ΒΙΒΛΙΟΤΑΞΙΔΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ
Γράφει και επιμελείται η δρ Αγγελική Μαστρομιχαλάκη, Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΚΙ ΕΦΗΒΟΥΣ… Λίγα λόγια
Παιδιά και περιβάλλον
Για να αποκτήσουν τα παιδιά μας οικολογική συνείδηση, χρειάζονται μικρές, καθημερινές “πράξεις σεβασμού” προς το περιβάλλον, ξεκινώντας από την ανακύκλωση, μέχρι την ενεργειακή εξοικονόμηση. Όλες αυτές οι συνήθειες, είναι μικρά αλλά σημαντικά παραδείγματα προς μίμηση, οι οποίες θα βοηθήσουν τα παιδιά να αποκτήσουν οικολογική συνείδηση και θα ενισχύσουν την προσπάθειά μας, όχι μόνο στον καθένα ξεχωριστά, αλλά και στην κοινωνία ως σύνολο. Θα καταφέρουμε έτσι να εμφυσήσουμε στη νέα γενιά το γεγονός ότι ο πλανήτης μας αξίζει μόνο αγάπη και φροντίδα από εμάς, ένα θέμα που ιδιαίτερα μας τονίζουν τα βιβλία για παιδιά.
Η περιβαλλοντική συνείδηση θεωρούνταν μέχρι πρόσφατα μια πολύ θεωρητική και αόριστη έννοια που δεν έχρηζε μεγάλης σημασίας. Ανακύκλωση, εξοικονόμηση ενέργειας, συνετή χρήση του νερού, προστασία της θάλασσας, και πολλά άλλα, είναι ζητήματα για τα οποία οι προηγούμενες γενιές είχαν το άλλοθι της άγνοιας. Τη σημερινή μέρα, όμως, βρισκόμαστε πλέον στο σημείο εκείνο όπου είναι υποχρέωσή μας όχι μόνο να εφαρμόζουμε οι ίδιοι πρακτικές που συνεισφέρουν στην προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και να διοχετεύσουμε τη γνώση στα παιδιά μας τού πώς να είναι σύμμαχοί του. Καθίσταται πλέον ανάγκη να βοηθήσουμε τη νέα γενιά να αντιληφθεί τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος, ώστε να γίνει δεύτερη φύση τους.
Ποιος είναι ο τρόπος να αντιληφθούν τα παιδιά τη σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος; Θα συστήναμε, μένοντας συνεπείς σε μικρές συνήθειες. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργούμε στα παιδιά την ανάγκη να θέλουν τα ίδια να προστατεύουν το περιβάλλον μέσα από μια σειρά καθημερινών πράξεων οι οποίες ενδεχομένως στα μάτια τους να έχουν μικρή σημασία, αν όμως τις ακολουθεί ο καθένας μέσα στην οικογένεια στο μερίδιο που του αναλογεί, θα κάνουν τη διαφορά. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι η “επανάληψη είναι η μήτηρ πάσης μαθήσεως”, πόσο μάλλον στα παιδιά, για τα οποία οι γονείς λειτουργούν ως πρότυπο. Όταν σε ένα παιδί εντυπωθεί αποτελεσματικά το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα ακολουθήσει το παράδειγμά μας, ακόμη και όταν δεν είμαστε παρόντες.
Πώς θα είναι αποτελεσματική η περιβαλλοντική εκπαίδευση;
Είναι επίσης σημαντικό να εκμεταλλευόμαστε και τις δικές τους ερωτήσεις για το περιβάλλον και τον κόσμο, καθώς αποτελούν μια μοναδική ευκαιρία για να μεταδώσουμε ακόμα πιο αποτελεσματικά τα μηνύματα που θέλουμε να τους περάσουμε. Αξίζει να σημειωθεί πως η περιβαλλοντική εκπαίδευση, δεν χρειάζεται να πάρει τη μορφή αυστηρής διδασκαλίας. Μία συζήτηση ή μια ιστορία κατά τη διάρκειας μιας βόλτας στη φύση ή μετά από την ανάγνωση ενός βιβλίου, μπορεί να μεταδώσει πολύ πιο αποτελεσματικά τα μηνύματά μας, από τις συνεχείς νουθεσίες. Ας μην ξεχνάμε ακόμη, πως τα παιδιά βλέπουν τους ενήλικες σαν καθρέφτη, οπότε αν δεν ακολουθούμε οι ίδιοι τις πρακτικές που θέλουμε να τους μεταδώσουμε, δε θα έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα. Προμηθευόμαστε λοιπόν βιβλία, ταινίες, ντοκιμαντέρ με οικολογικά θέματα και παίρνουμε μέρος σε εκδηλώσεις για περιβαλλοντικά ζητήματα μαζί με τα παιδιά. Έτσι, και θα απολαύσουν τη διαδικασία, και θα υιοθετήσουν πιο πρόθυμα περιβαλλοντικές συμπεριφορές.
ΠΗΓΗ: ΒΙΒΛΙΟΝΕΤ
ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: Γιώργος Μπουμπούσης
Ο Γιώργος Μπουμπούσης γεννήθηκε στο Κιάτο. Είναι εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και απόφοιτος του Προγράμματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επίσης έχει αποφοιτήσει από το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα Σχολικής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ: «Η τάξη που νίκησε την κρίση!», Εικονογράφηση: Θανάσης Γκιόκας, εκδ. «Ελληνοεκδοτική»
Ποιος θα εξηγήσει στον μικρό Νικηφόρο ποια είναι αυτή η “κρίση” που έχει εγκατασταθεί φαρδιά πλατιά στο σπίτι του τον τελευταίο καιρό, αναστατώνοντας τη ζωή του και προκαλώντας ανησυχία και θλίψη στους γονείς του; Τι σχέση έχει άραγε με τις ιστορίες της ελληνικής μυθολογίας και τα παραμύθια της θείας Καίτης;
Ο Νικηφόρος θα ξεκινήσει το δικό του “ταξίδι”, για να γνωρίσει καλύτερα και να αντιμετωπίσει το “τέρας της κρίσης”!
Μέσα από καθημερινές καταστάσεις θα μάθει, με τρόπους που μόνο τα παιδιά γνωρίζουν, όλα όσα οι μεγάλοι προσπαθούν να του κρύψουν.
Με τη βοήθεια ενός χαμογελαστού δασκάλου, μιας “παράξενης” θείας από τη Χίο και πολλών άλλων προσώπων, ο Νικηφόρος μαζί με την τάξη του θα προσπαθήσουν να καταλάβουν τι σημαίνει “κρίση” αλλά και πώς αντιμετωπίζεται.
Θα καταφέρουν τα παιδιά να τη “νικήσουν” και να πείσουν τους μεγάλους να μη στενοχωριούνται;
Θα μπορέσουν να μεταφέρουν στους γύρω τους το μήνυμα της ελπίδας και της αισιοδοξίας, που το έχουν τόσο ανάγκη;