Είναι ένα ζεστό απόγευμα Ιουνίου εν μέσω καύσωνα. Δεν έχει βρέξει εδώ και ένα μήνα. Όμως τα γκρίζα σύννεφα μπαίνουν σιγά σιγά και η υγρασία ανεβαίνει γρήγορα. Μια καταιγίδα έρχεται. Αυτό που συμβαίνει μόνο μια φορά το καλοκαίρι στις Άλπεις στην Ιταλία.
Δύο αδερφές βρίσκονται στους πρόποδες των Άλπεων, ετοιμάζονται να ξεκινήσουν μια ανάβαση 10 χιλιομέτρων, “υφαίνοντας” την κορυφή ενός μικρού βουνού. Τρεις συμπαίκτες τους και καλύτεροι φίλοι είναι δίπλα τους.
Είναι μια όμορφη διαδρομή. Υπάρχουν λίγα αυτοκίνητα στο δρόμο προς τα πάνω και μια εκπληκτική θέα σε ένα χωριό του Βένετο τους περιμένει ως ανταμοιβή.
Υπάρχουν 17 στροφές περιέλιξης, αριθμημένες σε κάθε στροφή. Είναι ελίτ ποδηλάτες – από τους καλύτερους της χώρας τους. Αλλά δεν είναι συνηθισμένοι να κάνουν ποδήλατο στις στροφές και σίγουρα δεν έχουν συνηθίσει να κάνουν ποδήλατο σε βροχή.
Είναι μακριά από το σκονισμένο τοπίο του βόρειου Αφγανιστάν από όπου κατάγονται, όπου συχνά οι ερημωμένοι δρόμοι δεν είναι καν κατάλληλοι για περπάτημα.
Στην κορυφή, κάνουν μια παύση για να θαυμάσουν τη θέα του νέου τους “σπιτιού”. Σταγονίδια βροχής τρέχουν από τα κράνη τους. Είναι ώρα να φύγουμε. Χαμογελούν η μια στην άλλη καθώς απογειώνονται στην κατάβαση: “Τα λέμε στο σπίτι!”
Ποτέ δεν ήταν εύκολο για τις αδερφές να κάνουν ποδήλατο, ακόμη και πριν από την επιστροφή των Ταλιμπάν.
Η Fariba και η Yulduz Hashimi γεννήθηκαν σε μια από τις πιο απομακρυσμένες, συντηρητικές επαρχίες του Αφγανιστάν, όπου ήταν σχεδόν ανήκουστο να βλέπεις γυναίκες να κάνουν ποδήλατο.
Το 2017 διεξήχθη ένας τοπικός ποδηλατικός αγώνας στην επαρχία Faryab, στα βόρεια. Οι αδερφές – τότε 14 και 17 ετών – αποφάσισαν ότι ήθελαν να λάβουν μέρος.
Υπήρχε όμως ένα μικρό πρόβλημα. Δεν ήξεραν πώς να κάνουν ποδήλατο!
Δανείστηκαν από έναν γείτονα για να κάνουν εξάσκηση ένα απόγευμα. Μετά από λίγες ώρες, επιτέλους τα κατάφεραν.
Έπρεπε να λάβουν μέρος στον αγώνα κρυφά γιατί δεν το είχαν πει στην οικογένειά τους. Καλύφθηκαν, φορώντας μεγάλα φαρδιά ρούχα, μεγάλες μαντίλες και γυαλιά ηλίου, έτσι ώστε οι άνθρωποι να μην τους αναγνώριζαν. Άλλαξαν ακόμη και τα ονόματά τους!
Τερμάτισαν πρώτοι και δεύτεροι. “Ένιωσα καταπληκτικά. Ένιωσα σαν ένα πουλί που μπορούσε να πετάξει”, λέει η Fariba, τώρα 19, στο BBC Sport.
Συνέχισαν, μπαίνοντας σε όσους μικρούς αγώνες μπορούσαν. Έγινε πιο δύσκολο να το κρατήσουν κρυφό από την οικογένειά τους γιατί συνέχιζαν να κερδίζουν. Οι γονείς τους σύντομα το έμαθαν από φωτογραφίες που τραβήχτηκαν από τοπικά μέσα.
“Στην αρχή ήταν αναστατωμένοι. Μου ζήτησαν να σταματήσω το ποδήλατο”, λέει η Fariba. “Αλλά δεν τα παράτησα. Συνέχισα κρυφά”, χαμογελάει.
Οι γονείς τους προειδοποίησαν για τους κινδύνους, αλλά τελικά ήταν υποστηρικτικοί.
Οι αδερφές αντιμετώπιζαν τακτική παρενόχληση. “Οι άνθρωποι ήταν καταχρηστικοί. Το μόνο που ήθελα να κάνω ήταν να κερδίζω αγώνες”, εξηγεί η 22χρονη Yulduz.
«Υπήρχαν πολλές απειλές», προσθέτει η Φαρίμπα. “Οι άνθρωποι προσπάθησαν να μας χτυπήσουν με τα αυτοκίνητά τους ή τα ρίκσα τους. Μας πέταξαν πέτρες”.
