Το επετειακό μήνυμα της ΕΣΠΕΕΧΙ για την Απελευθέρωση της Χίου από τον Οθωμανικό Ζυγό.
Η Χίος αποτελούσε ένα σημαντικό προπύργιο της οθωμανικής κυριαρχίας, αλλά και οικονομικός πυλώνας του διαμετακομιστικού εμπορίου. Σε αντίθεση με άλλα νησιά του Αιγαίου, όπως η Λήμνος, η Ίμβρος, η Τένεδος και η Σαμοθράκη, στα οποία υπήρχαν μόνο μικρές τουρκικές δυνάμεις και ο ελληνικός στόλος τα κατέλαβε πολύ εύκολα, οι Τούρκοι είχαν εγκαταστήσει και οχυρώσει σημαντικές στρατιωτικές δυνάμεις από την εποχή του ιταλοτουρκικού πολέμου (1911-1912) για τα Δωδεκάνησα, ενώ υπήρχε και έντονο μουσουλμανικό στοιχείο.
Η Ελληνική όμως Ιστορία είναι γεμάτη από αγώνες για την απόκτηση ή ανάκτηση ενός πολύτιμου αγαθού για τον άνθρωπο, της Ελευθερίας, για το οποίο θυσιάζει ακόμη και την ίδια του τη ζωή. Αυτό το γνωρίζουν καλά οι Χιώτες, που πλήρωσαν με το αίμα τους την αγάπη τους για τη Λευτεριά το 1822, όταν οι Τούρκοι κατέστρεψαν ολοκληρωτικά το νησί και έσφαξαν τους κατοίκους του. 90 χρόνια αργότερα ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και οι Χιώτες αναπνέουν ελεύθεροι. Ήταν η 11η Νοεμβρίου του 1912, οταν ο ελληνικός στόλος (3 καταδρομικά «Μακεδονία», «Εσπερία», «Αρκαδία», δύο αντιτορπιλικά «Νέα Γενεά», «Κεραυνός» και 3 μεταγωγικά «Πατρίς», «Σαπφώ», «Εριέττα» με 2500 στρατιώτες) φτάνει έξω από το λιμάνι της Χίου. Οι Χιώτες υποδεχόμενοι με χαρά το στρατό καταφέραν να αποτινάξουν τον Τουρκικό ζυγό.
Οι Χιώτες που επέζησαν μίας σφαγής, ενός σεισμού και δουλείας αιώνων, επέδειξαν ανθρωπιά, δεν πείραξαν ούτε αποδοκίμασαν τους αναχωρούντες και ηττημένους δυνάστες τους.
Η γνώση αυτού του παρελθόντος είναι αναγκαία προϋπόθεση για ένα λαό που επιθυμεί να έχει μέλλον σε πείσμα όλων όσοι θέτουν εμπόδια και προσπαθούν να διαγράψουν τις θυσίες των προγόνων μας.
Τιμούμε τους ήρωες όπου έπεσαν υπέρ πατρίδος, που με κόστος την ίδια τους τη ζωή συνέβαλαν στην απελευθέρωση του τόπου μας. Τον τόπο που γέννησε τον μεγάλο μας Όμηρο αλλά και τον δάσκαλο του γένους Αδαμάντιο Κοραή. Είμαστε περήφανοι και ευγνώμονες για τους ηρωικούς αγωνιστές μας κι αντλούμε έμπνευση από τον πατριωτισμό, το ήθος και τη θυσία τους για την ελευθερία.
Χρόνια πολλά Χιώτες κ’ Χιώτισσες.