Περίπου στις 4.30 π.μ. κάθε μέρα στη Ντόχα, το Αντάν αντηχεί σε όλη την πόλη. Αφού ακούσουν το ισλαμικό κάλεσμα για προσευχή, οι πιστοί κατευθύνονται προς το τοπικό τζαμί τους για την προσευχή του Fajr (αυγή).
Νωρίτερα οι επισκέπτες του Παγκοσμίου Κυπέλλου είχαν επιστρέψει στα καταλύματά τους από τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου όπου προβάλλονται σε μεγάλες οθόνες και μετά γίνονται συναυλίες – όταν κλείνει στις 2 το πρωί.
Το Κατάρ έχει πληθυσμό λιγότερο από τρία εκατομμύρια ανθρώπους και περισσότερα από 2.000 τζαμιά, και κόντρα στα ήθη του πολιτισμού τους φιλοξενούν το πρώτο μεγάλο διεθνές ποδοσφαιρικό τουρνουά που έχει διεξαχθεί ποτέ σε ένα μουσουλμανικό κράτος στη Μέση Ανατολή.
«Αισθάνομαι τόσο ξεχωριστός βλέποντας τον ενθουσιασμό και τα χαμόγελα των φιλάθλων», δήλωσε στο BBC Sport η διευθύντρια του φεστιβάλ οπαδών Mead Al Emadi. «Καλωσορίσαμε ανθρώπους από κάθε υπόβαθρο και πολιτισμό για να γιορτάσουμε εδώ τη μεγάλη γιορτή του ποδοσφαίρου.
“Το να βλέπω πόσο απολαμβάνουν οι άνθρωποι είναι η άυλη κληρονομιά του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ως γυναίκα από το Κατάρ που αγαπά το ποδόσφαιρό της, δουλεύω σε αυτό το έργο τα τελευταία 10 χρόνια και μετά το εκτελώ, είναι κάτι που ήταν πέρα από τα πιο τρελά μου όνειρα. ”
Το Κατάρ είναι μια συντηρητική χώρα, αλλά ο νόμος της Σαρία είναι σταθερά εδραιωμένος στο Σύνταγμά του – η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη και η κατανάλωση αλκοόλ απαγορεύεται στο κοινό.
Περιτριγυρισμένοι από επισκέπτες από όλο τον κόσμο, οι Καταριανοί έχουν κολλήσει στις παραδόσεις και τις πεποιθήσεις τους – άνδρες, γυναίκες και παιδιά διακρίνονται με τις κελεμπίες και τις αμπάγια (μακριές ρόμπες) τους αλλά συγχρόνως με μπογιές στο πρόσωπο και κουβαλώντας κασκόλ και σημαίες.
Κάθε στάδιο έχει καθορισμένους χώρους προσευχής, συμπεριλαμβανομένων των κέντρων πολυμέσων τα οποία είναι συχνά γεμάτα όταν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη από τις πέντε ημερήσιες προσευχές, και το Στάδιο Khalifa έχει ένα ειδικά κατασκευασμένο τζαμί στην περίμετρό του.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης προπόνησης της Αγγλίας στη Ντόχα, ακουγόταν το Μαγκρίμπ (ηλιοβασίλεμα) Αντάν. Σε έναν αγώνα της Βραζιλίας στο Στάδιο 974, ο ιμάμης εθεάθη να φοράει μια φανέλα του Νεϊμάρ (!) και κατά τον τελευταίο αγώνα στο Al Janoub, μια ομάδα χρησιμοποίησε μια σημαία της Ουρουγουάης ως στρώμα προσευχής.
“Αν δεν είχε γίνει το Παγκόσμιο Κύπελλο εδώ, πιθανότατα δεν θα είχαμε έρθει [στο Κατάρ]”, λέει ο Faizal, ο οποίος έχει ταξιδέψει από το Yorkshire με τον πατέρα και τον αδερφό του.
“Οι εγκαταστάσεις προσευχής εδώ μας διευκολύνουν πολύ, είτε είναι στο φεστιβάλ φιλάθλων, στο σουκ ή στο στάδιο. Ήταν υπέροχο να βλέπεις τουρίστες από όλο τον κόσμο να παρακολουθούν τα τζαμιά και να έχουν γνήσιο ενδιαφέρον για το Ισλάμ και τον Αραβικό Πολιτισμό.
«Το φαγητό χαλάλ είναι απαραίτητο για εμάς χώρες, επομένως η πρόσβαση σε τροφή χαλάλ όπου κι αν βρισκόμαστε είναι ένα τεράστιο όφελος για εμάς».