Ακόμη και οι συμμαθήτριές τους στο σχολείο τις εκφοβίζουν επειδή έκαναν ποδήλατο.
Σύντομα όμως, έγιναν αντιληπτές και κλήθηκαν για την εθνική ομάδα.
«Δεν θα ξεχάσω ποτέ τη μέρα», λέει η Yulduz. «Ένιωσα στην κορυφή του κόσμου».
Η σταδιοδρομία τους ανέβαινε σταθερά από εκεί, μέχρι την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία τον Αύγουστο του 2021.
Άλλαξε τα πάντα και έθεσε αμέσως τη ζωή τους σε κίνδυνο. Η σκληροπυρηνική ισλαμιστική ομάδα απαγορεύει στις γυναίκες να ασχολούνται με οποιοδήποτε άθλημα. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό.
Από τότε που επέστρεψε στην εξουσία, η ομάδα καταπιέζει συνεχώς τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των γυναικών.
Απαγόρευσαν σε όλα τα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο, και πιο πρόσφατα από το πανεπιστήμιο – διακόπτοντας εντελώς την πρόσβαση των γυναικών στην εκπαίδευση.
Έχουν απαγορεύσει τις γυναίκες από τους περισσότερους τομείς απασχόλησης – συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων ανθρωπιστικής βοήθειας.
Οι γυναίκες δεν έχουν την ελευθερία να ντύνονται όπως θέλουν. Ο κώδικας συμπεριφοράς των Ταλιμπάν λέει ότι οι γυναίκες πρέπει να καλύπτονται πλήρως, αλλά οι περισσότερες γυναίκες στις μεγάλες πόλεις φορούν τη μαντίλα.
Δεν τους επιτρέπεται να διανύουν μεγάλες αποστάσεις χωρίς αρσενικό συνοδό, και τους έχει απαγορεύσει να πηγαίνουν σε πάρκα και γυμναστήρια. Χωρίς τόσα πολλά δικαιώματα, πολλές γυναίκες έχουν αναρωτηθεί τι τους έχει απομείνει.
Η Fariba και η Yulduz – και άλλες αθλήτριες σαν αυτές – ήταν εκπρόσωποι ενός Αφγανιστάν που είχε σημειώσει κάποια πρόοδο προς την ισότητα των φύλων τις δύο δεκαετίες από την ανατροπή του παλιού καθεστώτος από τον συνασπισμό υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Η νέα εκδοχή της χώρας ωστόσο δεν ήταν αυτή που αναγνώρισαν οι Ταλιμπάν.
Οι αδερφές ήξεραν ότι έπρεπε να φύγουν αν είχαν πιθανότητες να συνεχίσουν την καριέρα τους. Έτσι, επικοινώνησαν με την Alessandra Cappellotto. Η Ιταλίδα, η οποία κέρδισε έναν παγκόσμιο τίτλο δρόμου το 1997, χρησιμοποιεί τώρα το ποδήλατο για να βοηθήσει τις γυναίκες σε όλο τον κόσμο.
Η φιλανθρωπική της οργάνωση Road to Equality είχε χρηματοδοτήσει έναν αγώνα που διοργανώθηκε στην Καμπούλ για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας τον Μάρτιο του 2021. Οι αδερφές Χασίμι είχαν γνωρίσει τότε την Cappellotto.
“Ζήτησαν βοήθεια. Η ζωή τους κινδύνευε. Άρα ήταν φυσικό να τους βοηθήσουμε”, λέει η Cappellotto. Κάλεσε κάθε επαφή και οργάνωση που μπορούσε να σκεφτεί για να τους βγάλει. από τον Ιταλό Υπουργό Εξωτερικών στα Ηνωμένα Έθνη.
Με την επιρροή της, η Fariba και η Yulduz, καθώς και τρεις από τους συμπαίκτες τους – Nooria Mohammadi, Zahra Rezayee και Arezo Sarwari – πήραν θέση σε μια πτήση από την Καμπούλ, που διοργάνωσε η ιταλική κυβέρνηση.
Η αναχώρηση από το αεροδρόμιο της Καμπούλ ήταν μια χαοτική, αναστατωτική εμπειρία. Έπρεπε να αποχαιρετήσουν τις οικογένειές τους, χωρίς να ξέρουν πότε – ή αν – θα τους ξαναδούν.
“Ποτέ δεν πίστευα ότι θα ήμουν πρόσφυγας. Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα έπρεπε να φύγω από τη χώρα μου”, λέει η Fariba.
Η Cappellotto τους έφερε σε μια μικρή, λοφώδη πόλη στην περιοχή Veneto της βόρειας Ιταλίας, κοντά στο σημείο που ζει.
Δεν είναι τυχαίο ότι είναι μια τοποθεσία εξαιρετικά δημοφιλής στους ποδηλάτες, με αμέτρητες γραφικές ποδηλατικές διαδρομές.
