Οι ροές βαθιών υδάτων που καθοδηγούν τα ωκεάνια ρεύματα θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 40% έως το 2050, σύμφωνα με ομάδα Αυστραλών επιστημόνων.
Τα ρεύματα αυτά μεταφέρουν ζωτικής σημασίας θερμότητα, οξυγόνο, άνθρακα και θρεπτικά συστατικά σε όλο τον πλανήτη.
Προηγούμενες έρευνες δείχνουν ότι η επιβράδυνση του ρεύματος του Βόρειου Ατλαντικού θα μπορούσε να προκαλέσει την ψύξη της Ευρώπης.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, προειδοποιεί επίσης ότι η επιβράδυνση θα μπορούσε να μειώσει την ικανότητα των ωκεανών να απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα.
Η έκθεση περιγράφει πώς το δίκτυο των ωκεάνιων ρευμάτων της Γης οδηγείται εν μέρει από την καθοδική κίνηση του ψυχρού, πυκνού αλμυρού νερού προς τον πυθμένα της θάλασσας κοντά στην Ανταρκτική.
Καθώς όμως το γλυκό νερό από το παγωμένο κάλυμμα λιώνει, το θαλασσινό νερό γίνεται λιγότερο αλμυρό και πυκνό και η κίνηση προς τα κάτω επιβραδύνεται.
Αυτά τα βαθιά ωκεάνια ρεύματα, ή «ανατροπές», στο βόρειο και νότιο ημισφαίριο ήταν σχετικά σταθερά για χιλιάδες χρόνια, λένε οι επιστήμονες, αλλά τώρα διαταράσσονται από την αύξηση της θερμοκρασίας του κλίματος.
«Η μοντελοποίησή μας δείχνει ότι αν οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα συνεχιστούν με τον τρέχοντα ρυθμό, τότε οι ανατροπές της Ανταρκτικής θα επιβραδυνθούν κατά περισσότερο από 40% τα επόμενα 30 χρόνια και σε μια πορεία που φαίνεται να οδεύει προς την κατάρρευση», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Matthew England.
«Αν οι ωκεανοί είχαν πνεύμονες, αυτός θα ήταν ένας από αυτούς», δήλωσε ο καθηγητής England, ωκεανογράφος στο Πανεπιστήμιο της Νέας Νότιας Ουαλίας του Σίδνεϊ, σε ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Η Δρ Adele Morrison, η οποία συνέβαλε στην έρευνα, εξήγησε ότι καθώς η κυκλοφορία των ωκεανών επιβραδύνθηκε, το νερό στην επιφάνεια έφτασε γρήγορα στην ικανότητα απορρόφησης άνθρακα και στη συνέχεια δεν αντικαταστάθηκε από νερό μη κορεσμένο σε άνθρακα από μεγαλύτερα βάθη.
Η μελέτη του Άτλαντα του 2018 διαπίστωσε ότι το σύστημα κυκλοφορίας του Ατλαντικού Ωκεανού ήταν πιο αδύναμο από ό,τι ήταν για περισσότερα από 1.000 χρόνια και είχε αλλάξει σημαντικά τα τελευταία 150 χρόνια.
Πρότεινε ότι οι αλλαγές στη μεσημβρινή περιστρεφόμενη κυκλοφορία του Ατλαντικού (Amoc), που μοιάζει με τη μεταφορική ζώνη, θα μπορούσαν να ψυχράνουν τον ωκεανό και τη βορειοδυτική Ευρώπη και να επηρεάσουν τα οικοσυστήματα της βαθιάς θάλασσας.
Μια εντυπωσιακή απεικόνιση της διακοπής της λειτουργίας του Amoc προβλήθηκε στην ταινία του 2004 The Day After Tomorrow (Η μέρα μετά το αύριο).
Ωστόσο, η Dr. Morrison δήλωσε ότι η επιβράδυνση της νότιας ανατροπής θα είχε μεγαλύτερο αντίκτυπο στα θαλάσσια οικοσυστήματα και στην ίδια την Ανταρκτική.
«Η ανατροπή φέρνει στην επιφάνεια θρεπτικά συστατικά που έχουν βυθιστεί στον πυθμένα όταν οι οργανισμοί πεθαίνουν για να τροφοδοτήσουν εκ νέου με θρεπτικά συστατικά το παγκόσμιο οικοσύστημα και την αλιεία», δήλωσε στο BBC.
«Η άλλη μεγαλύτερη επίπτωση που θα μπορούσε να έχει είναι μια ανατροφοδότηση σχετικά με το πόσο θα λιώσει η Ανταρκτική στο μέλλον. Ανοίγει ένα μονοπάτι για θερμότερα νερά, τα οποία θα μπορούσαν να προκαλέσουν αυξημένο λιώσιμο, το οποίο θα αποτελούσε περαιτέρω ανάδραση, βάζοντας περισσότερο νερό από το λιώσιμο στον ωκεανό και επιβραδύνοντας ακόμη περισσότερο την κυκλοφορία», πρόσθεσε.
Οι επιστήμονες ξόδεψαν 35 εκατομμύρια ώρες υπολογιστών σε διάστημα δύο ετών για να δημιουργήσουν τα μοντέλα τους, τα οποία υποδηλώνουν ότι η κυκλοφορία των βαθιών υδάτων στην Ανταρκτική θα μπορούσε να επιβραδυνθεί με διπλάσιο ρυθμό από τον ρυθμό μείωσης στον Βόρειο Ατλαντικό.
«Είναι εκπληκτικό να βλέπουμε ότι αυτό συμβαίνει τόσο γρήγορα», δήλωσε ο κλιματολόγος Alan Mix από το Κρατικό Πανεπιστήμιο του Όρεγκον, συνεργάτης της τελευταίας αξιολόγησης της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC).
«Φαίνεται να μπαίνει σε κίνηση αυτή τη στιγμή. Αυτό είναι είδηση για τα πρωτοσέλιδα», δήλωσε στο Reuters.
Η επίδραση των λιωμένων υδάτων της Ανταρκτικής στα ωκεάνια ρεύματα δεν έχει ακόμη ληφθεί υπόψη στα μοντέλα της IPCC για την κλιματική αλλαγή, αλλά θα είναι «σημαντική», δήλωσε ο καθηγητής England.
Πηγή: BBC