Σε αυτό το φύλλο του «Χιακού Λαού» με χαρά φιλοξενούμε την συνέντευξη της Αγγελικής Μαστρομιχαλάκη και του Παντελή Ζούρα, εκπαιδευτικών-συγγραφέων, με αφορμή την έκδοση του νέου τους βιβλίου «Οι Ρίζες μου».
Η Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, εκ Χίου ορμώμενη, και ο Παντελής Ζούρας είναι εκπαιδευτικοί για πολλές δεκαετίες και συγγραφείς. Έχουν μεγάλη εμπειρία στην συγγραφή παιδικών βιβλίων και σχολικών εγχειριδίων. Πριν από δύο χρόνια τούς ανατέθηκε από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής η συγγραφή του βιβλίου «Οι Ρίζες μου», σε συνεργασία με το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Το βιβλίο αυτό ήταν ένα όραμα του Διευθυντή του Γραφείου Παιδείας της ΙΑΑ κ. Αναστάσιου Κουλαρμάνη και της Προέδρου του Ανωτάτου Συμβουλίου για την Ελληνική Παιδεία, της Χιώτισσας κ. Αθηνάς Τσόκου- Κρομμύδα, οι οποίοι επιθυμούσαν να κρατήσουν ζωντανές τις Αξίες και Παραδόσεις του Ελληνισμού στις νέες γενιές.
Η εικονογράφηση του βιβλίου έγινε από τον ταλαντούχο Σπύρο Ζαχαρόπουλο. Η δε διόρθωση των κειμένων από την εξαιρετική και πολύ προσεκτική Ευγενία Γάλλου-Πουπάκη, στην Χίο.
Ας τους αφήσουμε να μας μιλήσουν οι ίδιοι.
Συστήστε μας με λίγα λόγια το νέο σας βιβλίο. Ποιο θέμα πραγματεύεται, ποιος ο σκοπός της συγγραφής του και σε ποιους απευθύνεται;
Π.Ζ. Το βιβλίο «Οι Ρίζες μου» απευθύνεται σε όλους τους Έλληνες που αναζήτησαν νέα Πατρίδα αλλά δεν ξέχασαν τις Ρίζες τους.
Στόχος μας είναι το βιβλίο αυτό να ενισχύσει την δημιουργικότητα των εκπαιδευτικών πουδιδάσκουν σε Ελληνικά σχολεία της Ομογένειας και ταυτόχρονα να γίνει ένας οδηγός για γονείς που θέλουν να γνωρίσουν στα παιδιά τους τον Ελληνισμό, ως αξία, ως ιδέα, ως τρόπο ζωής.
Α. Μ. Κάθε βιβλίο που λειτουργεί ως εγχειρίδιο για παιδιά στοχεύει και στην αντίστοιχη γλωσσική τους επάρκεια. Το συγκεκριμένο όμως βιβλίο, επειδή καλύπτει ένα μεγάλο εύρος ηλικιών (από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού μέχρι το Γυμνάσιο), σίγουρα μοιάζει να είναι δύσκολο για παιδιά-ιδιαίτερα για παιδιά που δεν έχουν καλή γνώση της Ελληνικής Γλώσσας. Για τον λόγο αυτό οι δάσκαλοι, οι δασκάλες και οι γονείς καλούνται να αξιοποιήσουν το περιεχόμενο του βιβλίου, ώστε να εξηγήσουν απευθυνόμενοι στην αντίστοιχη ηλικιακή ομάδα τις αξίες του Ελληνισμού. Παράλληλα, όμως, οι σελίδες εκτύπωσης και οι χρωμοσελίδες που δημιουργήσαμε αποκλειστικά για παιδιά τούς δίνουν τν δυνατότητα να έρθουν πιο κοντά στο περιεχόμενο του βιβλίου. Στο έργο μας εξάλλου επιχειρήσαμε να αξιοποιήσουμε την προηγούμενή μας εμπειρία από την συγγραφή σχολικών βιβλίων στην Ελλάδα.