Βοήθησε την ομάδα να εγκατασταθεί στη νέα τους χώρα, οργάνωσε ένα σπίτι για να ζήσουν, θέσεις μερικής απασχόλησης και – το πιο σημαντικό – εβδομαδιαία ιδιαίτερα μαθήματα ιταλικών.
Η Alessandra τους εξασφάλισε επίσης ολοκαίνουργια ποδήλατα, έναν επαγγελματία προπονητή και ένα πρόγραμμα προπόνησης.
«Η Alessandra είναι μια Ιταλίδα ηρωΐδα ποδηλασίας», λέει η Fariba. “Μας έχει βοηθήσει πολύ. Είναι σαν μητέρα για εμάς.”
Η ομάδα έχει δημιουργήσει στενό δεσμό με τον προπονητή της, τον Μαουρίτσιο. Τον αποκαλούν στοργικά «Καπετάνιο».
Υπό τη φροντίδα του, η ομάδα έπρεπε να δουλέψει σκληρά. “Δεν είχαμε ποτέ προπονητή στο Αφγανιστάν. Όταν έφτασα, ένιωσα ότι έπρεπε να μάθω πολλά”, λέει η Yulduz. “Ήταν ένα σοκ. Ήταν σαν να μην ήξερα τίποτα για το ποδήλατο.”
«Είχαν ένα πιο βασικό τεχνικό επίπεδο ποδηλασίας, ναι», εξηγεί η Alessandra. «Αλλά είναι αλήθεια ότι το επίπεδο της ποδηλασίας στην Ευρώπη και την Ιταλία είναι το καλύτερο στον κόσμο».
Ήταν και θέμα ασφάλειας. Δεν είχαν συνηθίσει να κάνουν ποδήλατο σε δρόμους με αυτοκίνητα. Έπρεπε να παρακολουθήσουν ένα μάθημα επάρκειας ποδηλασίας – που συνήθως το έκαναν παιδιά.
Εντάχθηκαν στην ιταλική ομάδα ποδηλασίας Valcar, παίρνοντας μέρος σε αγώνες γύρω από την Ιταλία, όπως το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Χαλίκι της UCI στην κοντινή Βιτσέντζα – όπου κατέκτησαν την 33η και την 39η θέση.
Τον Οκτώβριο πήραν μέρος στον πρώτο τους μεγάλο αγώνα στο εξωτερικό από τότε που έφτασαν στην Ιταλία. Το Πρωτάθλημα Δρόμου Γυναικών του Αφγανιστάν 2022 φιλοξενήθηκε στο Aigle της Ελβετίας, λόγω της κατάστασης στη χώρα.
Η Fariba κέρδισε τον αγώνα μετά από ένα συναρπαστικό σπριντ-οφ εναντίον της αδερφής της, για να γίνει η νέα πρωταθλήτρια δρόμου γυναικών στο Αφγανιστάν. Αφού πέρασαν τη γραμμή του τερματισμού, οι αδερφές αγκαλιάστηκαν σε μια μακρά, δακρυσμένη αγκαλιά.
Η νίκη της Fariba εξασφάλισε συμβόλαιο με την ομάδα Israel-Premier Tech-Roland και πρόκειται να ανέβει στο επίπεδο WorldTour Women’s – το υψηλότερο επίπεδο στην ποδηλασία δρόμου – αργότερα φέτος.
“Δεν το περίμενα αυτό στα πιο τρελά μου όνειρα. Θα αγωνιστώ για όλες τις Αφγανές!” είπε στα ΜΜΕ μετά.
Η μεγαλύτερη αδερφή της Yulduz, η οποία πήρε το ασημένιο μετάλλιο, κέρδισε επίσης μια θέση στην ομάδα Ανάπτυξης του Israel-Premier Tech-Roland. Η Zahra Rezayee – η φίλη και μοιρασμένη τους – εξασφάλισε το χάλκινο.
“Είμαι πολύ χαρούμενος για αυτούς”, δήλωσε ο Fazli Ahmad Fazli, Πρόεδρος της Αφγανικής Ομοσπονδίας Ποδηλασίας. «Αυτές οι γυναίκες είναι καταπληκτικοί αναβάτες και είμαι σίγουρος ότι σύντομα θα κερδίσουν σε μεγάλους αγώνες για το Αφγανιστάν».
Πενήντα αναβάτες συμμετείχαν στον αγώνα, πολλοί από τους οποίους διέφυγαν από το Αφγανιστάν τον Αύγουστο του 2021. Ήρθαν από διάφορες χώρες της Ευρώπης όπου ζητούν άσυλο, καθώς και από τη Σιγκαπούρη και τον Καναδά.
Οι αδερφές έχουν μεγάλα όνειρα. Θέλουν να γίνουν οι πρώτοι ποδηλάτες – άνδρες ή γυναίκες – που θα εκπροσωπήσουν το Αφγανιστάν στους Ολυμπιακούς Αγώνες.
