Σε λίγες ημέρες συμπληρώνονται 21 χρόνια από την έναρξη του διαγωνισμού του Φράγματος Κόρης Γεφύρι. Ένα έργο που αποτελεί εδώ και δύο ολόκληρες δεκαετίες ένα μείζον πολιτικό θέμα συζήτησης για την τοπική κοινωνία της Χίου. Σε μία εποχή που συζητείται ολοένα και περισσότερο η κλιματική αλλαγή και η ανάγκη εξεύρεσης λύσεων για τη λειψυδρία, το συγκεκριμένο αρδευτικό έργο θεωρείται καίριας σημασίας για το νησί.
Μεταξύ άλλων, ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκάλεσε η έντονη ανησυχία του Βουλευτή ΠΑΣΟΚ Χίου, Σταύρου Μιχαηλίδη για το συγκεκριμένο έργο.
Οι δηλώσεις του για πολιτικές και ποινικές ευθύνες αρμόδιων φορέων, έχουν προκαλέσει ερωτήματα σχετικά με την ακρίβεια και την ειλικρίνεια των επιχειρημάτων του.
Ας δούμε όμως ορισμένα στοιχεία της υπόθεσης από την αρχή.
Αύξηση κόστους και καθυστερήσεις: Ποιος φέρει τελικά την ευθύνη;
Πιο συγκεκριμένα, στην αναφορά του, ο κ. Μιχαηλίδης ανέφερε ότι αυξήθηκε το κόστος του έργου με πρόφαση τάχα τη διατήρηση του «Κόρης Γεφύρι» και ενός παλιού αγωγού. Ωστόσο, αυτό που αγνοεί ενδεχομένως ή παραλείπει σκοπίμως να αναφέρει ο κ. Μιχαηλίδης, είναι ότι η αύξηση του κόστους και οι καθυστερήσεις οφείλονται σε σημαντικό βαθμό στην απόφαση της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας της Χίου από το 2010, η οποία απαγόρευσε τη χρήση εκρηκτικών κατά τις εκσκαφές. Αυτή η απόφαση, που σχετίζεται με την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, είχε ως άμεση συνέπεια την αύξηση του κόστους και την επιμήκυνση της διάρκειας των εργασιών.
Η εγκατάλειψη του έργου Κόρης Φράγμα Γεφύρι επί ΠΑΣΟΚ
Στην ίδια αναφορά, ο κ. Μιχαηλίδης επικρίνει τον ανάδοχο του έργου για την εγκατάλειψη της εργολαβίας.
Ανατρέχοντας ωστόσο πίσω στο χρόνο ο κ. Μιχαηλίδης φαίνεται να παρέλειψε ένα εξίσου σημαντικό στοιχείο της προόδου του έργου. Συγκεκριμένα, φαίνεται πως αγνόησε ότι το 2010, υπό την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, η τότε Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Αικατερίνη Μπατζελή, αποφάσισε τη διακοπή του έργου και τη διάλυση της σύμβασης.
Μία απόφαση που οδήγησε τελικά στην απόρριψη πάνω από πέντε ετών εργασιών (2005-2010), αλλά και σε δαπάνες που ξεπέρασαν τα 21 εκατομμύρια ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί μάλιστα, πως αν το έργο είχε συνεχιστεί τότε – σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της εποχής – θα μπορούσε να είχε ολοκληρωθεί σε λίγους μήνες, με επιπλέον εκτιμώμενο κόστος μόλις 2 εκατομμύρια ευρώ. Αντίθετα, οι καθυστερήσεις φτάνουν πλέον τα 15 έτη (2012-2027), με προβλεπόμενο επιπλέον κόστος πάνω από 10 εκατομμύρια ευρώ.
Παρά τις καθυστερήσεις, το 2013 ορίζεται τελικά νέος ανάδοχος και το έργο μπαίνει ξανά σε τροχιά υλοποίησης. Αυτό που δεν υπολογίσθηκε όμως, ήταν η αίτηση διακοπής του έργου από τον εργολάβο το 2018, με στόχο τη διερεύνηση της στατικότητας του φράγματος.
Τελικά, τον Απρίλιο του 2020 βρίσκεται και πάλι νέα χρηματοδότηση από την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, και λίγους μήνες μετά, τον Νοέμβριο του 2020 ξεκινάει η έρευνα για το Φράγμα, που κατέληξε τον Μάιο του 2021 στην παράδοση της τελικής μελέτης Γκαζέτα.
Η αμφισβήτηση Μιχαηλίδη για την ασφάλεια του έργου αντίθετη με Γκαζέτα και ειδικούς
Σε μία προσπάθεια αντιπολιτευτικών τακτικών, ο κ. Μιχαηλίδης επέκρινε επίσης το έργο ως «επισφαλές», αμφισβητώντας την έκθεση του Καθηγητή Γκαζέτα και την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου, οι οποίες επιβεβαίωσαν ότι το Φράγμα είναι ασφαλές.
