Του Μιχάλη Κανάριου
Τα Μεστά είναι το πιο απομακρυσμένο από τα μεσαιωνικά χωριά αλλά ταυτόχρονα και το πιο καλοδιατηρημένο. Η μορφή του χωριού και η αρχιτεκτονική του είναι μοναδικά στον ελλαδικό χώρο.
Πρόεδρος του χωριού είναι ο Γεώργιος Αργυρούδης. Στην απογραφή του 2021 οι κάτοικοι ήταν 356.
Τα σπίτια είναι κτισμένα δίπλα δίπλα, χωρίς κενά, αφήνοντας μόνο δύο πύλες-εισόδους στο εσωτερικό του χωριού. Τα δρομάκια είναι στενά και τα περισσότερα είναι καλυμμένα με καμάρες πάνω στις οποίες είναι κτισμένες κατοικίες.
Ολόκληρο το χωριό έχει σχεδιαστεί και κτιστεί σαν ένας λαβύρινθος, με στόχο να εμποδίζει τις επιδράμουσες ομάδες των πειρατών να φτάσουν με ευκολία στο κέντρο του χωριού όπου βρίσκονται τα σημαντικότερα κτήρια.
Το παλαιότερο μνημείο των Μεστών (εκτός από το ίδιο το χωριό) είναι η εκκλησία του Παλαιού Ταξιάρχη. Είναι μια μονόκλιτη Βασιλική, κτισμένη κατά τη Βυζαντινή περίοδο. Το 1794 επεκτάθηκε και έγινε δίκλιτη. Υπάρχουν ίχνη από παλαιές τοιχογραφίες, αν και οι περισσότερες έχουν καλυφθεί από επιχρίσματα. Ενδιαφέρον παρουσιάζει και το ξυλόγλυπτο εικονοστάσιο του 1833, εξαίρετο δείγμα της τοπικής τεχνοτροπίας.
Τα Μεστά είναι ίσως το πιο κοσμοπολίτικο από όλα τα Μαστιχοχώρια. Η παραλία Μεστών με το λιμάνι (Πασαλιμάνι), είναι γεμάτη από πανέμορφα ταβερνάκια.
Μέσα στο μεσαιωνικό χωριό υπάρχουν αρκετά ταβερνάκια και καφέ, όπου μπορείτε να καθίσετε και να νιώσετε σαν σε άλλη εποχή
Το χωριό αποτελεί πόλο έλξης τουριστών, τόσο για την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του που παραπέμπει στον Μεσαίωνα, όσο και για την ιδιαίτερη φυσική ομορφιά της περιοχής, αφού σε κοντινή απόσταση βρίσκονται μερικές από τις ωραιότερες παραλίες του νησιού.