Τρία από τα στάδια έχουν επίσης εξοπλιστεί με αίθουσες παρακολούθησης, δίνοντας στους οπαδούς με απαιτήσεις πρόσβασης την ευκαιρία να ζήσουν το παιχνίδι μακριά από μεγάλα πλήθη και δυνατή μουσική.
Η πρόσβαση στο γήπεδο ήταν σε μεγάλο βαθμό «ομαλή»
Οι διοργανωτές ισχυρίζονται επανειλημμένα τρεις μετανάστες εργάτες έχασαν τη ζωή τους σε χώρους σταδίων, με 37 ακόμη θανάτους εργαζομένων σταδίου εκτός έδρας λόγω μη εργασιακών λόγων, και αμφισβητούν μια έκθεση που αναφέρει ότι 6.500 μετανάστες εργάτες έχουν πεθάνει.
Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο αρχηγός του Παγκοσμίου Κυπέλλου Χασάν Αλ Θαουάντι είπε στο TalkTV ότι εκτιμάται ότι 400-500 μετανάστες εργάτες πέθαναν “ως αποτέλεσμα της εργασίας που συνδέεται με το Παγκόσμιο Κύπελλο”.
Ωστόσο, οι αξιωματούχοι του Κατάρ προσπάθησαν γρήγορα να διευκρινίσουν αυτό το νούμερο, λέγοντας ότι ήταν μια εκτίμηση για θύματα σε όλους τους κλάδους της βιομηχανίας, όχι μόνο σε τοποθεσίες υποδομής που συνδέονται με το τουρνουά.
Με το πιο απομακρυσμένο από τα γήπεδα μόλις 40 μίλια από το κέντρο της Ντόχα, υπήρχαν ερωτήματα πριν από το Παγκόσμιο Κύπελλο για το πώς θα αντεπεξέλθει η υποδομή.
Μετά από ένα αρχικό πρόβλημα με την εφαρμογή έκδοσης εισιτηρίων της FIFA τη δεύτερη μέρα – που προκάλεσε προβλήματα σε εκατοντάδες οπαδούς που πηγαίνουν στους αγώνες της Αγγλίας και της Ουαλίας – η πρόσβαση στα γήπεδα πήγε σε μεγάλο βαθμό καλά.
Με μερικά από τα γήπεδα να απέχουν περίπου 20 λεπτά με τα πόδια από έναν σταθμό του μετρό, εκατοντάδες μέλη του προσωπικού βρίσκονται σε ετοιμότητα για να κατευθύνουν τους ανθρώπους προς τους χώρους και στη συνέχεια να φωνάζουν “μετρό, έτσι”.
Ο οπαδός της Αγγλίας Μπεν ζει στη Ντόχα και παρακολούθησε τον πρώτο αγώνα στο Αλ Μπάιτ – το στάδιο που βρίσκεται πιο μακριά από την πόλη.
«Η επιμελητεία γύρω από το γήπεδο ήταν πολύ ομαλή», είπε. «Υπήρχαν πολλά λεωφορεία που μας πήγαιναν στο γήπεδο από το μετρό και πολλά λεωφορεία για να μας επιστρέψουν.
«Η είσοδος στο γήπεδο ήταν επίσης ομαλή. Η ουρά ήταν μεγάλη, αλλά κινούνταν σταθερά και ήμασταν μέσα σε περίπου 20 λεπτά.
«Αλλά δεν υπήρχε τροφή ή νερό στην περιοχή κοντά μας, κάτι που μας φαινόταν σαν κακόγουστο αστείο».
Ο Χόλι, οπαδός της Αγγλίας που ταξίδεψε για τη φάση των ομίλων, είπε: “Αυτό που πραγματικά εξέπληξε είναι η ευκολία να φτάσετε στα γήπεδα και στην πόλη. Το μετρό ήταν εξαιρετικό και δεν χρειάζεται να περιμένετε.”
Ένας άλλος οπαδός της Αγγλίας είπε ότι οι οπαδοί μπορούσαν να φτάσουν στα περισσότερα γήπεδα πολύ εύκολα, αλλά για πιο μακριά ήταν «αρκετά δύσκολο να πλοηγηθούν».
Η μακροπρόθεσμη κληρονομιά του τουρνουά θα γίνει αισθητή μόλις επιστρέψουν οι ξένοι οπαδοί στην πατρίδα τους, ωστόσο, και ένας Βραζιλιάνος που ζει στο Κατάρ για οκτώ χρόνια μας είπε ότι η κατασκευή του συστήματος του μετρό θα έχει ιδιαίτερο αντίκτυπο.
«Αισθανόμαστε πολύ πιο ασφαλείς εδώ»
Το Κατάρ έχει χαμηλό ποσοστό εγκληματικότητας, επομένως είναι απίθανο να σας κλέψουν πορτοφολάδες ή να σας κλέψουν στο δρόμο. Όμως η ασφάλεια έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό για το τουρνουά, με πολλούς αστυνομικούς να περιπολούν στο μετρό και στα στάδια.
