Του Κωνσταντίνου Φραγκομίχαλου
(Προσφώνηση του Προέδρου του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελανιούς την παρελθούσα Κυριακή 4 Μαΐου)
Σεβασμιώτατε, κ. Υπουργέ, κ.κ. Εκπρόσωποι των λοιπών Πολιτικών, Στρατιωτικών και άλλων Αρχών, Κυρίες και Κύριοι, μέτοχοι όλοι σας τηςσημερινής εθνικής μυσταγωγίας εκλεκτοί και αγαπητοί,
Ο Πολιτιστικός μας Σύλλογος «Η Μέλαινα ΄Ακρα» Σάς καλωσορίζει στο χωριό μας με ιδιαίτερη χαρά, και σας ευχαριστεί από καρδιάς θερμά για την εδώ ευγενική σας παρουσία, προκειμένου να τιμήσετε τη μνήμη των θυμάτων της υπέρτατης το 1822 Χιακής θυσίας στον βωμό της εθνικής μας Παλιγγενεσίας.Θυσίας που απέληξε στην παντελή ερήμωση της ευδαιμονέστερης έως τότε περιοχής της Ανατολής και την μετατροπή της σε σωρούς καπνιζόντων ερειπίων, όπως επιγραμματικά και κυριολεκτικά σημειώνει ο ποιητής:
΄Ολα στάχτη γενήκανε, τίποτα ορθό δεν μένει, μόνο ο μαύρος ο καπνός που απ’ τη Χιοδεν βγαίνει.
Από τους 117.000 κατοίκους της, 42.000 κατεσφάγησαν, 52.000 αιχμαλωτίστηκαν, για να καταλήξουν στην φρικτότερη του θανάτουδουλεία, και μόνον 23.000 διέφυγαν ως πρόσφυγες, βιώνοντας την άκρα ταπείνωση και δυστυχία μιας θλιβερής ζωής, για τους οποίους ο εθνικός μας ποιητής Διονύσιος Σολωμός έγραφε με βαθύτατο πόνο ψυχής :
«΄Αμεν νά’ βρεις τους δυστυχέστατους Χιώτες που παραδέρνουν εδώ κι’ εκεί και, όταν κουραστούν, κάθονται ίσως σε κανένα έρημο ακρογιάλι και ψάλλουν με λόγια δικά τους “Επί τον ποταμό της Βαβυλώνος εκεί εκαθίσαμεν και εκλαύσαμεν”».
Εδώ στο Μελανιός είχαν καταφύγει, ως γνωστόν, χιλιάδες διωκομένων με την ελπίδα να διαφύγουν με πλοία στα γειτονικά Ψαρά, κάτι όμως που, ατυχώς, δεν συνέβη, με συνέπεια να αποβεί η εδώ περιοχή ο βωμός της αιματηρότερης θυσίας της εθνικής μας Παλιγγενεσίας, καθώς 12.000 αιχμαλωτίστηκαν και 10.000 κατεσφάγησαν, από το αίμα των οποίων κοκκίνησε η θάλασσα, όπως το δημώδες δίστιχο θρηνολογεί :
Εκεί στον κάβο-Μελανιός που έγινε ο θρήνος, η θάλασσα κοκκίνησε, σκοτίστηκε ο ήλιος.
