Παραγράφονται όλα τα χρέη πέραν της δεκαετίας για όλα τα ασφαλιστικά ταμεία

Αναδρομικά θα ισχύσει η παραγραφή χρεών προς τα Ταμεία που συμπληρώνουν 10ετία από το 2016 και μετά, ακόμη και αν έχουν ήδη καταλογιστεί για διάστημα μεγαλύτερο των 10 ετών.

Σύμφωνα με την αναλυτική εγκύκλιο που εξέδωσε το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) του ΕΦΚΑ, σε εφαρμογή της σχετικής διάταξης του νόμου 4997/2022, προϋπόθεση για να παραγραφούν χρέη είναι να μην έχουν αναζητηθεί και να μην έχουν βεβαιωθεί από τα Ταμεία μέσα σε μια 10ετία από τότε που δημιουργήθηκαν.

Ομως το «δώρο» που κρύβει η εγκύκλιος είναι ότι ακόμη και τα χρέη που έχουν καταλογιστεί μετά το 2016 για διάστημα πέραν της 10ετίας θεωρούνται παραγραμμένα και οι καταλογισμοί καθίστανται άκυροι. Αυτό σημαίνει ότι όσα χρέη καταλογίστηκαν μετά το 2016 και ανατρέχουν πέραν της10ετίας αυτομάτως σβήνονται από την καρτέλα των οφειλών.

Ποιους αφορά

Κερδισμένοι από τη διάταξη αυτή βγαίνουν κατά βάση εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν βεβαιωμένα χρέη μετά το 2016 από τα οποία θα παραγραφούν τα χρόνια που υπερβαίνουν τη 10ετία. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας με οφειλή που του καταλογίστηκε το 2018 για το διάστημα από το 2002 και μετά θα τύχει παραγραφής των χρεών από το 2002 ως το 2007 και θα χρωστά για την περίοδο 2008-2018. Ο δεκαετής χρόνος παραγραφής ισχύει αναδρομικά από τότε που ίσχυσε αρχικά ο ν. 4387/2016, δηλαδή από 12/5/2016, και όπως αναφέρει η εγκύκλιος «τυχόν καταλογιστικές πράξεις οι οποίες εκδόθηκαν από τις 12/5/2016 και μεταγενέστερα για εισφορές χρονικών περιόδων ασφάλισης πέραν της προηγηθείσας δεκαετίας, δηλαδή πριν από την 1η/1/2006 ή πριν από την 1η/1/2007 για καταλογιστικές πράξεις εκδοθείσες από 1ης/1/2017 ή πριν από την 1η/1/2008 για καταλογιστικές πράξεις εκδοθείσες από 1ης/1/2018 κ.ο.κ., είναι ακυρώσιμες, διότι η απαίτηση του e-ΕΦΚΑ για την είσπραξή τους είχε ήδη παραγραφεί κατά το χρόνο έκδοσης της καταλογιστικής πράξης».

Με αυτή την άκρως σημαντική παράγραφο ανοίγει ο δρόμος για μαζική παραγραφή χρεών που έχον καταλογιστεί στους ελεύθερους επαγγελματίες από τον Μάιο του 2016 και μετά και η αναζήτησή τους ανατρέχει σε χρόνο πέραν της10ετίας!

Σύμφωνα με κάποιες εκτιμήσεις, τα βεβαιωμένα χρέη που παραγράφονται και υπερβαίνουν τη 10ετία μετά το 2016 μπορεί να ξεπερνούν ίσως και τα 100 εκατ. ευρώ.

Στην εγκύκλιο διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με το νόμο 4997/2022 σε δεκαετή παραγραφή υπόκεινται οι απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ από μη καταβληθείσες εισφορές χρονικής περιόδου ασφάλισης έως 31/12/2025, ενώ από 1ης/1/2026 η παραγραφή θα επέρχεται μόλις συμπληρωθεί η 5ετία.