Π.Ζ. Η Πατρίδα μας, η ΕΛΛΑΔΑ, είναι σαν ένα μεγάλο δέντρο που απαρτίζεται από: την Εθνική Ιστορία μας, την Ελληνική Γλώσσα , την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, την Οικογένεια, τους τάφους και την μνήμη των Προγόνων μας. Οι γονείς, οι παππούδες και οι γιαγιάδες- μαζί με όλα τα παραπάνω- είναι οι Ρίζες, οι στεριωμένες ασάλευτα στο χώμα της πατρικής γης αλλά και παντού στον κόσμο, όπου υπάρχει Ελληνισμός. Αυτές οι Ρίζες λοιπόν δεν πρέπει να ξεχαστούν ποτέ κι από κανέναν. Γιατί αν ξεχαστούν, το δέντρο που λέγεται «Ελληνισμός» θα νεκρωθεί.
Α.Μ. Σκοπός της συγγραφής του βιβλίου μας είναι η γνώση της ταυτότητας των Ελλήνων. Οι μαθητές των Ελληνικών σχολείων της Διασποράς να μάθουν ποια είναι η πατρίδα των προγόνων τους με την γνωστή σε όλο τον κόσμο Ελληνική Ιστορία. Να γνωρίσουν τα Σύμβολα της Ελλάδας, την σημαία, τον εύζωνα με τους συμβολισμούς και τον Εθνικό Ύμνο, να προσεγγίσουν την Ελληνική Γλώσσα, να μάθουν για το δημοτικό τραγούδι και τις παραδοσιακές φορεσιές. Ακολούθως να προσεγγίσουν την Ορθόδοξη Χριστιανική Πίστη, να γνωρίσουν τις εορτές μας (Εθνικές και Θρησκευτικές), τα Μυστήρια, τις προσευχές. Επίσης να κατανοήσουν εκδηλώσεις που ζουν καθημερινά στην ζωή τους στο εξωτερικό και σχετίζονται με τα Ιερά Μυστήρια και άλλες λειτουργικές πράξεις, όπως ο γάμος, η βάφτιση, τα μνημόσυνα, το εικονοστάσι στο σπίτι, το γιορτινό οικογενειακό τραπέζι.
Πώς έγινε η επιλογή του τίτλου «Οι Ρίζες μου»; Τι μπορεί να συμβολίζουν οι «Ρίζες»;
Π.Ζ. Η επιλογή του τίτλου ήταν πρόταση του Διευθυντού του Γραφείου Ελληνικής Παιδείας κ. Α. Κουλαρμάνη μαζί με την κ. Α. Κρομμύδα. Και νομίζω πως περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο το περιεχόμενο του βιβλίου. Τούς ευχαριστούμε από καρδιάς και πρωτίστως τον Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Αμερικής κ. Ελπιδοφόρο για την τιμή που μας έκαναν να μας εμπιστευθούν ένα τόσο μεγάλο εγχείρημα.
Μπορείτε να μας συστήσετε την Χιώτισσα κ. Αθηνά Τσόκου-Κρομμύδα η οποία τυγχάνει να είναι Πρόεδρος του Ανωτάτου Συμβουλίου Ελληνικής Παιδείας της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αμερικής;
Α.Μ. Πρόκειται για μια χαρισματική Χιώτισσα, απόφοιτο του Κλασσικού Τμήματος της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Από το Πανεπιστήμιο St. John’s έλαβε το Master’s of Science στην δίγλωσση εκπαίδευση και από το Πανεπιστήμιο C. W. Post το Professional Diploma στην διοίκηση σχολείων όλων των βαθμίδων. Δίδαξε σε Λύκεια των Αθηνών και της Χίου, στο απογευματινό σχολείο της Κορώνας, στο Πανεπιστήμιο St. John’s και στην Ελληνορθόδοξη κοινότητα Αγίου Νικολάου, Flushing, όπου υπηρέτησε τριάντα τρία χρόνια, στην αρχή ως υποδιευθύντρια και διευθύντρια του ημερησίου Ελληνοαμερικάνικου σχολείου «Βασίλειος Σπυρόπουλος» και παράλληλα ως διευθύντρια του Ελληνικού Απογευματινού Σχολείου «Στέφανος και Αρετή Τσερπέλη». Η επαγγελματική της σταδιοδρομία ανέρχεται σε σαράντα πέντε έτη (1973-2018). Διακρίνεται για το συγγραφικό της έργο σε σχολικά βιβλία, σε περιοδικά και εφημερίδες και για την συμμετοχή της στην ομάδα εργασίας συγγραφής των πολιτειακών εξετάσεων.
