Με βαθειά εκκλησιαστική κατάνυξη η Ιερά Μητρόπολις Χίου, Ψαρών καί Οινουσσών εμνήσθη σήμερα την 200ή επέτειο από το μαρτυρικό θάνατο του Αγίου Ιερομάρτυρος Σταματίου (Χαρτουλάρη) στον Καθεδρικό Ναό Αγίου Γεωργίου Βροντάδου την Μεγ. Πέμπτη του 1822.
«Αὐτός ἐγεννήθη στήν ἐνορία τοῦ Ἱεροῦ Καθεδρικοῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Βροντάδου καί ἱεράτευσε, μεσήλιξ περίπου στό Ναό τοῦ μεγαλομάρτυρος Ἁγίου κατά τούς χρόνους τῆς ἐπαναστάσεως, διατελῶν καί ἱερατικός προϊστάμενος τοῦ Ναοῦ. Ἱεροπρεπής καί καλλίφωνος διεκρίνετο γιά τήν εὐσέβειαν καί τόν ζῆλον του πρός τήν θρησκείαν.
Κατά τήν Μ. Πέμπτην, 30 Μαρτίου 1822, ὅταν ἡ Τουρκική ἁρμάδα παρέπλεε τά παράλια τοῦ Βροντάδου βομβαρδίζουσα καί ἐνσπείρουσα τόν πανικόν στούς ἐπαναστατήσαντες κατοίκους, ὁ εὐλαβής αὐτός Ἱερεύς ἐλειτουργοῦσε στό Ναό, μόνος, μή δεχόμενος νά διακόψη τήν λειτουργία πρίν ἀπό τό τέλος της. Ἀλλά δέν παρῆλθε πολύς χρόνος καί οἱ Τοῦρκοι, πού εὑρισκόταν μέσα στό φρούριο πῆραν θάρρος, ἄνοιξαν τίς πύλες καί ὥρμησαν ἐναντίον τῶν χριστιανῶν. Μιά ὁμάδα ἀπό τούς ἐξελθόντες Τούρκους μέ ἀρχηγό τόν Χουσεΐν Βεζυράκη (Κανταρτζῆ), ἰδιοκτήτη ἀγροκτήματος κοντά στό χείμαρρο Ἀρμένη στήν περιοχή τοῦ Βροντάδου, κατευθύνθηκε πρός τόν Βροντάδο. Ἀφοῦ καθ’ ὁδόν ἐλεηλάτησε καί κατέκαυσε τίς ἐγκαταλελειμμένες οἰκίες, ἔφθασε στόν περίβολο τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου, πρό τῆς ὡραίας Πύλης τοῦ ὁποίου ΑΤΑΡΑΧΟΣ ὁ παπᾶ Σταμάτης Χαρτουλάρης ἀνεγίγνωσκε τό Εὐαγγέλιον τοῦ Νιπτῆρος. Οἱ αἱμοσταγεῖς τύραννοι εἰσέβαλαν μέ γυμνά ξίφη καί βλέποντες τόν ἱερέα νά συνεχίζει μέ δάκρυα στά μάτια τήν ἀνάγνωση τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ὁρμοῦν μέ ὕβρεις καί λύσσα ἐναντίον του. “Νταχά σολιόρσουν Γκιαούρ” καί μέ τά λόγια αὐτά τόν ἁρπάζουν ἀπό τίς τρίχες τῆς κεφαλῆς, τόν κτυποῦν μέ τά ξίφη, τοῦ κόβουν τήν γλῶσσα, τόν ποδοπατοῦν καί, ἀφοῦ τόν ἐτυράννησαν, τόν ἔσυραν αἱμόφυρτο ἐντός τοῦ Ἱεροῦ Βήματος καί τόν ἀπεκεφάλισαν ἐπί τῶν βαθμίδων τῆς Ἁγίας Τραπέζης κάτω ἀπό τήν ὁποία σπαράσσουσαν ἀκόμη ἔκρυψαν τήν κεφαλή του.