Η θέση του αυτή φαίνεται, ωστόσο να αγνοεί τις τεχνικές εκθέσεις και τις γνωμοδοτήσεις ειδικών, δημιουργώντας αβάσιμες ανησυχίες για την ασφάλεια του έργου. Επιβεβαιώνοντας τελικά το γεγονός ότι τα παιχνίδια εντυπωσιασμού, τελειώνουν γρήγορα, όταν τα επιχειρήματα είναι παντελώς αβάσιμα.
Πολιτικές ευθύνες…«όπου φυσά ο άνεμος»
Αξιοσημείωτο επίσης, είναι ότι ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Σταύρος Μιχαηλίδης αναγνωρίζει ότι το κατασκευαστικό κομμάτι του έργου έχει ολοκληρωθεί. Ωστόσο, η κριτική του αγνοεί τις ευθύνες που φέρει το ΠΑΣΟΚ για τις καθυστερήσεις και τις αποφάσεις που οδήγησαν στην παύση του έργου το 2010.
Γιατί όμως μέχρι το 2023 ο κ. Μιχαηλίδης δεν έβρισκε τις πολιτικές ευθύνες; Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι η συγκεκριμένη ρητορική αποτελεί ενδεχομένως μία πάγια τακτική πολιτικής…«όπου φυσά ο άνεμος». Να σημειωθεί ότι ο κ. Μιχαηλίδης ήταν μέχρι το 2023 υποψήφιος βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, ενώ σήμερα βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ.
Προοπτική για το μέλλον
Πράγματι, το έργο του φράγματος Κόρης Γεφύρι αποτελεί ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα έργα υποδομής του νησιού μας, με ιστορία που εκτείνεται σε δεκαετίες.
Παρά τις πολλές καθυστερήσεις όμως και τα προβλήματα που προκύπταν, τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, καθώς το 2023 ολοκληρώθηκε το κατασκευαστικό μέρος του έργου.
Μάλιστα, τον Δεκέμβριο του 2024 κατατέθηκε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας & Οικονομικών αίτηση για την επιπλέον χρηματοδότηση που αφορά στο σύνολο των εργασιών που απαιτούνται για να τεθεί σε λειτουργία.
Στόχος, σύμφωνα με υπηρεσιακούς παράγοντες είναι να ξεκινήσουν οι συμπληρωματικές εργασίες εντός του έτους, οι οποίες θα καταστήσουν το φράγμα λειτουργικό, σύμφωνα με τους νέους κανονισμούς ασφαλείας.
Η πολιτική μιζέρια τροχοπέδη ανάπτυξης της Χίου
Συνοψίζοντας, οι δηλώσεις του Μιχαηλίδη φαίνεται να αγνοούν σημαντικά γεγονότα και ευθύνες, ενώ παράλληλα δημιουργούν αβάσιμες ανησυχίες στην τοπική κοινωνία.
Η τάση να καταστεί κανείς προσφιλής στο ευρύ κοινό αποτελεί μία πάγια τακτική των πολιτικών που βρίσκονται συνήθως στην αντιπολίτευση. Η χιακή κοινωνία όμως, οφείλει να ακούει και να αξιολογεί τα λεγόμενα των εκάστοτε πολιτικών, και να εντοπίζει τα στοιχεία που πολλές φορές οδηγούν ηθελημένα σε ασάφειες και μη έγκυρες πληροφορίες, που έχουν ως μοναδικό στόχο μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι αποτελεί μείζον πολιτικό ζήτημα για το νησί να βρεθεί ένα ενιαίο master plan για το νερό, καθώς παρατηρούνται ολοένα και περισσότερα προβλήματα λειψυδρίας πανελλαδικώς. Το Φράγμα Κόρης Γεφύρι είναι ένα αρδευτικό έργο, που θα συμβάλλει προφανώς αποκλειστικά και μόνο στην αγροτική παραγωγή και τον πρωτογενή τομέα. Για το ζήτημα όμως της ύδρευσης δεν υπάρχει καμία πρόταση, κανένα έργο, και μέχρι στιγμής καμία προσπάθεια καθορισμού ενός ενιαίου πλάνου.
Η τουριστική πορεία που πλέον έχει λάβει το νησί της Χίου καθιστά την ανάγκη εξεύρεσης λύσεων επιτακτική. Στο πλαίσιο αυτό, είναι δεδομένο ότι οι τοπικοί, πολιτικοί και υπηρεσιακοί παράγοντες οφείλουν να συνεργαστούν και να καταλήξουν σε συγκεκριμένες αποφάσεις και έργα προς όφελος του χιακού λαού. Καλές οι πολιτικές παρεμβάσεις και η μικροπολιτική για να κάνουμε συζήτηση…αλλά για να πάει ο τόπος μας μπροστά πρέπει να γίνουν έργα που θα εξασφαλίσουν το μέλλον του τόπου και την ευημερία των κατοίκων της Χίου. Προτάσεις επί χάρτου ζητάει ο χιακός λαός και όχι μηνυτήριες αναφορές. Μόνο έτσι θα πάμε μπροστά.
