική Ακτοφυλακή στην Ελλάδα, ωστόσο, φροντίζοντας για τα θεμελιώδη δικαιώματα, φροντίζουμε την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η οποία πρέπει να γίνεται πλήρως σεβαστή σε κάθε κατάσταση».
Ο κ. Αγκιλάρ, απαντώντας σε δημοσίευμα εφημερίδας ότι τα μέλη της Επιτροπής έγιναν μάρτυρες παράνομης επαναπροώθησης στη Σάμο, αρνήθηκε κατηγορηματικά κάτι τέτοιο κάνοντας λόγο για «εσφαλμένες υποθέσεις». «Για το αν παρακολουθήσαμε ζωντανά ένα pushback στη Σάμο, η σύντομη απάντηση είναι ΟΧΙ. Επομένως, δεν υπάρχει λόγος για ψευδείς υποθέσεις. Ήμασταν εκεί τρεις μέρες. Θα ήταν λανθασμένη υπόθεση να αφήσουμε να διαδοθεί η φήμη που λεει ότι γίναμε μάρτυρες μιας παράνομης επαναπροώθησης. Όχι, δεν γίναμε!» είπε ο κ. Αγκιλάρ.
Τέλος, ζήτησε να υπάρξουν περισσότερες νόμιμες οδοί για τους αιτούντες άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση «ιδιαίτερα όσους προέρχονται από το Αφγανιστάν, που αποτελεί τη νούμερο ένα προτεραιότητα σε ανθρωπιστικό επίπεδο τώρα». «Είναι γεγονός ότι υπάρχει ένα παράνομο επιχειρηματικό μοντέλο εγκληματικής φύσης, παράνομης εμπορίας ανθρώπων και εκμετάλλευσης με κάθε δυνατό τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της πιο σκληρής και απάνθρωπης σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών και παιδιών και φυσικά το έχουν καταφέρει εντός ΕΕ», τόνισε ενώ σύμφωνα με στοιχεία που ανέφερε, το 95% όσων λαμβάνουν διεθνή προστασία στην ΕΕ κατάφεραν να φτάσουν στο έδαφός της παράτυπα «γιατί δεν τους δόθηκε η ευκαιρία να τα καταφέρουν νόμιμα».
Ν.Μηταράκης: Η πίεση της μετανάστευσης να μοιράζεται σε όλη την ήπειρο και τα μέλη της ΕΕ
Σχετικά με το ίδιο δημοσίευμα για το περιστατικό στη Σάμο, ο υπουργός Μετανάστευσης, Νότης Μηταράκης έκανε λόγο για ένα «πολύ περίεργο συμβάν το οποίο θα ζητήσω από το γενικό εισαγγελέα να διερευνήσει» και περιέγραψε ότι η άφιξη των μεταναστών «δεν εντοπίστηκε από τις ελληνικές αρχές, κάποιοι άνθρωποι κρύφτηκαν στα βουνά και κάποιο άτομο προσέγγισε τη LIBE αναφέροντας ότι γνωρίζει πού κρύβονται τα άτομα αυτά, τα οποία τελικά βρήκε ένα μέλος της Επιτροπής με συνοδεία της Ελληνικής Αστυνομίας».
Χαρακτήρισε περίεργο το πώς ένας ντόπιος ήξερε πού πήγαν όσοι έφτασαν και απέδωσε το γεγονός ότι ορισμένοι κρύφτηκαν στο ότι «δεν είναι πάντα προς το συμφέρον των αιτούντων άσυλο να καταγράφονται στην Ελλάδα, αλλά προτιμούν να είναι στη χώρα χωρίς να εντοπιστούν και μετά να ακολουθήσουν τη διαδρομή των Δυτικών Βαλκανίων, με τη βοήθεια των ίδιων λαθροδιακινητών και να καταθέσουν αίτημα ασύλου σε χώρα της Κεντρικής Ευρώπης».
«Σύμφωνα με δικές μας πληροφορίες, έγινε άφιξη στη Σάμο το πρωί της 3ης Νοεμβρίου που δεν έγινε αντιληπτή από τις ελληνικές Αρχές. Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορούμε να δούμε όλες τις αφίξεις, κάποιες περνούν απαρατήρητες δυστυχώς. Μερικοί άνθρωποι, κρυμμένοι στα βουνά, ήταν ένα άτομο που πλησίασε το LIBE και είπε ότι ξέρει πού κρύβονται. Προφανώς, ένα μέλος της αντιπροσωπείας LIBE με τη συνοδεία της ΕΛ.ΑΣ. βρήκε αυτούς τους ανθρώπους στα βουνά. Είναι εξαιρετικά περίεργο πώς ένας ντόπιος γνώριζε πού πήγε η άφιξη» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μηταράκης.
Ο υπουργός Μετανάστευσης επανέλαβε ότι η Ελλάδα έχει ήδη τρεις ανεξάρτητους μηχανισμούς διερεύνησης τέτοιων καταγγελιών, την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, τον εσωτερικό ελεγκτικό μηχανισμό της Αστυνομίας και τις δικαστικές αρχές και δεν χρειάζεται ένα νέο ειδικό μηχανισμό.
Ο κ. Μηταράκης υπογράμμισε εξάλλου ότι η ΕΕ θα πρέπει να κάνει περισσότερα, ανεξάρτητα από το νέο Σύμφωνο, σε τρεις κατευθύνσεις: την ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης και της συνεργασίας με χώρες προέλευσης και χώρες διέλευσης, την αύξηση της προστασίας των κοινών εξωτερικών ευρωπαϊκών συνόρων και την κοινή στρατηγική επιστροφών.
Σχετικά με το υπό διαπραγμάτευση Σύμφωνο ζήτησε την επίτευξη δύο στόχων, τη διασφάλιση ότι το Σύμφωνο θα βοηθήσει την Ευρώπη να μειώσει τον αριθμό των παράτυπων αφίξεων και θα μειώσει την πίεση στο σύνολο της Ευρώπης, αλλά και την παροχή «απτής, συγκεκριμένης και αποτελεσματικής αλληλεγγύης στα κράτη της πρώτης γραμμής», μέσα από το μηχανισμό της μετεγκατάστασης.
«Μιλάμε για ευρωπαϊκές αξίες, ευρωπαϊκούς θεσμούς και ευρωπαϊκούς κανονισμούς, αλλά όταν αναγνωρίζουμε ότι κάποιος δικαιούται διεθνή προστασία, μιλάμε για εθνική ευθύνη. Αυτά τα δύο δεν ταιριάζουν. Όταν μιλάμε για ευρωπαϊκές αξίες και ευρωπαϊκούς κανονισμούς, θα πρέπει να μιλάμε για ένα κοινό ευρωπαϊκό χώρο προστασίας, όπου η πίεση της μετανάστευσης μοιράζεται σε όλη την ήπειρο και τα μέλη της ΕΕ», συμπλήρωσε ζητώντας ταυτόχρονα να υπάρξουν νόμιμες οδοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
