Ρεπορτάζ: Ραφαέλα Βατάκη
Προσωπικά αντικείμενα του ήρωα και πυρπολητή Κωνσταντίνου Κανάρη και ευρήματα που αποδίδονται στη Ναυαρχίδα του Καρά – Αλή φιλοξενήθηκαν στο Ναυτικό Μουσείο της Χίου, στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων για τα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση.
Συγκεκριμένα, σπουδαία ιστορικά ευρήματα, που ξεπερνούν τον αριθμό των 30, παρουσιάστηκαν το απόγευμα της Παρασκευής (29/10) στα εγκαίνια της έκθεσης του Ναυτικού Μουσείου Χίου. Μία πρωτοβουλία της Περιφερειακής Ενότητας Χίου, του Ναυτικού Μουσείου και του Υπουργείου Πολιτισμού, προκειμένου να παραμείνουν τα συγκεκριμένα αντικείμενα στο νησί της Χίου για έναν περίπου χρόνο.
Την έναρξη της έκθεσης πραγματοποίησε με αγιασμό ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Χίου, Ψαρών και Οινουσσών, κκ. Μάρκος. Με δέος, σεβασμό και βαθύτατο θρησκευτικό συναίσθημα τίμησε τόσο τα ευρήματα της έρευνας, όσο και τη μνήμη του ήρωα Κωνσταντίνο Κανάρη, που με τη γενναιότητά του κατάφερε να φέρει σημαντικές νίκες, γράφοντας σελίδες πατριωτισμού στην ένδοξη ιστορία της Ελλάδας.
Με τη σειρά του ο Αντιπεριφερειάρχης Χίου, κ. Παντελής Μπουγδάνος και η Διευθύντρια του Ναυτικού Μουσείου Χίου, κα Άννα Σιταρά, χαιρέτησαν τους παρευρισκόμενους, επισημαίνοντας τη σπουδαιότητα της συγκεκριμένης έκθεσης. Πιο ειδικά, ο κ. Μπουγδάνος τόνισε ότι η έκθεση αποτελεί φόρο τιμής στα 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση και παρότρυνε τον κόσμο να την επισκεφθεί και να απολαύσει τα εκθέματα.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την απαγγελία δύο ποιημάτων, από μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Χίου: «Ο Οινοχόος της Ειμαρμένης» του Κωνσταντίνου Τρυπάνη και «Κανάρης» του Αριστείδη Βαλαωρίτη.
Eντυπωσιασμένος έμεινε ο κόσμος από τα ευρήματα του βυθισμένου πλοίου του Καρά – Αλή Καπουδάν Πασά. Η «Mansuriye» ήταν ένα τεράστιο τρικάταρτο, δίκροτο, πολεμικό πλοίο με 84 κανόνια, που την αποκαλούσαν «Burlota Saymazi, Περιφρονήτρια των πυρπολικών», όνομα που τραγικά ειρωνεύτηκε η μοίρα.
Το ναυάγιο ήταν γνωστό και κατά καιρούς ανασύρονταν διάφορα ιστορικά και πολύτιμα αντικείμενα. Έτσι, η επίσημη πολιτεία, η Νομαρχία Χίου αποφάσισε να ερευνήσει το βυθισμένο πλοίο με τη μεγάλη ιστορική και συναισθηματική σημασία για τον τόπο, αφού αποτελεί κορυφαία στιγμή του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα, και στη μαρτυρική Χίο ήρθε ως μία δίκαιη τιμωρία των ενόχων για τα ποτάμια του αδικοχαμένου αίματος.
Την άνοιξη του 1988, στο πλαίσιο προγράμματος εκπαίδευσης δυτών στις τεχνικές υποβρύχιας έρευνας, εντοπίστηκαν τα κατάλοιπα ναυαγίου σε απόσταση 1,5 ν.μ. έξω από το λιμάνι της Χίου, σε βάθος 50 μέτρων. Ανελκύσθηκαν περί τα 50 αντικείμενα, μια πιστόλα, χάλκινα, πορσελάνινα, γυάλινα, πήλινα σκεύη και εξαρτήματα του πλοίου, καθώς και ένα σιδερένιο κανόνι μήκους 2,5 μέτρων και βάρους 3 τόνων, που εκτίθεται στην αυλή του Βυζαντινού Μουσείου Χίου.
Ο αρχαιολόγος της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων, κ. Δημήτρης Κουρκουμελής, ανέφερε ότι τόσο τα καμένα ξύλα στο σκαρί, όσο και η κατάσταση των οστών που εντοπίστηκαν στο συγκεκριμένο ναυάγιο, υποδηλώνουν οτι πρόκειται για ένα τεράστιο πλοίο που αν μη τι άλλο βυθίστηκε καταναγκαστικά και άκρως επιθετικά.
Το σημείο που βρέθηκε η ναυαρχίδα φαίνεται να συμφωνεί με τις ιστορικές πηγές. Ωστόσο, ο κ. Κουρκουμελής σημείωσε ότι θα πρέπει να βρεθούν περισσότερα στοιχεία σχετικά με το ναυάγιο ώστε να τεκμηριωθεί εμπεριστατωμένα αν πρόκειται γι’ αυτό της ναυαρχίδας του Κωνσταντίνου Κανάρη.
Πρόκειται για μία έκθεση που αναμφισβήτητα πρέπει να την επισκεφθεί κάθε Χιώτης. Αποτελεί προπάντων φόρο τιμής στις χιλιάδες των θυμάτων της τούρκικης θηριωδίας, Χιωτών και Ψαριανών, προβάλλοντας την παράτολμη πράξη του μεγάλου ήρωα του τόπου μας στους επετειακούς εορτασμούς για τα 200 χρόνια.
