Γράφει ο Κωνσταντίνος Αναγνώστου
Τα κολίκια είναι ένα παραδοσιακό έθιμο του Γάμου στο χωριό Πιτυός της Χίου. Το έθιμο ξεκινούσε την Πέμπτη, πριν το Γάμο (συνήθως οι γάμοι γίνονταν Κυριακή) όπου οι χωριανοί που ήθελαν να τιμήσουν το ζευγάρι μαζευόταν στο σπίτι της νύφης και ζύμωναν ψωμιά με αλεύρι, ζάχαρη και μυρωδικά. Αυτό είχε τη σημασία του γιατί όπως δένουν τα υλικά έτσι έπρεπε να δέσει και το ζευγάρι. Το έθιμο συνοδευόταν από επαινετικά τραγούδια για το ζευγάρι, τα συμπεθέρια ακόμα και τις ζυμώτριες.
Αφού ζυμώνονταν τα κολίκια, στη συνέχεια οι ελεύθερες κοπέλες τα στόλιζαν με διάφορα σχέδια και σχήματα και στη συνέχεια τα κουβαλούσαν στον οικογενειακό φούρνο με τις πλασταριές για να ψηθούν. Συνήθως έφτιαχναν 2 γλυκά κολίκια, το ένα για την εκκλησία και το άλλο ως τιμητικό δώρο για την κουμπάρα. Τα υπόλοιπα κολίκια ζυμώνονταν σαν ψωμί. Το Σάββατο πριν το Γάμο οι συγγενείς μαζευόταν στο σπίτι της νύφης και έφτιαχναν τις μπομπονιέρες, ενώ τα ελεύθερα παλικάρια έκοβαν σε κομμάτια τα υπόλοιπα κολίκια. Στη συνέχεια τα έβαζαν σε πανέρια και τα μοίραζαν στους χωριανούς σαν πρόσκληση του γάμου. Εκείνη την εποχή το προσκλητήριο του γάμου ήταν η μπομπονιέρα μαζί με ένα κομμάτι κολίκι, καθώς δεν υπήρχαν τα προσκλητήρια. Το κολίκι που πήγαινε στην εκκλησία κοβόταν από 2 ελεύθερα παλικάρια πάνω από το κεφάλι του γαμπρού και της νύφης κατά την έξοδο τους από την εκκλησία και στη συνέχεια τα κομμάτια μοιράζονταν στον κόσμο. Το έθιμο των Κολικιών θέλει το ζευγάρι σιδεροκέφαλο και μονιασμένο. Οι ρίζες του χάνονται στα βάθη των αιώνων. Αρκετοί Πιτυανοί τηρούν το έθιμο μέχρι και σήμερα για να μας θυμίζουν πόσο πιο όμορφη ήταν η ζωή τότε, πόσο πιο πλούσιο και ουσιαστικό με νοήματα ήταν το μυστήριο του Γάμου τα παλιά τα χρόνια.