Στην παραγραφή μπαίνουν οι οφειλές που δεν έχουν βεβαιωθεί από τα Ταμεία και για τις οποίες η 10ετία συμπληρώνεται από τον Ιανουάριο του 2016 και μετά.

Για παράδειγμα, οφειλή έως και τον Δεκέμβριο του 2005 που δεν αναζητήθηκε παραγράφηκε την 1η/1/2016, που συμπληρώθηκε η 10ετία. Με το προηγούμενο καθεστώς η οφειλή θα παραγραφόταν στην 20ετία, δηλαδή το 2026.

Αντίστοιχα, οι οφειλές μηνών από 1/2006 έως και 12/2006 παραγράφηκαν την 1η/1/2017 (εφόσον δεν αναζητήθηκαν), οι οφειλές του 2011 παραγράφηκαν το 2022, του 2012 παραγράφονται τον Ιανουάριο του 2023 κ.ο.κ.

Διαδικασία

Για την παραγραφή των οφειλών δεν απαιτείται αίτηση ασφαλισμένου. Η διαδικασία γίνεται κεντρικά και μαζικά κάθε έτος από τις υπηρεσίες του KEAO και οι εν λόγω οφειλές δεν θα εμφανίζονται στην καρτέλα του οφειλέτη.

Αντίθετα, η παραγραφή παύει να ισχύει όταν ο e-ΕΦΚΑ ή το ΚΕΑΟ -εντός της 10ετίας- ειδοποιήσει με οποιονδήποτε τρόπο τον ασφαλισμένο για την οφειλή με δικαστικό επιμελητή-κλητήρα, επιστολή, ηλεκτρονική ειδοποίηση, εφόσον υπάρξει μέτρο διοικητικής εκτέλεσης για την είσπραξή της (κοινοποίηση ατομικής ειδοποίησης, επιβολή κατάσχεσης επί κινητής/ακίνητης περιούσιας ή απαίτησης εις χείρας τρίτου, προσδιορισμός προγράμματος πλειστηριασμού κ.λπ.) κ.ά.

Επισημαίνεται ότι οι εργαζόμενοι σε επιχείρηση με χρέη που παραγράφονται δεν χάνουν τα ασφαλιστικά δικαιώματά τους για οφειλές της περιόδου 2006-2011, που -βάσει της νέας διάταξης- έχουν παραγραφεί (εφόσον δεν βεβαιώθηκαν).

Προσοχή: Οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να αξιοποιήσουν τον παραγραμμένο χρόνο της οφειλής τους για να τον πληρώσουν και να βγουν στη σύνταξη. Για παράδειγμα, αυτοαπασχολούμενος που υποβάλλει αίτηση συνταξιοδότησης το 2022 και οφείλει εισφορές για τα έτη 2002-2011, παρότι αυτές έχουν παραγραφεί λόγω 10ετίας, εντούτοις αν θέλει μπορεί να πληρώσει με ρύθμιση όσο διάστημα θέλει -είτε τα 5 είτε κα τα 10 έτη- για να συμπληρώσει χρόνο για τη σύνταξη.

Στην 5ετία από το 2026

Από το 2026, όπως προβλέπει ο νόμος, η παραγραφή πέφτει στην 5ετία και, όπως αναφέρει η εγκύκλιος, οι απαιτήσεις του e-ΕΦΚΑ από μη καταβληθείσες εισφορές χρονικής περιόδου ασφάλισης από 1ης/1/2026 και μεταγενέστερα παραγράφονται στην 5ετία. Για παράδειγμα, η αξίωση του e-ΕΦΚΑ για την είσπραξη οφειλής από μη καταβληθείσες εισφορές π.χ. μηνών από 1/2026 έως και 12/2026 παραγράφεται την 1η/1/2032, μηνών από 1/2027 έως και 12/2027 παραγράφεται την 1η/1/2033 κ.ο.κ.

Πότε παραγράφονται χρέη στον ΕΦΚΑ