Γράφει ο Μιχαήλ Αλ. Ξυλοπόδης
Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Χίου από τον Τουρκικό ζυγό το 1912, ανατέθηκε στη Χωροφυλακή η δημιουργία του πρώτου δημοτολογίου.
Για τη διεκπεραίωση αυτής της διαδικασίας, χωροφύλακες σταματούσαν στον δρόμο τους πολίτες και τους ζητούσαν πληροφορίες αναφορικά με τους ίδιους (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση κατοικίας, ηλικία), ως επίσης και για το οικογενειακό τους περιβάλλον. Τοιουτοτρόπως, βασισμένο σε μαρτυρίες πολιτών, δημιουργήθηκε το πρώτο δημοτολόγιο.
Διήγηση σχετικού περιστατικού
(Πηγή: Αλέξανδρος Μικέ Ξυλοπόδης)
Την εποχή εκείνη η μετακίνηση των ανθρώπων γινόταν κυρίως με ενοικιαζόμενες άμαξες με άλογα ή ατομικά από τους διαθέτοντες γαιδούρια ή άλογα, ελλείψει των σημερινών μεταφορικών μέσων. Η οικογένεια του πατέρα μου δε διατηρούσε μια τέτοια επιχείρηση\ εταιρία με άμαξες. Αμαξηλάτης στη συγκεκριμένη περίπτωση συνέπεσε να είναι ο αδελφός του, Κωνσταντίνος Ξυλοπόδης (απεβίωσε το 1969 σε ηλικία 91 ετών), ο οποίος εκτελούσε δρομολόγιο. Σταμάτησε την άμαξά του κάποιος χωροφύλακας, εντεταλμένος προς τούτο, και του ζήτησε τις προαναφερθείσες πληροφορίες. Από λάθος του θείου μου δηλώθηκε ο πατέρας μου κατά 7 χρόνια μεγαλύτερος και «βρέθηκε» μονόκοιλος (δίδυμος) με την αδελφή του Δέσποινα Ξυλοπόδη.
Κατά συνέπεια σήμερα από το δημοτολόγιο Χίου προκύπτει ότι ο πατέρας μου απεβίωσε σε ηλικία 92 ετών, ενώ στην πραγματικότητα ήταν 85, τούτο δε επιβεβαιώνεται από σχολικούς του ελέγχους που διατηρώ στο αρχείο μου.
Υ.Γ. 1
Τη δεκαετία του 1950, 10ετία φτώχειας, στερήσεων και ανέχειας, κυριάρχησε το ποδήλατο.
Υ.Γ. 2
Στις αρχές της δεκαετίας του 1960 πρωτοεμφανίστηκαν δειλά-δειλά τα πρώτα μηχανάκια που ο κόσμος αποκαλούσε «σκοτώστρες» λόγω του ότι εθεωρούντο επικίνδυνο μέσο μεταφοράς, παρότι η ταχύτητά του δεν υπερέβαινε τα 40 χλμ την ώρα. Ασφαλώς και ομολογουμένως η ακαταλληλότητα του οδοστρώματος (χωματόδρομοι διάσπαρτοι με λακκούβες και ριζιμιές πέτρες) ευθύνεται για τη «δαιμονοποίησή του». Τυχεροί και προνομιούχοι δε εθεωρούντο οι λιγοστοί που διέθεταν vespa.
Υ.Γ. 3
Από τη δεκαετία του 1970 και εντεύθεν, το αυτοκίνητο κυριαρχεί στη ζωή μας, στις μετακινήσεις μας.