Οἱ δήμιοι, ἀφοῦ ἐλεηλάτησαν τό Ναό, τόν ἔκαυσαν, μέ αὐτόν δέ ἀπετέφρωσαν καί τά λείψανα τοῦ μάρτυρος ἱερέως. Μετά τήν παλινόστηση τῶν Χίων ἀπό τή Σῦρο καί τά ἄλλα νησιά, στά ὁποῖα εἶχαν καταφύγει γιά νά σωθοῦν ἀπό τή σφαγή, οἱ κάτοικοι τοῦ Βροντάδου, ἀνασκάπτοντες τά ἐρείπια τοῦ Ναοῦ, βρῆκαν ἡμίκαυστη τήν τίμια κάρα τοῦ μάρτυρος ἱερέως, ἡ ὁποία φυλάσσεται σήμερον εἰς τό Ἱερόν Βῆμα τοῦ Ναοῦ ἐντός ἁπλοῦ κιβωτίου.
Πάνω σ’ αὐτήν ὁ ἀρχιμανδρίτης Στέφανος Τσιχλῆς. προϊστάμενος τοῦ Ναοῦ, ἀργότερον ἔγραψε:
“Ἡ πάνσεπτος Κάρα τοῦ νέου ἱερομάρτυρος Σταματίου Πρεσβυτέρου τῆς ἐκκλησίας Ἁγίου Γεωργίου Βροντάδου τῆς Χίου, εὑρόντος φρικτόν μαρτυρικόν θάνατον ἐν αὐτῷ τῷ Ναῷ ὑπό τῶν ἀπίστων Ἀγαρηνῶν, ἐν ᾧ ἐτέλει τήν θείαν Μυσταγωγίαν, μή θελήσαντος νά τήν ἀφήσει ἀτελείωτον ἐν γνώσει τοῦ μέλλοντος τέλους αὐτοῦ 1822”.
Διά τόν μάρτυρα τοῦτον ἱερέα ἰσχύουν τά ἑξῆς τῶν Ἱερῶν τῆς Ἐκκλησίας μας Κανόνων: “Ἐάν τόν λειτουργόν ἐπιπέσωσιν ἐχθροί ἤ ἀλλόφυλοι ἤ αἱρετικοί καί φονεῖς καί δέν δύναται νά τελειώση τήν θείαν λειτουργίαν πρέπει νά συστείλη τά Ἅγια, διά νά μή μείνωσιν εἰς χλεύην καί ἐμπαιγμόν ἐκείνων τῶν ληστῶν. Αὐτός δέ θέλει φύγει ἄν δύναται. Ἐάν δέ μείνη κρεῖττον εἶναι, καί ἄν φονευθῆ, ὡς μάρτυς στεφανοῦται”. (Ἀρχιδιακόνου Μάρκου Ἀγ. Βασιλάκη,(νῦν Μητροπολίτου Χίου), Ἐθνομάρτυρες Χῖοι Κληρικοί κατά τήν Ἐπανάσταση τοῦ 1821.Χίος 1998).
Σήμερα ιερούργησε στον ως άνω Ιερό Ναό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών καί Οινουσσών κ. Μάρκος μαζί με τον Πρωτοπρ. κ. Ιωάννη Κοντό και τον Αρχιδιάκονο κ. Απόστολο Λάρδα. Ένδακρυς και με σπασμένη τη φωνή ανέγνωσε το Ευαγγέλιο ο Χιώτης Ιεράρχης στο ίδιο σημείο που προ 200 ετών ο Ιερομάρτυς Άγιος αναγιγνώσκων το Ευαγγέλιο, έχυσε το αίμα του. Μάλιστα ο Σεβασμιώτατος Χίου είπε: «Σήμερα 200 χρόνια μετά ολοκληρώσαμε το Ευαγγέλιο, που έμεινε ημιτελές λόγῳ του μαρτυρίου του Αγίου».
Στο κήρυγμά του ο Σεβασμιώτατος ανεφέρθη στην υπερφυή προσευχή του Κυρίου μας αναλύοντας θεολογικά τα εξής σημεία: «γενόμενος εν ἀγωνίᾳ», «γενηθήτω τό θέλημά Σου» καί «ὡσεί θρόμβοι αἵματος». Συνέδεσε δέ την αγωνία της Γεθσημανής καί με την αγωνία του Αγίου Ιερομάρτυρος.
Στον Ι. Ναό ετέθη σε προσκύνηση η Τιμία Κάρα του Αγίου καί ετοποθετήθη ο συγκλονιστικός πίνακας του Παναγιωτάκη με το μαρτύριό του.
Πλήθος πιστοί προσήλθαν στη Θεία Κοινωνία, ενώ παρευρέθησαν παιδιά της Κατασκηνώσεως της Ι.Μ. Χίου ΤΟ ΚΑΡΑΒΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ.