Στο κοινωνικό και φιλανθρωπικό της έργο ξεχωρίζουν η εβδομαδιαία λογοτεχνική εκπομπή «Ταξίδι στο Χρόνο» στο Cosmos F.M. και η πολυετής προσφορά της στο Ronald Mc Donald House. Την τίμησαν η Ιερά Αρχιεπισκοπή Αμερικής, τα σχολεία του Αγίου Νικολάου, η Χιακή Ομοσπονδία με το Ομήρειο Βραβείο, ο Παγχιακός «Κοραής», ο Εθνικός Κήρυκας, ο Σύλλογος Εκπαιδευτικών «Προμηθεύς», το σχολείο της κοινότητας του «Σωτήρος» στο Ράι, η πολιτειακή ηγεσία της Νέας Υόρκης, ενώ το όνομά της βρίσκεται στα αρχεία του κογκρέσου(1996)!
Μιλάμε λοιπόν για μια σπουδαία προσωπικότητα της Ομογένειας, και για μας είναι μεγάλη τιμή που συναντήθηκαν οι δρόμοι μας σε αυτό το ξεχωριστό βιβλίο «Οι Ρίζες μου».
Ποιο μήνυμα θα θέλατε να περάσετε στους μαθητές της Ελληνοαμερικανικής κοινότητας με το παρόν βιβλίο σας;
Π.Ζ. Το βιβλίο μας αρχίζει με μικρή ιστορία, ένα παραμύθι θα έλεγα καλύτερα, το οποίο περιγράφει την πορεία που διαγράφει το κουκούτσι μιας ελιάς που φυτρώνει στην πλαγιά ενός λόφου μπροστά στην θάλασσα. Μέσα στο πέρασμα των αιώνων ο αναγνώστης του βιβλίου βλέπει τις ένδοξες αλλά και τις σκοτεινές στιγμές της Ελληνικής Ιστορίας. Τίποτα όμως δεν μπορεί να σβήσει το ένδοξο παρελθόν της, διότι οι Ρίζες του πολιτισμού της είναι τόσο βαθιές όσο και οι ρίζες της ελιάς που στέκεται για χιλιάδες χρόνια όρθια σε εκείνη την βουνοπλαγιά. Το μήνυμα λοιπόν αφορά όλα τα Ελληνόπουλα του απόδημου Ελληνισμού αλλά και της χώρας μας. Να συνειδητοποιήσουν πως είναι κι εκείνα τέτοιοι σπόροι που θα κάνουν τις Ρίζες του Ελληνισμού ακόμη πιο δυνατές και καρποφόρες.
Α.Μ. «Πρόσεξις», κατά τον Πλάτωνα, είναι η προσπάθεια της ψυχής να μάθει. Το βιβλίο αυτό γράφτηκε με βαθιά «πρόσεξη». Ευχόμαστε, με την ίδια «πρόσεξη» οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς να αγκαλιάσουν το βιβλίο «Οι Ρίζες μου», ώστε να αποτελέσει ένα λειτουργικό και εύχρηστο οδηγό που θα σπείρει στις ψυχές των παιδιών την Ελληνομάθεια και την αγάπη για την μακρινή πατρίδα, την Ελλάδα.
Με ποιους τρόπους διατηρήθηκε η Ελληνική ταυτότητα στους απόδημους Έλληνες της Αμερικής;
Π.Ζ. Με την Ελληνική Γλώσσα, τις Παραδόσεις, τα Έθιμα, τις εικόνες και το καντήλι στο σπίτι, τα γιορτινά οικογενειακά γεύματα, τα τραγούδια, τους Ελληνικούς χορούς, τις παραδοσιακές φορεσιές.
