Το πόσο σημαντική είναι η σωστή διατροφή για την υγεία του ανθρώπου, δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι παλιοί δίδασκαν «Φάρμακό σας να γίνει η τροφή σας και η τροφή σας να γίνει το φάρμακό σας». Τελικά γνωρίζουμε πόσο σημαντική είναι η υγιεινή διατροφή στη ζωή μας;
Ρεπορτάζ: Ραφαέλα-Πετρούλα Βατάκη
Ο Περίανδρος Πάμπαλος, διατροφολόγος-διαιτολόγος, κάτοχος Master Practitioner In Eating Disorders & Sports Nutrition (Barcelona Innovation Hub), μιλάει στο Xiakoslaos.gr κι μοιράζεται μαζί μας σκέψεις και συμβουλές για τη σωστή διατροφή και την υγεία.
«Η υγιεινή ή καλύτερα η κατάλληλη διατροφή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στην ψυχολογία και την ποιότητα της ζωής μας. Η τροφή για το σώμα είναι η πηγή της ενέργειάς μας, όπως για παράδειγμα η βενζίνη είναι το καύσιμο σε ένα αυτοκίνητο. Επομένως, πώς θα μπορούσε να λειτουργεί σωστά ο οργανισμός μας τόσο βιολογικά όσο και ψυχικά χωρίς την απαραίτητη ενέργεια και τα θρεπτικά συστατικά;», λέει ο Περίανδρος Πάμπαλος επισημαίνοντας τη σπουδαιότητα της υγιεινής διατροφής, καθώς και το πώς μπορεί να συμβάλει θετικά στην ψυχολογία μας.
Οι συνέπειες που μπορεί να επιφέρει στο μέλλον η μη ισορροπημένη διατροφή είναι πολλές. Ο κ. Πάμπαλος τονίζει ότι μία ισορροπημένη διατροφή μπορεί να βελτιώσει κάθε πρόβλημα υγείας, χωρίς βέβαια να δρα σαν φάρμακο. Αντίθετα, αναφέρει πως η μη ισορροπημένη διατροφή όχι μόνο δεν βοηθά την καλή λειτουργία του οργανισμού, αλλά συχνά αποτελεί το βασικό λόγο για τον οποίο δημιουργούνται πολλά προβλήματα υγείας, όπως είναι για παράδειγμα ο σακχαρώδης διαβήτης, η παχυσαρκία, η αρτηριακή πίεση κ.α., οδηγώντας σε χαμηλότερης ποιότητας ζωή.
«Τα ενδιάμεσα γεύματα δεν είναι πάντα απαραίτητα, αλλά συστήνονται στο γενικό πληθυσμό», αναφέρει και ενισχύει την άποψη του με ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. «Είναι δυνατόν να παραληφθεί το δεκατιανό σε περιπτώσεις στις οποίες ξεκινάμε το πρώτο γεύμα αργότερα το πρωί, επομένως δεν χρειάζεται να καταναλώσει κάποιο ενδιάμεσο γεύμα μέχρι το μεσημέρι. Βέβαια, θεωρώ ότι το απογευματινό ενδιάμεσο γεύμα είναι πολύ ρυθμιστικό και απαραίτητο στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού, αφού προστατεύει από την υπερκατανάλωση τροφής το βράδυ». Κλείνοντας, υποστηρίζει ότι σε κάθε περίπτωση, ο αριθμός των γευμάτων πρέπει να εκτιμάται από έναν πτυχιούχο διαιτολόγο-διατροφολόγο.
Απ’ την άλλη, συνεχίζει λέγοντας πως οι μικρές μερίδες γλυκού μία-δύο φορές την εβδομάδα δεν επηρεάζουν σημαντικά την υγεία μας. «Θα ήθελα να τονιστεί ότι σημαντικό για μια ισορροπημένη διατροφή είναι η διαχείριση των ανθυγιεινών τροφών, όχι ο αποκλεισμός. H υπερβολική επιμονή κατανάλωσης εξ’ ολοκλήρου υγιεινών τροφών και η πλήρης αποκοπή των ανθυγιεινών οδηγούν τις περισσότερες φορές σε αντίθετα αποτελέσματα, δηλαδή στην υπερκατανάλωση. Βασικός στόχος είναι μια ισορροπημένη πλουσιοπάροχη διατροφή, χωρίς στερήσεις η οποία θα οδηγήσει στην υιοθέτηση σωστών συνηθειών και θα ρυθμίσει τη συχνότητα πρόσληψης πολύ επεξεργασμένων τροφών. Έχει παρατηρηθεί, βέβαια, ότι η υπερκατανάλωση γλυκών προέρχεται κυρίως από αρρύθμιστη διατροφή», δηλώνοντας πως όταν ακολουθηθούν κάποιοι βασικοί κανόνες διατροφής, η κατανάλωση γλυκού μπορεί να ρυθμιστεί πολύ πιο εύκολα.