Ο Ιάπωνας φίλαθλος Take είπε ότι ένιωθε «πολύ πιο ασφαλής εδώ» από ό,τι στη Βραζιλία πριν από οκτώ χρόνια.
«Έπρεπε να ελέγχεις τις βαλίτσες σου όπου κι αν πήγαινες», είπε καθώς αναλογιζόταν την εμπειρία του το 2014. «Εδώ, τίποτα».
Ο οπαδός της Αγγλίας Mike είπε: “Αυτό είναι ένα Παγκόσμιο Κύπελλο που δεν μοιάζει με κανένα άλλο – είναι τόσο διαφορετικό, αλλά ήταν υπέροχο. Πήγα στο φεστιβάλ φιλάθλων και υπήρχαν τόσοι πολλοί οπαδοί που απολάμβαναν την περίσταση.
Ένας άλλος οπαδός της Αγγλίας, ο Χόλι, πρόσθεσε: «Υπήρχαν ανησυχίες για τον ερχομό, αλλά το απόλαυσα πραγματικά. Είναι μια πολύ διαφορετική ατμόσφαιρα από αυτό που έχουμε συνηθίσει στο ποδόσφαιρο στην Αγγλία.
“Το ότι δεν υπάρχει ποτό και δεν υπάρχουν μεγάλες ομάδες φιλάθλων το έχει κάνει λίγο αποκριάτικη ατμόσφαιρα. Δεν έχω δει πολλούς ευρωπαίους οπαδούς, αλλά οι Νοτιοαμερικανοί το έχουν αναπληρώσει”.
Ατμόσφαιρα «καλή όσο ποτέ» ή «απογοητευτική»;
Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από ένα εκατομμύριο οπαδοί έχουν κάνει το ταξίδι και πολύ λίγοι αγώνες έχουν φανεί ότι δεν έχουν συμμετάσχει σημαντικά. Πράγματι, η FIFA είπε ότι η συμμετοχή για τη φάση των ομίλων ήταν κατά μέσο όρο το 96% της χωρητικότητας του γηπέδου.
Η πλειονότητα των παιχνιδιών ήταν γεμάτη από το χρώμα, το πάθος και τον θόρυβο που θα περιμένατε σε οποιοδήποτε μεγάλο τουρνουά, αν και υπήρξαν και άλλα που ώθησαν τους ανθρώπους να δημοσιεύσουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τα οποία ένιωσαν «επίπεδα» ή «τεχνητά».
Η πιο εμφανής διαφορά σε σύγκριση με τα προηγούμενα τουρνουά ήταν η μείωση του αριθμού των Ευρωπαίων φιλάθλων. Ενώ ομάδες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή φαίνονται να εκπροσωπούνται όπου κι αν πάτε, είναι ασυνήθιστο να βλέπεις έναν οπαδό να φοράει φανέλα ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου μακριά από τα γήπεδα.
Ένας οπαδός της Γερμανίας που συναντήσαμε πριν την ισοπαλία τους με την Ισπανία είπε ότι η ατμόσφαιρα στους ευρωπαϊκούς αγώνες ήταν “απογοητευτική” και υπήρχε τεράστια αντίθεση με το τουρνουά του 2006 στην πατρίδα του, όπου τα fan parks είχαν “100.000 κάθε μέρα… εδώ είναι μόνο 30.000 στο Corniche».
Πολλοί οπαδοί έχουν εντυπωσιαστεί από την ατμόσφαιρα στα γήπεδα, ωστόσο, με τον Βραζιλιάνο οπαδό Dulce – που ζει στη Ντόχα για πέντε χρόνια – να λέει ότι ήταν “τόσο καλό όσο ποτέ”.
«Το έχουμε αγαπήσει πραγματικά», είπε. «Μου είπαν ότι υπάρχουν περίπου 30.000 οπαδοί της Βραζιλίας που έχουν έρθει από τη Νότια Αμερική και 38.000 από την Αργεντινή. Αυτό είναι σύνηθες.
“Απλώς ακούστε τον θόρυβο. Θα μπορούσατε να είστε οπουδήποτε στον κόσμο και αυτός ο θόρυβος είναι τόσο δυνατός και τόσο καλός. Είμαι ενθουσιασμένος με αυτό που θα συμβεί αργότερα στο Παγκόσμιο Κύπελλο.”
«Αφήνοντας πίσω τους LGBTQ+ υποστηρικτές»
Ενώ μιλούσαμε με φιλάθλους που επέλεξαν να ταξιδέψουν στο Κατάρ, υπάρχουν, φυσικά, πολλοί οπαδοί που έμειναν μακριά, με την απόφαση να διοργανώσουν το Παγκόσμιο Κύπελλο σε μια χώρα όπου η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη επικρίνεται έντονα.