Οι «Ρίζες» του Έθνους μας σήμερα είναι βαθιές; Κινδυνεύουν από κάτι;
Α.Μ. Οι Ρίζες του Έθνους μας, ναι, είναι πολύ βαθιές. Θα πρέπει να διατηρήσουμε όλα τα πιο πάνω στοιχεία που με ευλάβεια βιώνουμε οι Έλληνες της Ομογένειας και να προσέξουμε την εισβολή εξωτερικών στοιχείων που μας αλλοτριώνουν.
Οι νέοι στις μέρες μας θεωρείτε πως είναι αποκομμένοι από τις Παραδόσεις, την Ιστορία, την Γλώσσα και αν ναι, ποιος ή τι ευθύνεται;
Π.Ζ. Όλα ξεκινούν από την Οικογένεια και το περιβάλλον μέσα στο οποίο μεγαλώνει και καλλιεργείται το παιδί και ο έφηβος. Δυστυχώς η σύγχρονη οικογένεια μέσα στους έντονους ρυθμούς στους οποίους ζει πολλές φορές αποκόπτεται από τις Ρίζες και τις Παραδόσεις με αποτέλεσμα αυτό να έχει αντίκτυπο και στην ζωή των παιδιών. Χρειάζεται μια επιστροφή σε παραδόσεις, αξίες, Ιστορία για να μπορέσουμε να κρατήσουμε ζωντανή όχι μόνο τη μνήμη αλλά και τον Πολιτισμό μας.
Έχετε ήδη κάποιο επόμενο συγγραφικό σχέδιο στο μυαλό σας;
Α.Μ. Ο συγγραφέας προτού ολοκληρώσει ένα έργο ήδη στο μυαλό και στην ψυχή του γεννιέται κάτι νέο. Εγώ συγκεκριμένα ασχολούμαι με μια νέα σειρά 5 βιβλίων για μικρά παιδιά (4-8 ετών), με θέμα «ΑΞΙΕΣ στη ζωή των παιδιών». Το πρώτο βιβλίο ήδη κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες με τίτλο: «ΣΥΓΓΝΩΜΗ, ΦΙΛΕ!» Αναφέρεται στην αξία της Συγχώρεσης στη ζωή του κάθε παιδιού και την ενδυνάμωση της Φιλίας.
Π.Ζ. Δεν θα ήθελα να αποκαλύψω πολλά σχετικά με το καινούργιο βιβλίο που ετοιμάζω. Μπορώ όμως να πω πως είναι κάτι πολύ πρωτότυπο και γραμμένο πάνω στα γούστα των παιδιών και των εφήβων. Η εικονογράφησή του βέβαια είναι αυτή που το κάνει ξεχωριστό, γιατί είναι βασισμένη στην τεχνοτροπία του κόμικ. Και φυσικά, αφού είμαι Θεολόγος, έχει θεολογικό περιεχόμενο. Είμαι σίγουρος πως το αποτέλεσμα θα ενθουσιάσει μικρούς αλλά και μεγάλους. Σύντομα θα έχετε περισσότερες πληροφορίες αλλά μέχρι τότε σας αφήνω σε αγωνία.
Εν κατακλείδι «Οι Ρίζες μου» είναι ένα βιβλίο με έντονη την γυναικεία παρουσία και την σύνδεσή τους με το νησί μας, τη Χίο. Οι «Ρίζες μου» λοιπόν έχουν «άρωμα» Χίου;
Α.Μ. Ναι, έτσι ακριβώς, έχουν «άρωμα» Χίου, από την έμπνευση της κ. Αθηνάς Κρομμύδα, με την συγγραφή από εμάς, και την επιμέλεια με τις εύστοχες παρατηρήσεις από την κ. Ευγενία Γάλλου-Πουπάκη οποία έδωσε σημασία στην κάθε λεπτομέρεια.
*Τους ευχαριστούμε θερμά για τον χρόνο και την συνέντευξη που παραχώρησαν στον «Χιακό Λαό» και τους ευχόμαστε από καρδιάς καλή επιτυχία σε ό,τι κάνουν!