Αρκετά άτομα αναρωτιούνται βάσει ποιων κριτηρίων ένας ειδικός φτιάχνει ένα διατροφικό πρόγραμμα. Ο Περίαδρος Πάμπαλος, επισημαίνει ότι: «Τα κριτήρια που λαμβάνω υπόψη μου για να φτιάξω είτε ένα εξατομικευμένο διαιτολόγιο, είτε για να κάνω μια διατροφική εκπαίδευση είναι αιματολογικές & εξετάσεις για αλλεργίες, σύσταση σώματος (λιπομέτρηση), ατομικοί στόχοι, ωράριο εργασίας και ταχύτητα προετοιμασίας γεύματος, γενικές διατροφικές προτιμήσεις, οικονομική κατάσταση, εποχή, καθώς και οτιδήποτε άλλο μπορεί να επισημανθεί από τον διαιτώμενο».
Σε αυτό το σημείο πρέπει να πούμε, και σύμφωνα με τα τελευταία δυσάρεστα συμβάντα, ότι στη σημερινή εποχή πολλά παιδιά αλλά και έφηβοι βιώνουν τον εκφοβισμό, είτε σχολείο, είτε στους χώρους εργασίας, οικογενειακού περιβάλλοντος κλπ., με πολλές επιπτώσεις στη ψυχική τους υγεία. Το φαινόμενο αυτό είναι ακόμα πιο συχνό στα υπέρβαρα παιδιά, αφού πέφτουν θύματα διακρίσεων και στιγματισμού. Ο διατροφολόγος-διαιτολόγος, Περίανδρος Πάμπαλος, μας αναφέρει τους λόγους της παιδικής παχυσαρκίας, καθώς και πως μπορεί ένας γονέας να βοηθήσει το παιδί του.
«Τόσο η παιδική όσο και η ενήλικη παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική. Δυστυχώς, τα παιδιά στις μέρες μας έχουν χαμηλότερα ποσοστά κίνησης και υψηλότερα ποσοστά κατανάλωσης επεξεργασμένων ανθυγιεινών τροφών σε σχέση με άλλες γενιές. Αυτοί είναι δυο πολύ βασικοί παράγοντες . Σε αυτήν την περίπτωση η βοήθεια του γονέα θα πρέπει να είναι διακριτική και πρωτίστως θετική και επιβραβευτική. Είναι σημαντική η διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος το οποίο θα προτρέπει το παιδί σε ορθότερες επιλογές υγείας χωρίς καταναγκασμό», καταλήγοντας στο ότι αν η κατανάλωση τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, γίνεται από τους ίδιους τους γονείς, τότε και το παιδί θα υιοθετήσει καλύτερες διατροφικές συνήθειες, ακολουθώντας το πρότυπο των γονιών του.
«Η δουλειά μου συχνά με φέρνει σε επαφή με άτομα που ξεκινούν θετικά και αισιόδοξα μια αλλαγή ωστόσο αντιμετωπίζονται με αρνητισμό από το περιβάλλον τους με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να συνεχίσουν την προσπάθεια τους, αφού αντί να δέχονται συγχαρητήρια λαμβάνουν συνεχώς αρνητική κριτική, η οποία μόνο τις αντίθετες επιπτώσεις μπορεί να επιφέρει».
«To bullying οδηγεί το άτομο σε στρες και έτσι, αντί να κυνηγήσει το στόχο του, ένα σημαντικά μεγάλο ποσοστό αναζητά «μαγικές» λύσεις, πέφτοντας θύμα απάτης από την βιομηχανία αδυνατίσματος (συμπληρώματα απώλειας, κρέμες αδυνατίσματος και «μαγικές» δίαιτες). Αν πραγματικά θέλουμε να βοηθήσουμε κάποιο δικό μας άτομο το μοναδικό και συνάμα το απλούστερο και σπουδαιότερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να του δίνουμε καθημερινά κουράγιο και να το παρακινούμε σε πιο σωστές επιλογές διατροφής και άσκησης», εκφράζει ο Περίαδρος Πάμπαλος.
«Η κατάλληλη διατροφή είναι επένδυση για την υγεία μας. Πέρα από την καθημερινή ποιότητα ζωής που προσφέρει, σε κλινικές περιπτώσεις είναι αυτονόητο ότι η διατροφή πρέπει αποκλειστικά να αναλαμβάνεται από κάποιον επαγγελματία διαιτολόγο-διατροφολόγο με άδεια άσκησης επαγγέλματος. Δυστυχώς, πολλά είναι τα παραδείγματα στα οποία η διατροφή λανθασμένα αναλαμβάνεται από άλλους επαγγελματίες υγείας με εσφαλμένες πρακτικές οι οποίες απομακρύνουν ακόμα περισσότερο το διαιτώμενο από την ορθή σχέση του με την τροφή. Προσωπικά θεωρώ ότι όλοι οφείλουμε να μάθουμε να τρώμε σωστά, αφού η διατροφική εκπαίδευση βοηθά καθημερινά στην καλύτερη σκέψη, στην ελάττωση της νευρικότητας, στη μείωση της ενοχοποίησης μέσω της διαχείρισης πρόσληψης ανθυγιεινών τροφών και κυρίως στην ενίσχυση της απόλαυσης της τροφής», κλείνει ο Περίανδρος Πάμπαλος.