Οι διοργανωτές πάντα υποστήριζαν ότι όλοι οι επισκέπτες θα ήταν ευπρόσδεκτοι ανεξαρτήτως φυλής, θρησκείας, φύλου ή σεξουαλικότητας, αλλά δήλωσαν επίσης ότι περίμεναν να τηρούνται οι νόμοι και η κουλτούρα τους και πολλοί θαυμαστές LGBTQ+ είπαν ότι δεν είχαν λάβει τις διαβεβαιώσεις για την ασφάλεια που χρειάζονταν.
Μέρες πριν από την έναρξη του Παγκοσμίου Κυπέλλου στο Κατάρ, μια ομάδα οπαδών είπε ότι το ποδόσφαιρο «αφήνει πίσω» τους LGBT υποστηρικτές του.
Ένας ομοφυλόφιλος οπαδός έγραψε σε ένα ημερολόγιο για το BBC News ότι, αν και ποτέ δεν ένιωσε ανησυχία για την ασφάλειά του στο Κατάρ, οι ντόπιοι «δεν θεωρούν τους γκέι φιλάθλους ως μέρος της εξίσωσης».
Μια τρανσέξουαλ γυναίκα από το Κατάρ είπε επίσης στο BBC News: «Φοβάμαι πολύ, αλλά θέλω απλώς να γνωρίζουν οι άνθρωποι ότι υπάρχουμε».
Η δημοσιογράφος του BBC News Shaimaa Khalil έγραψε από τη Ντόχα: «Αισθάνομαι ότι υπάρχουν δύο παράλληλα σύμπαντα όταν πρόκειται για τις διαμάχες γύρω από αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο.
«Για τους φιλάθλους, τους ακτιβιστές, τις ευρωπαϊκές ομάδες και ειδικά τους επτά αρχηγούς εθνικών ομάδων που σκόπευαν να φορέσουν το περιβραχιόνιο της «One Love», αυτό είναι ένα ζήτημα LGBT+ και ανθρωπίνων δικαιωμάτων για το οποίο θέλουν να συνεχίσουν να φωνάζουν.
«Για τους οικοδεσπότες το Κατάρ, και τους θεατές που έχουν έρθει εδώ ή που παρακολουθούν τον αραβικό κόσμο – ο οποίος έχει μια μεγάλη μουσουλμανική πλειοψηφία – αυτό έχει να κάνει με τη θρησκεία, τον πολιτισμό, τους κανόνες της περιοχής και κυρίως τον σεβασμό που δεν έχουν νιώθουν ότι παίρνουν».
«Ο καφές είναι η μπύρα μας»
Μόλις δύο ημέρες πριν από την έναρξη του τουρνουά, η FIFA άλλαξε πολιτική και αποφάσισε να μην πωλείται αλκοόλ στα οκτώ γήπεδα.
Στο τουρνουά δεν προέκυψαν σοβαρά προβλήματα, εκτός από ένα περιστατικό που φάνηκε να δείχνει έναν καυγά μεταξύ οπαδών της Αργεντινής και του Μεξικού.
Στο Msheireb – την περιοχή στο κέντρο της Ντόχα όπου υπάρχουν πολλά εστιατόρια με φαγητό στο ύπαιθρο – μιλήσαμε με έναν φίλαθλο με μια φανέλα της Σκωτίας και τους δύο φίλους του να απολαμβάνουν ένα αναψυκτικό.
Ερωτηθείς πώς αισθάνθηκε χωρίς το αλκοόλ να είναι εύκολα προσβάσιμο, είπε: “Δεν ήταν καθόλου πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, μας έκανε να νιώθουμε λίγο καλύτερα”.
Ένας φίλαθλος του Εκουαδόρ, ο οποίος τώρα ζει στη Σαουδική Αραβία, είπε ότι πίνουν αλκοόλ στη χώρα του και είναι ένας «μεγάλος τρόπος ζωής». Παραδέχτηκε ότι ήταν «πολύ δύσκολα για μερικές εβδομάδες» αφού προσαρμόστηκε στο να μην πίνει αλκοόλ και να κάνει πάρτι, αλλά είναι συνηθισμένος στο πώς είναι στο Κατάρ και τώρα έχει μια εναλλακτική.
«Εδώ, ο καφές είναι σαν την μπύρα μας», είπε. «Οι άνθρωποι κάνουν ουρές για καφέ».
Πηγή: BBC
Επιμέλεια-μετάφραση: Σπύρος Αμπελάκης
Πηγή: ertnews.gr