Σήμερα, επιτελώντας χρέος ιερό, τιμούμε τη μνήμη των μαρτυρικών θυμάτων των Σφαγών. ΄Ομως, η αδέκαστη Ιστορία θα μας πει ότι η τιμή αυτή, δια της θεσμοθετήσεως υπό της Πολιτείας το 2010 της σχετικής τοπικής εορτής (με…ιδιωτική μάλιστα πρωτοβουλία !), όχι μόνο βράδυνε ένα σχεδόν αιώνα από την απελευθέρωση της νήσου μας το 1912, αλλά είναι και ελλιπής. Και τούτο διότι, λόγω του μεγέθους της και της θεμελιώδους για την εθνική μας ανεξαρτησία σημασίας, έπρεπε να τυγχάνει κάθε χρόνο πανελλήνιας προβολής και τιμής, όπως λ.χ. συμβαίνει με τη θυσία του Μεσολογγίου τη λογιζόμενη ισάξια σε σημασία με αυτήν της Χίου. Τούτο αποτελούσε και αποτελεί αίτημα γενεών, όπως θα διαπιστώσουμε και από σειρά άρθρων στον τοπικό Τύπο, εκ των οποίων παραθέτουμε ενδεικτικά το ακόλουθο απόσπασμα ενός εξ αυτών, το οποίο έχει γραφεί προ έξι και πλέον δεκαετιών, το 1964 ακριβώς :
«…Εις τα αιματοποτισμένα χώματα του Αγίου Μηνά, της Νέας Μονής, του Αναβάτουκαι του κάβο Μελανιούς…θα γονατίση και πάλιν μετά σεβασμού και δέους η Χιακή ψυχή και θα αναπεμφθούν δεήσεις δια την ανάπαυσιν των ψυχών των… Είναι όμως λυπηρόν, διότι αι τιμητικαί εκδηλώσεις προς τους σφαγιασθέντας εθνομάρτυρας περιορίζονται μόνον εντός της νήσου μας και μάλιστα εις πολύ στενόν κύκλον. Η επέτειος της σφαγής της Χίου έπρεπε από ετών να έχηκαθιερωθή ως Πανελλήνιον προσκύνημα και να συμμετέχη εις αυτό το επίσημον Κράτος, όπως γίνεται με την ΄Εξοδον του Μεσολογγίου και το Αρκάδι της Κρήτης…Η εφημερίς μας εισηγείται την ιδέαν αυτήν εις τους αρμοδίους και ελπίζει ότι οι κ.κ. Βουλευταί Χίου θα ενεργήσουν και θα υποδείξουν εις την Κυβέρνησιν το ιερόν χρέος της προς την ιστορικήν και μαρτυρικήν νήσον μας».
Κατόπιν τούτων, όλοι ασφαλώς θα συμφωνήσουμε ότι επιβάλλεται, χωρίς άλλη αναβολή, η επί δύο αιώνες αναμενόμενη από τα μαρτυρικά θύματα των Χιακών Σφαγών τιμή. Και τούτο θα συμβεί με τη θεσμοθέτηση της παρουσίας στην επέτειο μνήμη των Σφαγών της Χίου του εκάστοτε κορυφαίου εκπροσώπου της Πολιτείας, δηλαδή του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Θέλουμε δε να ελπίζουμε ότι με την κοινή προς την κατεύθυνση αυτή δράση της τοπικής μας ηγεσίας, δηλαδή Εκκλησίας, Κοινιοβουλευτικών Εκπροσώπων, Περιφέρειας-Αντιπεριφέρειας και Δημαρχίας, και με τη δικής σας αρωγή και συνδρομή, κ. Υπουργέ, δια της θετικής σας εισηγήσεως και υποστηρίξεως προς τον κ. Πρωθυπουργό, το εν λόγω αίτημα θα πραγματωθεί. Και εάν τούτο συμβεί, να είστε βέβαιοι, Σεβασμιώτατε, κ. Υπουργέ, κύριοι Περιφερειάρχη και Αντιπεριφερειάρχη και κ. Δήμαρχε, ότι θα σας μνημονεύουν ευγνωμόνωςκαι η Ιστορία και οι μέλλουσες γενεές εσαεί.
Πριν κλείσουμε την προσφώνησή μας αυτή, επιτρέψετέ μας κ. Υπουργέ, ως ελάχιστη ένδειξη ευγνωμοσύνης και τιμής για την εδώ σας παρουσία, να σας προσφέρουμε τούτο το βιβλίο, εκδόσεως του Πολιτιστικού μας Συλλόγου, το οποίο επιγράφεται «ΤοΜελανιός της Χίου. Βωμός της αιματηρότερης θυσίας της Ελληνικής Παλιγγενεσίας», με τους σχετικούς, όπως βλέπουμε, στα εξώφυλλά του συγκλονστικούςσυμβολισμούς. Σας παρακαλούμε δε να εγχειρίσετε και ένα αντίπτυπο στον κ. Πρωθυπουργό, με τη θερμή μας ικεσία και να ικανοποιήσει το προμνημονευθέν αίτημά μας και να τιμήσει τη μνήμη των θυμάτων της Χιακήςθυσίας και με τη δική του το επόμενο έτος υψηλή παρουσία.
Τελειώνοντας, δεχθείτε όλοι Σας, παρακαλώ, και για την υπομονή Σας να με ακούσετε, ένα επί πλέον μεγάλο Ευχαριστώ.
