Γράφει ο Παύλος Καλογεράκης
Η Επιτροπή Επετειακών Εκδηλώσεων «ΧΙΟΣ 2021» του Δήμου Χίου, παρουσιάζει την Έκθεση «Ο Φιλελληνισμός έχει όνομα…», στην νότια πλευρά του λιμανιού μας και στον νότιο λιμενοβραχίονα. Πρόκειται για 51 πίνακες με προσωπογραφίες σημαντικών Φιλελλήνων, από τις εκατοντάδες που ήλθαν στην Ελλάδα, με ιστορικά και βιογραφικά στοιχεία και κείμενα, αλλά και πίνακες ζωγραφικής γνωστών φιλελλήνων ευρωπαίων ζωγράφων.
Στα πλαίσια των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την Εθνική Παλιγγενεσία, οφείλουμε να τιμήσουμε και τους Φιλέλληνες, οι οποίοι με πολλούς και διάφορους τρόπους στήριξαν τον Αγώνα της Ελευθερίας. Πολεμιστές, στρατιωτικοί, πολιτικοί, καλλιτέχνες, τραπεζικοί, ποιητές έδωσαν, κατά περίσταση, τα χρήματά τους, την περιουσία τους, το αίμα τους και αρκετοί την ζωή τους.
Η πανδημία δεν επιτρέπει εκδηλώσεις σε κλειστό χώρο, έτσι, με βοηθό το Καλοκαίρι, αναπτύχθηκε μια υπαίθρια έκθεση η οποία μπορεί να αποτελέσει και ένα ευχάριστο μάθημα ιστορικής αναφοράς κατά τη διάρκεια του περιπάτου μας στο λιμάνι. Όσα παρουσιάζονται είναι ένα μικρό δείγμα, το πιο τρανταχτό, από το τεράστιο πολυποίκιλο κύμα του Φιλελληνισμού, το οποίο συγκίνησε κοινωνίες και ταρακούνησε κυβερνήσεις. Οι Φιλέλληνες ήταν οι πρεσβευτές μας στο εξωτερικό, και προσέφεραν πολύπλευρη βοήθεια στο εσωτερικό, όταν οι προπάτορές μας αγωνιζόταν με στοιχειωδέστατα μέσα, για την Ελευθερία τους.
Φιλελληνισμός
Στις ευρωπαϊκές, κυρίως, χώρες το φιλελληνικό κίνημα ξεκίνησε από το θαυμασμό προς το αρχαιοελληνικό πνεύμα το οποίο αποτέλεσε πηγή έμπνευσης σε ιδεολογικό και πολιτικό επίπεδο και τροφοδότησε πολιτισμικά τον δυτικό κόσμο. Οι Φιλέλληνες έτρεφαν μεγάλη αγάπη και θαυμασμό για την κλασική αρχαιότητα που ολοκληρώνονταν με την επίσκεψή τους στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, ώστε να γνωρίσουν από κοντά τα μνημεία του αρχαίου πολιτισμού.
Στις περιηγήσεις τους ανά την Ελλάδα, ερχόταν σε επαφή και με τους νεότερους Έλληνες τους οποίους συμπονούσαν για τη δυστυχία του να βρίσκονται στο έλεος της τουρκικής βαρβαρότητας, εκδήλωναν το ενδιαφέρον τους για την τύχη του λαού αυτού, προβάλλοντας και προπαγανδίζοντας τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε διεθνές επίπεδο τις ιδέες της ελευθερίας, της αυτοδιάθεσης αλλά και της παλινόρθωσης του Γένους. Γιατί πίστευαν πως μόνο έτσι θα επέστρεφε ο ελληνικός λαός στις λαμπρές μέρες της αρχαίας Ελλάδας προσφέροντας ξανά στην ανθρωπότητα, όπως και τότε, λαμπρά έργα.
Η συγκινητική ιστορία ενός ορφανού αγοριού, από την καταστροφή των Ψαρών, του Γιώργου Σαρηγιάννη και η υιοθεσία του από άγνωστο Αμερικανό στρατιωτικό
Είναι γνωστό ότι μετά τις σφαγές της Χίου αλλά και μετά την καταστροφή των Ψαρών, Φιλέλληνες ενδιαφέρθηκαν για τα ορφανά παιδιά. Με προσωπική φροντίδα τους, εστάλησαν προς υιοθεσία στις Ηνωμένες Πολιτείες 40 ορφανά. Όλες είναι συγκινητικές και κυριολεκτικά τραγικές ιστορίες, αλλά μία είναι ιδιαιτέρως ξεχωριστή. Πρόκειται για τον Γιώργο Σαρηγιάννη.
Όταν στα ηρωικά Ψαρά, στις 21 Ιουνίου 1824, δέκα χιλιάδες Οθωμανοί άρχισαν να καίνε, να σφάζουν, να αρπάζουν νέους και νέες για τα σκλαβοπάζαρα μία γυναίκα έβαλε σε μια μικρή βάρκα το εξάχρονο παιδί της και την έσπρωξε στο νερό. Η μάνα σφαγιάστηκε από τους Τούρκους, αλλά το παιδάκι στάθηκε τυχερό. Μέσα στη νύχτα η βάρκα έγινε αντιληπτή από ένα διερχόμενο αμερικανικό πλοίο και οι ναύτες μάζεψαν τον μικρό. Ο Γιώργος Σαρηγιάννης θα μεταφερθεί στις ΗΠΑ, όπου θα τον υιοθετήσει ένας αξιωματικός του στρατού. Μετά τις σπουδές του θα διαγράψει μια αξιοζήλευτη πορεία στο πολεμικό ναυτικό. Ο Τζώρτζ Σίριαν, όπως μετονομάστηκε, ήταν ένα από τα ορφανά της Επανάστασης του 1821 που επέζησαν χάρη στη φιλανθρωπία Αμερικανών και Ευρωπαίων φιλελλήνων και διέπρεψαν στις χώρες φιλοξενίας!
